Արդյո՞ք Հայաստանի սահմանների հարցը կհասնի ՄԱԿ-ի ԱԽ. ընթացակարգից մինչև սանկցիաներ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Լուրեր

26.11.2024 | 23:20
Ադրբեջանում պահեստազորի սպաները բողոքի ակցիա են անցկացրել՝ պահանջելով իրենց հասանելիք վճարումները
26.11.2024 | 23:07
Երևանում և 7 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
26.11.2024 | 22:54
Թուրքիայում ձնաբքի պատճառով բազմաթիվ նահանգների դպրոցներում դասերը դադարեցվել են
26.11.2024 | 22:40
ՌԴ ՊՆ-ն Կուրսկի շրջանում ընկած ամերիկյան ATACMS-ի բեկորներ է ցուցադրել
26.11.2024 | 22:26
Իմ կալանքը ծառայում է Ադրբեջանի բռնապետության և նրա հանցակից ռուսական կայսրության շահերին․ Ադրբեջանում բանտարկված դիվանագետ
26.11.2024 | 22:13
Հակասական ցուցմունքներ․ ՔՊ-ական պատգամավորի միջադեպի գործով հարցաքննվեց ավտոբուսի վարորդը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 21:57
Գյումրիում դեկտեմբերի 8-ին, 9-ին, 10-ին կկայանան նախնական ընտրություններ
26.11.2024 | 21:46
ՄԻԵԴ-ը Թուրքիային ծանուցել է Անկարայի դեմ 1000 նոր դիմում-բողոքների մասին
26.11.2024 | 21:30
ՔՊ-ն Արգիշտի Մեխակյանին կառաջադրի Արմավիրի մարզպետի թեկնածու
26.11.2024 | 21:23
Երկրաշարժ Իրանում. այն զգացվել է նաև Հայաստանում
26.11.2024 | 21:14
Ուժեղացված ծառայություն Երևանում. տարբեր կասկածանքներով բաժիններ է տեղափոխվել 22 անձ
26.11.2024 | 21:00
Ադրբեջանն ուզում է ԵՄ դիտորդներին ՀՀ-ից հանել, որ սահմանային բախումները չկանխարգելվեն․ Արման Մելիքյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 20:46
Նախարարը՝ սկանդալի կենտրոնում. Factor TV-ի հրապարակման հետքերով փաստաբաններն ուսումնասիրություն են կատարել. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 20:44
Նոր Արեշում այրվել է երկու «Լեքսուս». հրկիզողը ձերբակալվել է
26.11.2024 | 20:29
Գերմանիան իրավունք չունի Taurus-ներ մատակարարել. Շոլց
Բոլորը

Ադրբեջանցիների՝ Հայաստանի Հանրապետության պետական սահմանը հատելու մասին տեղեկատվության հայտնի դառնալուց  1 օր անց Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատգար  Նիկոլ Փաշինյանի հետ հեռախոսազրույցի ընթացքում ներկայացրեց Ֆրանսիայի դիրքորոշումն առ այն, որ  ծագած խնդիրը լուծվի  ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի միջոցով․

Հաջորդ օրը Ֆրանսիայի նախագահականը հաղորդագրություն տարածեց, որում ասվում էր․

«Հանրապետության նախագահը հիշեցրել է կարևորությունը, որ Ֆրանսիան տալիս է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանը, և ընդգծել Հայաստանի տարածքից ադրբեջանական զորքերի անհապաղ դուրսբերման անհրաժեշտությունը։ Ֆրանսիան ցանկանում է, որ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի միջոցով հնարավոր լինի լուծում գտնել տարածաշրջանում առկա լարվածության իրավիճակին՝ այս տարածաշրջանում կայունությունն ու անվտանգությունը վերականգնելու համար»:

Ինչ է նշանակում դիմել ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհուրդ։ Նախ կարճ անվտանգության խորհրդի մասին։ Անվտանգության խորհուրդը պատասխանատվություն է կրում միջազգային խաղաղության և անվտանգության համար։ Խորհրդի որոշումները՝ բանաձևերը, կրում են պարտադիր բնույթ։ Անվտանգության խորհուրդը բաղկացած է 15 անդամներից, որոնցից հինգը` ԱՄՆ-ն, Մեծ Բրիտանիան, Ֆրանսիան, Ռուսաստանն ու Չինաստանը մշտական անդամներն են և ունեն վետոյի իրավունք, իսկ տասը` ոչ մշտական անդամներն են և ընտրվում են երկու տարի ժամկետով:

Ստեղծված իրավիճակում, երբ 7 օր է ադրբեջանցիները չեն հեռանում Հայաստանի տարածքից և բանակցությունները անարդյունք են, արդյո՞ք Հայաստանը պատրաստվում է կամ արդեն դիմել է ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդին։ Այս հարցադրմամբ դիմել ենք ԱԳՆ, դեռ չեն արձագանքել, նշել են՝ Դուշանբեից, որտեղ այսօր տեղի էր ունենում ՀԱՊԿ ԱԳ նախարարների խորհրդի նիստը, Հայաստան վերադառնալուն պես կանդրառնան։Հայաստան վերադառնալուն պես կանդրառնան։

Տարոն Սիմոնյանը նշում է՝ և արցախյան պատերազմի ժամանակ, և հիմա, ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդին չդիմելու պատճառները իր համար՝ որպես միջազգայնագետի, անհասկանալի են․

Թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանի կարծիքով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի կողմից օգնությունը ցանկալի է, բայց այնքան էլ հավանական չէ։

Ի դեպ Տարոն Սիմոնյանը մանրամասնում է՝ ոչ միայն խաղաղապահ, այլև խաղարարար ուժերի  տեսքով  կարող է լինել անվտանգության խորհրդի կողմից տրվող օգնությունը։ Լծակներն, ըստ փորձագետի,  շատ են, գործիքակազմը՝ բազմազան։

Ի դեպ, հիշեցնենք, որ Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը Արցախի 2-րդ  պատերազմի մեկնարկից երկու օր անց՝ սեպտեմբերի 29-ին,արտակարգ և դռնփակ նիստում անդրադարձավ Լեռնային Ղարաբաղին:

Քննարկումը նախաձեռնել էր Էստոնիան, որն այսօր ոչ մշտական անդամ-պետություններից է:

ՄԱԿ-ի ԱԽ-ը չընդունեց փաստաթուղթը, մշտական անդամ երկրներից մեկը վետո էր դրել։ Թե որ մեկը՝ հայտնի չէ։

Մինչ այդ  ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը Լեռնային Ղարաբաղին անդրադարձել է 27 տարի առաջ՝ 1993-ի նոյեմբերին՝ ընդունելով ղարաբաղյան հակամարտության մասին իր վերջին՝ չորրորդ բանաձևը: Դա տեղի էր ունեցել այն բանից հետո, երբ հայկական ուժերը դուրս էին եկել Արաքսի ափ: Դա չորս բանաձևերից միակն էր, որում խոսվում էր ղարաբաղյան հակամարտությանը Հայաստանի զինված ուժերի ներգրավվածության մասին:

ՄԱԿ-ի ԱԽ-ն, նաև Բաքվի դիվանագիտական ջանքերի արդյունքում, ղարաբաղյան հակամարտությանը առաջին անդրադարձը կատարել և բանաձև է ընդունել 1993-ի ապրիլին, երբ հայկական ուժերը դուրս եկան Քարվաճառ: Բոլոր չորս բանաձևերը՝ 822, 853, 874 և 884, ընդունվել են ռազմական գործողությունների ամենաակտիվ փուլում՝ 1993-ի ապրիլից նոյեմբեր:

Վեցամսյա այս ժամանակահատվածում Արցախի տարածքը ավելի քան կրկնապատկվեց: Ուշագրավ է, որ 1992-ի մայիսին, երբ Հայաստանն ու Արցախը ունեցան ցամաքային կապ Լաչինի մարդասիրական միջանցքով, ՄԱԿ-ի ԱԽ-ն չընդունեց բանաձև: Ենթադրաբար, միջազգային հանրության համար հասկանալի էր հակամարտության տրամաբանությունը, անվտանգության հարցը և մարդասիրական միջոցառումները, այն է՝ Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության անվտանգությունը սպառնալիքի տակ է, եթե չկա ցամաքային կապ նրա միակ երաշխավորի՝ Հայաստանի հետ:

1993-ի նոյեմբերից հետո էլ հայկական ուժերը ընդլայնեցին անվտանգության գոտին, սակայն ՄԱԿ-ի ԱԽ-ն այլևս բանաձև չընդունեց: Եվ թեպետ ՄԱԿ- Անվտանգության խորհրդի բանաձևերը ուղղված էին կրակի դադարեցմանը, հաջորդ տարիներին Ադրբեջանը այդ բանաձևերը շահարկում էր տարբեր նպատակներով։

Արդյոք Հայաստանի ինքնիշխան սահմանների նկատմամբ Ադրբեջանի նկրտումները կզսպվեն Հայաստանի Զու, Ռուսաստանի կամ ՀԱՊԿ-ի հետ համատեղ  գործողությունների արդյունքում, թե, ի վ երջո հարցը կհասնի ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհուրդ՝ առայժմ դժվար է կանխատեսել։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։

Իրինա Մկրտչյան