03.12.2024 | 21:59
Հայաստանի տարբեր տարիքային հավաքականներ կմասնակցեն Եվրոպայի առաջնություններին
Ինչ է փոխվել Սոթքում․ սահմանամերձ բնակավայրը՝ հրետակոծությունից երկու տարի անց. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
30.10.2024 | 20:44
Գեղարքունիքի մարզի Սոթք բնակավայրում կարմիր տանիքներով տները դարձել են նոր իրականության խորհրդանիշ: 2022-ին Սոթքում ադրբեջանական հրետակոծության հետևանքով շուրջ 148 տուն էր վնասվել, 8-ը՝ հիմնովին փլուզվել։
Ռիմա Աղաջանյանը լավ է հիշում այդ սարսափելի գիշերը․ պատմում է՝ միանգամից սկսեցին հրետակոծել, ինքն ու ամուսինը 4 երեխաների հետ դուրս եկան Սոթքից։ Մեկ շաբաթ անց վերադարձան։ Այսօր Ռիման վստահեցնում է՝ Սոթքում համեմատաբար հանգիստ է, երբեմն-երբեմն լսվող կրակոցներն էլ իրենց համար արդեն սովորական են դարձել։
Ռիմա Աղաջանյանի ամուսինը պայմանագրային զինծառայող է, ինքն էլ հողագործությամբ է զբաղվում վարձակալած հողամասում։
Ի՞նչ խնդիրներ կան այսօր Սոթքում․ թեև Վարդենիսի համայնքապետի առաջին տեղակալ Կարեն Մկրտչյանը պնդում է, որ Սոթքում խմելու ջրի խնդիր չկա, Ռիմայի խոսքով՝ գլխավորը հենց այդ խնդիրն է։
Այդուհանդերձ, Ռիման և ամուսինը պատրաստվում են Սոթքում տուն գնել՝ սահմանամերձ գյուղական բնակավայրերում մինչև 16 միլիոն դրամ արժողությամբ բնակելի տուն կառուցելու պետական աջակցության ծրագրի շրջանակում։ Այդպիսի մի քանի տուն արդեն իսկ կառուցվել է, որոշներն էլ շինարարության փուլում են։ Մեզ հանդիպած շինարարները բոլորը Հնդկաստանի քաղաքացիներ էին։
Ինչո՞ւ տեղացիները չեն աշխատում շինարարության վրա․ Գեղարքունիքի մարզպետ Կարեն Սարգսյանը չունի հարցի պատասխանը, միևնույն ժամանակ, ընդգծում է, որ մարզն աշխատուժի պակաս ունի։
Սոթքի վարչական ղեկավար Սևակ Խաչատրյանը նշում է, որ գյուղում աշխատատեղեր հիմնականում ապահովում են զորամասը և ոսկու հանքավայրը: Բայց աշխատակիցների թիվը զգալիորեն կրճատվել է, քանի որ 2020 թվականի պատերազմից հետո հանքավայրի մի մասն անցել է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ, մյուս մասն անընդհատ թիրախավորվում էր։ Այժմ հանքավայրը աշխատում է միայն ստորգետնյա շահագործման եղանակով։
Չնայած Սոթքն ադրբեջանական ուժերի մշտական դիտարկման տակ է, գյուղացիներն իրենց աշխատանքները չեն դադարեցնում։ Բայց մոտ 70 տոկոսով կրճատվել է անասնապահության ծավալը, իսկ հողագործության ծավալը գրեթե նույնն է մնացել։ Հիմա անասնապահությամբ զբաղվող բնակիչները ստիպված անցել են հողագործության, քանի որ աշխատանքի այլընտրանք չունեն։
Սոթքի վարչական ղեկավարը վստահեցնում է՝ արտագնա աշխատանքի մեկնողների թիվը մեծ չէ՝ 3-4 ընտանիք, որոնք ձմռանը վերադառնում են։ 44-օրյա պատերազմից հետո, ըստ Սևակ Խաչատրյանի, Սոթքից հեռացել է 100 բնակիչ․ այս պահին գյուղն ունի 920 բնակիչ։
2023 թվականի Արցախի բռնի հայաթափումից հետո Սոթքում բնակություն հաստատած արցախցի ընտանիքներ չկան։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Արփի Հակոբյան
