Պաշտպանության ոլորտի բյուջեն 2018թ.-ին կաճի 18 տոկոսով

Լուրեր

05.11.2024 | 23:30
ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների արդյունքները դժվար թե վերականգնեն Թուրքիայի հետ հարաբերությունները. անդրադարձ
05.11.2024 | 23:14
Հրդեհ Քարաձոր գյուղում
05.11.2024 | 23:03
«Վրացական երազանքը» նախագահին իմփիչմենթի ենթարկելու մանդատներ չունի
05.11.2024 | 22:53
ԱՄՆ-ում նախագահ են ընտրում. ՈՒՂԻՂ
05.11.2024 | 22:43
Տիեզերք է արձակվել աշխարհի առաջին փայտե արբանյակը
05.11.2024 | 22:29
Թուրքիայի քաղաքներում ոստիկանությունը դաժանաբար ճնշել է քուրդ քաղաքապետերի հեռացման դեմ ակցիայի մասնակիցներին
05.11.2024 | 22:25
ՔՊ-ում որոշել են, թե ում թեկնածությունը կառաջադրեն ՀԾԿՀ նախագահի և ԲԴԽ անդամի պաշտոններում
05.11.2024 | 22:20
Իսրայելի վարչապետը պաշտոնից ազատել է պաշտպանության նախարար Յոավ Գալանտին
05.11.2024 | 21:59
Չինաստանը, Հնդկաստանը և Թուրքիան կտրուկ կրճատել են ռուսական ածխի գնման ծավալները
05.11.2024 | 21:44
Երևանում և 9 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
05.11.2024 | 21:30
ԲԱՆԱՎԵՃ. Ցեղասպանության ճանաչումը չպիտի՞ լինի ՀՀ թիվ 1 արտաքին օրակարգը. Թուրքիայի հետ շփման լեզուն
05.11.2024 | 21:16
ԱՄՆ-ը չի վարանի լրացուցիչ միջոցներ ձեռնարկել Վրաստանի դեմ․ Միլլեր
05.11.2024 | 21:00
Հայաստանը շարունակում է ազատության կղզյակ մնալ ՌԴ-ից հեռացածների համար․ Սերգեյ Ցելիկով․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
05.11.2024 | 20:56
Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին մեքենաներ են բախվել. կան տուժածներ
05.11.2024 | 20:40
Վալենսիան 31,4 միլիարդ եվրո է պահանջում կենտրոնական իշխանություններից ջրհեղեղից տուժածների համար
Բոլորը

2018թ.-ի պաշտպանության ոլորտի բյուջեն 2017թ.-ի համեմատությամբ աճելու է մոտ 37 մլրդ դրամով (18%-ով)` հասնելով մոտ 247 մլրդ դրամի (մոտ 515 մլն դոլար):

Սովորաբար, երկրի պետական բյուջեն բնորոշվում է ըստ ամենախոշոր ծախսային հոդվածի, այդ տեսանկյունից ՀՀ պետական բյուջեն գրեթե միշտ եղել է սոցիալական ուղղվածության: Սակայն բյուջեի մեջ հսկայական մասնաբաժին է հատկացվում նաև պաշտպանության բնագավառում կատարվող ծախսերին, որն իր հերթին լուրջ հարված է հասցնում տնտեսական զարգացման հնարավորություններ ստեղծող բյուջետային մյուս հոդվածներին:

Պաշտպանության բնագավառում կատարված ծախսերի ցուցանիշը նաև հիմք է հանդիսանում մեկ բնակչի հաշվով երկրների ռազմականացման մակարդակը գնահատելու համար:

Այս տեսանկյունից թվում է թե 2017թ.-ի պետական բյուջեն պաշտպանության բնագավառի ծախսերը պետք է կտրուկ ավելացներ` հաշվի առնելով 2016թ.-ի ապրիլյան պատերազմը:

Սակայն 2017թ.-ին բյուջեի ընդհանուր ծախսերի կրճատումը նման հնարավորություններ չտվեց, այսինքն` պաշտպանության ծախսերի ավելացումը տեղի է ունենում մեկ տարի ուշացումով: Ըստ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանի՝ այդ միջոցները մեծավմասամբ կուղղվեն նոր զինատեսակների ձեռքբերմանը:

2015թ.-ին պաշտպանության բնագավառին հատկացվել էր 199 մլրդ դրամ, իսկ 2016-2017 թթ. 208-209 մլրդ դրամ (մոտ 433 մլն դոլար):

 

ՀՀ պետական բյուջեից (2015-2018թթ.) պաշտպանությանը հատկացված ծախսերը (մլրդ դրամ)

Պաշտպանության բյուջեի խոշորագույն ենթաբաժին է իրենից ներկայացնում ռազմական պաշտպանությունը, որտեղ 2015թ.-ի բյուջեով հատկացվել էր 191.7 մլրդ դրամ, իսկ 2018թ.-ի բյուջեով նախատեսվում է 238.2 մլրդ դրամ, այսինքն` չորս տարում աճը կազմել է գրեթե 47 մլրդ դրամ (մոտ 98 մլն դոլար):

 

ՀՀ պետական բյուջեից (2015-2018թթ.) ռազմական պաշտպանությանը հատկացված միջոցները (մլրդ դրամ)


Հետաքրքիր է,  որ ՀՀ-ն իր սուղ բյուջետային միջոցներից կատարում է նաև արտաքին ռազմական օգնությանն ուղղված ծախսեր. 2018թ. այս նպատակով նախատեսված է 118 մլն դրամ: Ի դեպ, 2015 -ին դրանք ավելի շատ էին՝ 174.5 մլն դրամ (362 հազար դոլար): Արտաքին ռազմական օգնությունը տարբեր կոնֆլիկտների ժամանակ ՀՀ ռազմական ուժերի խաղաղապաշտպան և բազմակողմանի աջակցությամբ է դրսևորվում:

Պաշտպանության համակարգի զարգացման և կատարելագործմանն ուղղված հետազոտական և նախագծային աշխատանքների համար ևս միջոցներ են հատկացվում:

Այսպես. 2015-2017թթ. ընթացքում յուրաքանչյուր տարի պաշտպանության համակարգի հետազոտական և նախագծային աշխատանքներին է ուղղվել մոտ 1 միլիարդ 614 մլն դրամ, իսկ 2018թ.-ին նախատեսվում է դրանք ավելացնել մինչև 2 մլրդ 433 մլն դրամ: Այս ավելացումն արդեն իսկ փաստում է, որ մինչ այդ իրականցված աշխատանքների համար չնչին գումարներ են հատկացվել, սակայն այս գումարները ևս բավարար չեն լուրջ հետազոտական գործունեության համար:

ՀՀ պետական բյուջեից (2015-2018թթ.) հետազոտական և նախագծային աշխատանքների պաշտպանության ոլորտում հատկացված միջոցները (մլրդ դրամ)

Պետբյուջեից պաշտպանությանը հատկացվող միջոցները կազմում են ՀՀ ՀՆԱ-ի մոտ 4-5%, դա բավականին թանկ գին է, որը ստիպված ենք վճարել մեր խաղաղության համար, սակայն գտնվելով ռազմական գործողությունների վերսկսման վտանգի առաջ, ռազմական ծախսերի ավելացմանն այլընտրանք չունենք:

Պաշտպանության ծախսային բեռի ավելացումը ոչ միայն դրված է բյուջեի վրա, այլ նաև ուղեկցվում է  առանձին վարկերով, օրինակ` ՌԴ-ից վերցված 200 միլիոն դոլար վարկի դիմաց մատակարարվող զինամթերքը դեռ ամբողջությամբ չի հասել ՀՀ :

Օրերս էլ հայտնի դարձավ, որ ևս 100 միլիոն դոլարի  վարկային բեռի տակ ենք մտնելու՝ Ռուսաստանից զինտեխնիկայի նոր չափաբաժին ստանալու համար:   Ռուսական ռազմամթերքից կախվածությունից բացի, ՀՀ ռազմական համագործակցությունը չդիվերսիֆիկացված բնույթ ունի նաև ռուսական ռազմաբազայի տեղաբաշխվածության և հայ-ռուսական համատեղ զորախումբ ունենալու առումով: Ինչքանով է դա վտանգավոր ՀՀ ռազմական համակարգի անկախության կամ կախվածության մեծացման տեսանկյունից ցույց կտա ժամանակը: Առայժմ սակայն ակնհայտ է.  ցանկացած կախվածության խորացում և չդիվերսիֆիկացվածություն իր մեջ մեծ վտանգներ է պարունակում:

 Թ. Միքայելյան