Որո՞նք են հղի կնոջ աշխատանքային իրավունքներն ու արտոնությունները․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
27.07.2023 | 17:00Այն պահից, երբ աշխատող կինը հղիության մասին տեղեկանք է ներկայացնում, գործատուն այլևս իր նախաձեռնությամբ չի կարող նրան ազատել աշխատանքից։ Արգելքը պահպանվում է մինչև հղիության և ծննդաբերության արձակուրդի ավարտման օրը՝ գումարած մեկ ամիս։
Հղի կնոջ և մինչև մեկ տարեկան երեխա խնամող աշխատողի պահանջով կարող է սահմանվել ոչ լրիվ աշխատանքային օր կամ շաբաթ։ Արգելվում է հղի կնոջը պարտադրել մեկնել գործուղման, իրականացնել արտաժամյա աշխատանք կամ հերթապահություն։
Արգելվում է հղի կնոջը ներգրավել օրենսդրորեն սահմանված ծանր, առանձնապես վնասակար աշխատանքներում։ Վտանգավոր գործոնների վերացման հնարավորություն չունենալու դեպքում գործատուն պարտավոր է կնոջը (նրա համաձայնությամբ) փոխադրել այլ աշխատանքի կամ տրամադրել լրացուցիչ վճարովի արձակուրդ։
Օրենքը չի արգելում հղի կնոջն աշխատել գիշերային ժամերին՝ ժամը 22-ից մինչև 6-ը: Այս դեպքում հղի կնոջ միայն համաձայնությունը բավարար չէ։ Նա պետք է նախնական բուժզննում անցնի և գործատուին ներկայացնի համապատասխան եզրակացությունը։
Եթե հղի և մինչև մեկ տարեկան երեխա խնամող կնոջն անհրաժեշտ է բժշկական հետազոտություն անցնել աշխատանքի ժամանակ, ապա գործատուն պարտավոր է նրան թույլ տալ՝ պահպանելով միջին աշխատավարձը։
Աշխատող կանանց տրամադրվում է 140 օր արձակուրդ, որից 70-ը՝ հղիության և 70-ը՝ ծննդաբերության: Բարդ ծննդաբերության դեպքում հատկացվում է 155 օր արձակուրդ, որից 70-ը՝ հղիության և 85-ը՝ ծննդաբերության: Միաժամանակ, մեկից ավելի երեխաներ ունենալու դեպքում տրամադրվում է 180 օր արձակուրդ, որից 70 օրը՝ հղիության, իսկ 110 օրը՝ ծննդաբերության:
Նորածին որդեգրած կամ խնամակալ նշանակված, ինչպես նաև փոխնակ մոր միջոցով երեխա ունեցած աշխատողին՝ երեխայի կենսաբանական մորը, տրամադրվում է արձակուրդ երեխայի ծնվելու օրվանից մինչև 70 օրական դառնալը: Երկու և ավելի երեխայի դեպքում արձակուրդը տրամադրվում է մինչև նորածինների 110 օրական դառնալը։
Երեխայի ծննդից հետո՝ 30 օրվա ընթացքում, 5-օրյա վճարովի արձակուրդ կարող է վերցնել հայրը։
Խախտված աշխատանքային իրավունքների մասին անհրաժեշտ է տեղեկացնել ՀՀ առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմնին, թեժ գծի հեռախոսահամար՝ 81-01, ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակ, թեժ գծի հեռախոսահամար՝ 116:
Եթե խախտվել են ձեր աշխատանքային իրավունքները, «Արժանապատիվ աշխատանք հիմա՛» ծրագրի շրջանակում անվճար իրավական խորհրդատվություն ստանալու համար կարող եք զանգահարել նաև 041123302 հեռախոսահամարով։