10.12.2025 | 16:34
ՊՆ արտաբյուջետային հաշիվը փակվում է․ գումարի մնացորդը կփոխանցվի ՀՀ պետական բյուջե
Ռուսաստանի և Ադրբեջանի հնագետներն Արցախի Ազոխի քարանձավում պեղումներ են իրականացնում
20.11.2025 | 22:13
Ռուս հնագետներն ադրբեջանցի գործընկերների հետ պեղումներ են իրականացնում գրավյալ Արցախի Հադրութի շրջանի Ազոխի քարանձավում։ ՏԱՍՍ-ի հաղորդմամբ՝ հնագետները կիրականացնեն քարանձավի նոր թվագրում, որն ավելի ամբողջական տվյալներ կապահովի ավելի քան 2 միլիոն տարի առաջ Աֆրիկան լքած մարդկանց տարածման վերաբերյալ։
«Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում հնագիտական աշխատանքները երկար ժամանակ դադարեցված էին: Մեր ադրբեջանցի գործընկերների հետ միասին մենք վերսկսեցինք պեղումները Ազոխի քարանձավում: Խորհրդային տարիներին սա ԽՍՀՄ-ի հսկայական տարածքում ամենահին հնագիտական վայրն էր»,- ասել է Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Սիբիրյան մասնաճյուղի Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի քարե դարի հնագիտության բաժնի վարիչ Միխայիլ Շունկովը։
Նա ընդգծել է, որ նախորդ պեղումներից անցել է 40 տարի, և անհրաժեշտ է ուսումնասիրել վայրը՝ օգտագործելով նոր թվագրման մեթոդներ:
Հնագետներն ուսումնասիրել են հնագիտական վայրի շերտագրությունը և հավաքել նմուշներ՝ թվագրման համար։ Վերլուծությունը կկատարվի քվարցի և դաշտային սպատի մասնիկների վրա։ Նախկինում նմուշները թվագրվում էին մոտավորապես 800,000 տարի առաջվա։ Գիտնականի խոսքով՝ սա թույլ կտա ավելի ճշգրիտ տվյալներ ստանալ նախապատմական մարդկանց՝ Աֆրիկայից այն կողմ տարածման վերաբերյալ, որը նրանք լքել են ավելի քան 2 միլիոն տարի առաջ։
«Մոսկվայի համալսարանում և Աշխարհագրության ինստիտուտում ստեղծվել է ժամանակակից լաբորատորիա։ Նրանք ակտիվորեն հավաքում են նմուշներ՝ հայտնի հնագիտական վայրերում ամենահին մշակութային շերտերը թվագրելու համար», – բացատրել է Շունկովը։
Ադրբեջանի Գիտությունների ակադեմիայի հնագիտության և մարդաբանության ինստիտուտից էլ հայտնել են, թե Ազոխի քարանձավում ու Մեծ Թաղերի քարայրում համատեղ միջազգային արշավախմբեր են գործում՝ համաձայն Գերմանիայի, Ճապոնիայի և Դանիայի գիտական կենտրոնների հետ ստորագրված հուշագրերի։
«Դանիական հնագիտական խումբը երկու հետազոտողի է ներգրավել Նովոսիբիրսկում գտնվող Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Սիբիրյան մասնաճյուղի Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտից»,- ասվում է հայտարարության մեջ։
Նշվում է, թե Լեռնային Ղարաբաղում, մասնավորապես, Ազոխի և Մեծ Թաղերի քարանձավներում, չկան որևէ ռուսական գիտական կենտրոնի հետ համատեղ հետազոտություններ նախատեսող ուղղակի համաձայնագրեր կամ նախագծեր։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի
