Թուրքիայի իշխանությունների պահանջով սոցիալական մեդիա հարթակները գրաքննության են ենթարկում լրագրողների օգտահաշիվները

Լուրեր

13.05.2025 | 23:29
Անկարան չի փոխել դիրքորոշումը՝ ՆԱՏՕ-ն չպետք է լինի ռուս-ուկրաինական պատերազմի մաս․ Էրդողանն ընդունել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարին
13.05.2025 | 23:17
ԱՄՆ վարչակազմն անտեսում է Թբիլիսիին․ Վրաստանի վարչապետը բաց նամակով դիմել է Դոնալդ Թրամփին ու Ջեյ Դի Վենսին
13.05.2025 | 23:02
ՆԳՆ շրջիկ սպասարկման գրասենյակները ծառայություններ կմատուցեն Կոտայքի և Սյունիքի մարզերում
13.05.2025 | 22:55
Ալիևը Թուրքիայի ԱԽ գլխավոր քարտուղարի հետ քննարկել է երկու երկրների հարաբերությունների խորացումը
13.05.2025 | 22:46
Թրամփն ու Սաուդյան Արաբիայի թագաժառանգը 142 միլիարդ դոլարի պաշտպանական պայմանագիր են ստորագրել
13.05.2025 | 22:40
ՀՀ բալանսավորված արտաքին քաղաքականության կարևոր բաղադրիչ է ԵՄ-ի հետ գործընկերության խորացումը՝ ՀՀ քաղաքացիների ձգտումներին համահունչ․ Արարատ Միրզոյան
13.05.2025 | 22:33
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարն ուկրաինական հակամարտությունում խաղաղության հնարավորության պատուհան է տեսնում
13.05.2025 | 22:22
Ադրբեջանական Սումգայիթում Bayraktar անօդաչու թռչող սարքեր կարտադրվեն
13.05.2025 | 22:18
Հայաստանի և Լյուքսեմբուրգի ԱԳ նախարարները հանդիպել են ԵԽ նախարարական նստաշրջանի շրջանակներում
13.05.2025 | 22:05
Պատմության ուսուցչուհին հակափաստարկ չունի. Արմավիրի մարզպետարանի արձագանքը` Մերձավանի դպրոցի դասադուլին
13.05.2025 | 22:00
Փաշինյա՛ն, լոլիկ վաճառող միլիոնատերը, Քոչարյանը, Սարգսյանը ինչո՞ւ չպատժվեցին․ դո՛ւ էիր ասում՝ կծեփեմ ասֆալտին․ Նորայր Նորիկյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
13.05.2025 | 21:48
Հրշեջ-փրկարարները մարել են ռեստորանի տանիքում բռնկված հրդեհը
13.05.2025 | 21:36
Բրիտանիան Ադրբեջանի «Զանգեզուր» լցանավը ներառել է պատժամիջոցների ցանկում՝ ռուսական նավթ փոխադրելու համար
13.05.2025 | 21:23
Նոան հաղթեց Արարատ-Արմենիային՝ հռչակվելով Հայաստանի գավաթակիր․ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐ
13.05.2025 | 21:11
Մխիթար Հայրապետյանն ընդունել է տեխնոլոգիական ոլորտում մեծ ներդրում ունեցող ճապոնացի գիտնական Յոշիակի Հագիվարային
Բոլորը

Սոցցանցերի խոշոր հարթակներն արգելափակել են Թուրքիայում մի քանի լրագրողների օգտահաշիվների հասանելիությունը դատարանի որոշումներից հետո։ Միայն անցյալ շաբաթվա ընթացքում Աբդուրահման Գյոքի, Օքթայ Ջանդեմիրի և Ռուշեն Թաքվայի X-ի հաշիվները սահմանափակվել են: Գյոքի Instagram-ի և YouTube-ի էջերը նույնպես գրաքննության են ենթարկվել, ասվում է  Bianet-ի անդրադարձում։

Դատարանի որոշումներում բերվել են անորոշ հիմնավորումներ, օրինակ, «ազգային անվտանգությունը, հասարակական կարգը և ապակողմնորոշիչ տեղեկատվության տարածումը կանխելը»:

Գրաքննությունը համընկնում է ընդդիմադիր գործիչների դեմ կառավարության գործողությունների ակտիվացման հետ, ներառյալ՝ նոր քրդական խաղաղ գործընթացի քննարկումները, կառավարության կողմից ընդդիմադիր քաղաքապետարանների գրավումը և այլախոհության ճնշումը:

Ռուշեն Թաքվան լրատվամիջոցի հետ զրույցում քննադատել է Թուրքիայում լրագրողների նկատմամբ աճող ճնշումը՝ ասելով, որ լրագրողներին ստիպում են կողմնորոշվել։

«Լրագրողը լրագրող է, նա պետք է կանգնի ճշմարտության կողքին՝ անկախ ամեն ինչից»,- ասել է նա՝ հավելելով, որ գործող համակարգը քիչ տեղ է թողել անկախ լուսաբանման համար։

Թաքվան նկարագրել է, թե ինչպես 2017 թվականի նախագահական համակարգի անցումը կտրուկ փոխել է լրատվամիջոցների լանդշաֆտը Թուրքիայում՝ նրանց մեծամասնությանը մղելով կառավարական դիրքեր, մինչդեռ անկախ լրագրողները մշտական ճնշման են ենթարկվել:

«Այսօր լրատվամիջոցների 95 տոկոսն աջակցում է իշխանությանը՝ վայելելով հարմարավետ դիրք և այն անվանելով լրագրություն։ Մնացած 5%-ը շարունակում է պաշտպանել ճշմարտությունը, սակայն իսլամիստական կառավարությունը, օգտագործելով իր վերահսկողությունը դատական համակարգի վրա, համակարգված կերպով լռեցնում է այդ լրագրողներին»,- ասել է նա:

Թաքվան հինգ այլ լրագրողների հետ միասին ձերբակալվել էր կառավարության կողմից Վանի քաղաքապետի հոգաբարձու նշանակելու մասին լուրերի համար՝ մեղադրվելով «ապակողմնորոշիչ տեղեկություններ տարածելու» մեջ։ Նա ընդգծել է, որ լրագրողները, հատկապես՝ քրդերը, ավելի կոշտ բռնաճնշումների են բախվում, և կոչ է արել գործընկեր լրագրողներին միավորվել գրաքննության դեմ:

Գյոքը ևս քննադատել է սոցիալական մեդիայի հարթակներին՝ պետական գրաքննության պահանջներին համապատասխանելու համար: Նա X-ին, YouTube-ին և Meta-ին մեղադրել է իրենց սեփական բովանդակության քաղաքականությունից հրաժարվելու և կառավարության գրաքննությանն աջակցելու մեջ:

«Երբ նրանց ֆինանսական շահերը վտանգված են, նրանք անտեսում են իրենց կանոնները և կատարում են Թուրքիայի գրաքննության անօրինական պահանջները»,- ասել է լրագրողը։

Նա մատնանշել է, որ կոնկրետ գրառումների փոխարեն՝ արգելափակվում են ամբողջական օգտահաշիվներ, ալիքներ և կայքեր՝ դա որակելով որպես «կոլեկտիվ պատիժ», որն ազդում է ոչ միայն լրագրողների, այլև նրանց լսարանի վրա։

Թուրքիայում գործող սոցիալական մեդիա հարթակներն ավելի ու ավելի են ենթարկվում կառավարության գրաքննությանը, հատկապես այն բանից հետո, երբ 2020 թվականի հոկտեմբերին ընդունվեց «Սոցիալական մեդիա» օրենքը, որը ընկերություններից պահանջում է տեղական գրասենյակներ բացել երկրում՝ դարձնելով նրանց ավելի խոցելի կառավարության ճնշման նկատմամբ:

Լրագրողների օգտահաշիվների արգելափակումը մտահոգություն է առաջացրել մամուլի ազատության վերաբերյալ, և փորձագետները պնդում են, որ այս սահմանափակումները նպատակ ունեն լռեցնել ընդդիմության ձայները:

Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի