Ինչպես են «ֆեյքերը» տապալում պետական գնումները. ահազանգ համակարգային խնդիրների մասին․ ՏԵՍԱՆՅՈւԹ

Լուրեր

29.03.2024 | 13:48
ԱԺԲ խորհրդի անդամների ասուլիսը քաղաքական իրավիճակի և հնարավոր զարգացումների վերաբերյալ. ՈՒՂԻՂ
29.03.2024 | 13:48
«Կրոկուս»-ում ահաբեկչությունից տուժածներից թիվը հասել է 382-ի
29.03.2024 | 13:40
Վարսեն Աղաբեկյանը նշանակվել է Պաղեստինի ԱԳ նախարար
29.03.2024 | 13:38
Առցանց անմաքս առևտրի շեմը կենթարկվի փոփոխության. 2024 թվականի ապրիլի 1-ից կսահմանվի 200 եվրո և 31 կգ
29.03.2024 | 13:27
Կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրին ևս 11 բանկ է միացել
29.03.2024 | 13:18
ՄԱԿ-ի դատարանն Իսրայելին պարտավորեցրել է լրացուցիչ ուղիներ բացել՝ Գազայի հատված օգնություն հասցնելու համար
29.03.2024 | 13:05
Ուշադրություն է դարձվելու ՀՀ-ի տնտեսական կայունությանը․ Պետեր Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին
29.03.2024 | 12:58
Պուտինը կհրավիրվի G20-ին միայն ընդհանուր համաձայնության դեպքում․ Մակրոն
29.03.2024 | 12:47
Դատավորները ժողով են հրավիրել․ օրակարգում կարևոր հարցեր են
29.03.2024 | 12:42
Հորն առերևույթ բռնության ենթարկելու, հարևան կանանցից մեկին սպանելու, մյուսի նկատմամբ սպանության փորձ կատարելու համար մեղադրանք է ներկայացվել 40–ամյա տղամարդուն․ նա տեղափոխվել է հոգեկան առողջության կենտրոն
29.03.2024 | 12:34
Սուրբ Զատկի տոնին ընդառաջ, ՍԱՏՄ-ն վերահսկողություն է իրականացնում ձվի արտադրությամբ զբաղվող կազմակերպություններում և իրացման շուկայում
29.03.2024 | 12:27
«Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
29.03.2024 | 12:15
Հայտնաբերվել է Քրեական օրենսգրքի մի շարք հոդվածների մեղադրանքով հետախուզվողը
29.03.2024 | 12:04
Խուզարկություններ՝ Սեֆիլյանի և ԱԺԲ-ականների բնակարաններում, ՀՀ-ն՝ ԵՄ հավաքի հյուր․ ԼՈՒՐԵՐ
29.03.2024 | 12:01
Ադրբեջանի Մեջլիսի նախագահը՝ Ժնևում Ալեն Սիմոնյանի հետ հանդիպման մասին
Բոլորը

Էլեկտրոնային աճուրդներով Հայաստանի պետական գերատեսչությունների կարիքների համար իրականացվող գնումները ցանկացած պահի կարող են չեղարկվել: Պատճառն էլեկտրոնային համակարգի թերություններն ու վերահսկողական գործառույթների բացակայությունն է: Ըստ գործող կարգավորումների՝ յուրաքանչյուր ոք, անկախ այն հանգամանքից, զբաղվո՞ւմ է բիզնեսով, թե՞ ոչ, կարող է մուտք գործել համակարգ, մասնակցել գնման ընթացակարգին, առաջարկել ցածր գին, բայց հաղթող ճանաչվելու դեպքում հրաժարվել պատվիրատուի հետ կնքել ծառայության մատուցման պայմանագիր:

Հայտադիմումի՝ շուրջ 20 կետից բաղկացած հարցերից ընդամենը 6-ն է պարտադիր պատասխան պահանջում․ այդ տողերը լրացնելու պահից սկսած հայտատուն կարող է մասնակցել պետական գերատեսչությունների հայտարարած մրցույթներին, մինչդեռ համակարգը որևէ կերպ չի նույնականացնում տրամադրված կեղծ տեղեկությունները:

Կեղծ օգտահաշիվ բացելուց հետո հատուկ դիտավորություն ունեցող մեկը կարող է մասնակցել գործընթացի երկրորդ փուլին՝ առաջարկել ցածր գին։ Այդպիսով՝ համակարգը նրան կարող է ճանաչել մրցույթի հաղթող, սակայն նա հրաժարվի կատարել ստանձնած պարտավորությունները:

Պետական գերատեսչություններն էլեկտրոնային աճուրդների միջոցով 300-ից ավելի ապրանքատեսակ և ծառայություններ են ձեռք բերում: Պետական գնումների մրցույթներին մասնակցող Արմեն Սարգսյանը պրակտիկայում մի քանի անգամ բախվել է խնդրին, երբ աճուրդի ժամանակ իր ողջամիտ գնի փոխարեն ընտրվել է անտրամաբանական ցածր գնային առաջարկը։

Խորհրդատվական ծառայություններ մատուցող Արմեն Սարգսյանը նշում է՝ այս խոցելիությունից նաև իրական մատակարարներն են հաճախ օգտվում և դիտավորյալ՝ անձնական շահերով պայմանավորված, գնման գործընթացը հետաձգում: Արմեն Սարգսյանի տեղեկություններով՝ գործարարներից մեկն այս մեթոդով 100 մլն դրամի ծառայություններ է չեղարկել:

Համակարգում այս խնդիրն առաջացել է 2020 թվականից: Կառավարության 534-Ն որոշման մեջ փոփոխություն է իրականացվել, որից հետո ուժը կորցրած են ճանաչվել 2017 թվականի կարգավորումները: Այս փոփոխությամբ Ֆինանսների նախարարությունը փորձել է կանխել մեկ այլ՝ կոռուպցիոն ռիսկ: Բանն այն է, որ նախորդ որոշմամբ՝ էլեկտրոնային աճուրդի դեպքում, եթե առաջին նվազ արժեք առաջարկող մատակարարը հրաժարվում էր ծառայություններից, պայմանագիրն ինքնաբերաբար կնքվում էր երկրորդ ցածր գին առաջարկող ընկերության հետ, որն իրականում կարող էր լինել շուկայականից բարձր:

«Թափանցիկ, մատչելի և հաշվետու գնումներ» ծրագրի փորձագետ Անի Սամսոնյանի խոսքով՝ խնդիրը կարգավորելու համար պետք է նույնականացնել գրանցվողի կողմից մուտքագրվող տվյալները: Սամսոնյանը նշում է՝ Ֆինանսների նախարարություն փոփոխությունների առաջարկություն են ներկայացրել, որի համաձայն՝ պետք է հետևյալ կարգավորումները գործեն:

Ֆինանսների նախարարության գնումների քաղաքականության վարչության պետ Սերգեյ Շահնազարյանը Factor TV-ի հետ զրույցում ասաց, որ արդեն գործնական քայլեր են անում, որպեսզի տվյալների նույնականացում իրականացվի։

Ե՞րբ տեղի կունենան փոփոխությունները և աճուրդների բարեխիղճ մասնակիցները ե՞րբ դրական տեղաշարժ կնկատեն՝ պատասխանատուներն այս հարցի պատասխանն առայժմ չունեն։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։

Նարեկ Կիրակոսյան