Մինչև ո՞ւր կաճեն գները․ ԿԲ-ն փորձում է զսպել գնաճը՝ վարկի տոկոսների բարձրացումը խթանելով․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Տնտեսություն
18.03.2022 | 18:02Հայաստանում պարենային ապրանքների դեֆիցիտ չի սպասվում, բայց գները կաճեն․ Այս կանխատեսումները պայմանավորված են կորոնավիրուսային ճգնաժամով, ռուս-ուկրաինական պատերազմով, ինչպես նաև էներգակիրների թանկացմամբ։
«Այո, պարենի գներն աճում են, ձեթի գները թանկանում են, ամբողջ աշխարհում են թանկանում։ ՀՀ-ում, ի տարբերություն այլ երկրների, շատ ավելի էժան է գինը»,- նշում է ՄՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանը:
Էկոնոմիկայի նախարարության ներկայացուցիչը ևս նշում է՝ թանկացման տենդենց լինելու է, պետք է մտածել ազգաբնակչության եկամուտների ավելացման միջոցով, միգուցե, որոշ չափով մեղմել պարենային անվտանգության խնդիրը։
Տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանի խոսքով՝ կան որոշակի քայլեր, որ պետք է անի պետությունը նման ցնցումներին դիմակայելու համար։ Առաջինը տեղական արտադրությունների խթանումն է, երկրորդը՝ պահուստային ֆոնդերի մեծացումը։
«Եթե պետությունը սկսի մասնակցել և ավելի մեծացնել պետական ռեզերվի ապրանքների տեսականին, եթե գյուղատնտեսության ոլորտում ստեղծի պահեստներ, սառնարաններ, լոգիստիկ կենտրոններ և այլ ենթակառուցվածներ, որոնք պետք են, որ բերքը մթերվի, չփչանա, պահպանվի, ցնցումներից կխուսափենք։ Բացի այդ՝ մեզ մոտ զարգացած չէ կիսաֆաբրիկատի ձևով վերամշակել պահելը։ Երբ այս ամենն անի պետությունը, գնաճից խուսափելու հանգամանքներ կձևավորի։ Եթե չի անում, ուրեմն միշտ էլ կհայտնվի տարբեր ֆորսմաժորների մեջ»,- նշում է տնտեսագետը։
Մակարյանի կարծիքով՝ պարենային շուկայում մեծ վայրիվերումներ, այնուամենայնիվ, չեն լինի։ Նրա խոսքով՝ այն, ինչ հիմա կատարվում է, գլոբալ տնտեսության վրա ազդեցության տեսանկյունից կորոնավիրուսային ճգնաժամից ավելի ուժեղ չէ, հետևաբար, դժվար թե բերի մատակարարման լուրջ խափանումների։
Մինչ մասնագետները կանխատեսումներ են անում հնարավոր գնաճի վերաբերյալ, Վիճակագրական կոմիտեի թվերը փաստում են․ 1 տարվա կտրվածքով՝ արդեն իսկ 6,5% թանկացում է նկատվել, իսկ սննդամթերքի շուկայում գնաճը կազմել է 11,4%:
Սպառումն ու գնաճը զսպելու տեսանելի քայլերից է Կենտրոնական բանկի կողմից օրեր առաջ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի ավելացումը՝ միանգամից 1,25 տոկոսային կետով։ Այսպիսով՝ բանկային վարկերի տոկոսադրույքները կբարձրանան, բնակչությունն էլ կսկսի ավելի քիչ վարկ վերցնել, քիչ ծախսել, ինչն իր ազդեցությունը կունենա գների վրա։
«Ստեղծված իրավիճակում Խորհուրդը նպատակահարմար է գտնում համեմատաբար մեծ քայլով բարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը: Խորհուրդը գնահատում է, որ տնտեսական հեռանկարի հետ կապված անորոշության և գնաճային սպասումների ավելացման ռիսկերի պահպանման դեպքում, առաջիկայում ևս կդիտարկի դրամավարկային պայմանների հնարավոր խստացման անհրաժեշտությունը։ Քաղաքականության նման գործողությունների արդյունքում 12-ամսյա գնաճն աստիճանաբար կնվազի և կանխատեսվող հորիզոնում կմոտենա նպատակային 4% ցուցանիշին»,- ասվում է ԿԲ հաղորդագրությունում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Անժելա Պողոսյան