Մինչ օրս ԱՄՆ-ն Հայաստանում ներդրել է մոտ 3,3 մլրդ դոլար․ Պետքարտուղարություն
Քաղաքականություն
15.01.2025 | 13:29ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը և Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը նախօրեին մեկնարկեցին ԱՄՆ-Հայաստան Ռազմավարական գործընկերության հանձնաժողովը՝ նշանավորելով երկկողմ հարաբերությունների վերջին հանգրվանը։ Այս մասին ասվում է Պետքարտուղարության՝ ՀՀ-ԱՄՆ հարաբերությունների վերաբերյալ հաղորդագրությունում։
Նշվում է, որ ուժեղ գործընկերները դառնում են կայուն տարածաշրջանային գործընկերներ, և երկկողմ համագործակցությունն արտացոլում է ընդհանուր հանձնառությունն ավելի դիմացկուն, խաղաղ, անվտանգ և անկախ Հարավային Կովկասի համար:
«Մինչ օրս Միացյալ Նահանգները Հայաստանում ներդրել է շուրջ 3,3 միլիարդ դոլար՝ աջակցելու ժողովրդավարական բարեփոխումներին, տնտեսական աճին և կայունությանը, ինչպես նաև մարդասիրական օգնությանը, այդ թվում՝ 340 միլիոն դոլար՝ 2021 թվականից սկսած։ Մեր գործընկերությունը հիմնված է մեր ընդհանուր ժողովրդավարական արժեքների վրա, և միասին աշխատում ենք մեր տնտեսական, անվտանգության և պաշտպանության ոլորտում համագործակցության ընդլայնման ուղղությամբ՝ ամրապնդելու ժողովրդավարությունը, արդարությունը և ներառականությունը, մեծացնելու մարդկանց միջև փոխանակումները»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։
Տնտեսական համագործակցություն
Նշվում է, որ ԱՄՆ-ը շարունակում է աջակցել Հայաստանի ջանքերին՝ բարձրացնելու տնտեսական դիմակայունությունը, խթանելու առաջադեմ տեխնոլոգիաները և նպաստելու բարգավաճ ու ապահով Հայաստանի համար առևտրի, էներգետիկայի և պարենային անվտանգության ամրապնդմանը։ Միացյալ Նահանգների և Հայաստանի միջև առևտուրն ու ԱՄՆ ներդրումները Հայաստանի զարգացող տեխնոլոգիական ոլորտում զգալիորեն աճել են 2020 թվականից ի վեր՝ 2020-2023 թվականներին երկկողմ առևտուրն ավելի քան եռապատկելով և հասցնելով 321 միլիոն դոլարի։
2023 թվականից ի վեր Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատունը երկրի արտաքին առևտրի ծառայության միջոցով նպաստել է 15 միլիոն դոլարի արտահանմանն ԱՄՆ՝ օգնելով մոտ 300 ամերիկյան ընկերությունների իրենց դիրքերը հաստատել հայկական շուկայում և կապելով ԱՄՆ մատակարարներին հայկական ընկերությունների հետ, որոնք ցանկանում են ներդրումներ կատարել ԱՄՆ-ում։ 2024 թվականի մարտին Միացյալ Նահանգներն ու Հայաստանն անցկացրել են Առևտրի և ներդրումների խորհրդի իրենց առաջին հանդիպումը 2020 թվականից ի վեր՝ նախանշելով երկկողմ առևտրի և ներդրումների ավելացման կոնկրետ ուղիներ։
Անվտանգություն և պաշտպանություն
Միացյալ Նահանգներն ընդլայնել է պաշտպանական հարաբերությունները Հայաստանի հետ՝ անցկացնելով «Eagle Partner» երկկողմ զորավարժությունները 2023 և 2024 թվականներին՝ խաղաղապահ զորավարժությունների ընթացքում փոխգործունակությունն ամրապնդելու նպատակով։ Նշվում է, որ ԱՄՆ-ը 27 միլիոն դոլարի ֆինանսավորում է տրամադրել՝ աջակցելու Հայաստանի ջանքերին՝ զարգացնելու իր սահմանային անվտանգության կարողությունները՝ համագործակցելով ԱՄՆ արտահանման վերահսկման և սահմանների անվտանգության ծրագրի ու ԱՄՆ մաքսային և սահմանների պաշտպանության հետ:
Վաշինգտոնը Հայաստանի ՊՆ-ին տրամադրել է շուրջ 18 միլիոն դոլար արտաքին ռազմական ֆինանսավորում՝ զրահապատ շտապօգնության մեքենաների ձեռքբերման, Կիբերպաշտպանության օպերատիվ կենտրոնի զարգացման և Ազգային ուսումնական կենտրոնի կարողությունների բարելավման համար։ Հայաստանը միացել է Միջազգային Ransomware նախաձեռնությանը 2024 թվականի դեկտեմբերին, Միացյալ Նահանգները նաև համագործակցում է Հայաստանի հետ՝ մշակելու ազգային կիբերանվտանգության ռազմավարություն, ներառյալ՝ համակարգչային միջադեպերի արձագանքման ազգային թիմի ստեղծումը։
Ամրապնդել ժողովրդավարությունը, արդարությունը և ներառականությունը
ԱՄՆ-ի օգնությունը Հայաստանին կենտրոնանում է նաև մարդու իրավունքների պաշտպանության ինստիտուտների ամրապնդման և կանանց, ինչպես նաև փախստականների, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանվածների ներառման և տնտեսական բարեկեցության բարձրացման վրա:
Պետքարտուղարության Թմրամիջոցների դեմ պայքարի և իրավապահ մարմինների միջազգային բյուրոն աջակցում է Հայաստանի ջանքերին՝ զարգացնելու ժամանակակից, պրոֆեսիոնալ և ծառայություններին միտված իրավապահ մարմիններ։ Սա ներառում է ավելի քան 16 միլիոն դոլարի աջակցություն Հայաստանի Հանրապետության պարեկային ոստիկանության ստեղծման, վերապատրաստման և վերազինման համար։
Բարձրացնել մարդկանց փոխայցելությունները
Մարդկանց միջև կապերը կազմում են ԱՄՆ-Հայաստան հարաբերությունների հիմքը։ Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատունն իրականացնում է 16 փոխանակման ծրագիր՝ հայերին Միացյալ Նահանգներ ուղարկելու համար՝ ավագ դպրոցի աշակերտներից մինչև խորհրդարանականներ:
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի