Բաքուն դաժան հարձակում է իրականացնում կառավարության քննադատների նկատմամբ․ HRW-ի և Freedom Now-ի զեկույցը Ադրբեջանի վերաբերյալ

Լուրեր

14.11.2024 | 22:07
Երևանում և 7 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
14.11.2024 | 21:56
«Հրեշավոր լրահոսը» Փաշինյանի օրոք․ մեկ ասմվա ընթացքում երկու զինվոր է մահացել՝ խաղաղ պայմաններում. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 21:46
Եվրոպայում գազի գինը հասել է այս տարվա ամենաբարձր ցուցանիշին
14.11.2024 | 21:31
Գրետա Թունբերգն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
14.11.2024 | 21:13
Կտրականապես մերժում ենք անհիմն տեսակետները․ Նիդերլանդների ԱԳՆ-ն արձագանքել է Ալիևի մեղադրանքներին
14.11.2024 | 20:59
Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
14.11.2024 | 20:43
Ալեն Սիմոնյանը Հունգարիայի ԱԺ նախագահին հրավիրել է Հայաստան
14.11.2024 | 20:42
Դամասկոսին իսրայելական հարվածի հետևանքով 15 մարդ է զոհվել
14.11.2024 | 20:30
Եթե ՔՊ-ին մի բան եմ ասում, ընդունում են, չպետք է հերոսաբար ասեմ՝ սրիկա եք․ Արծվիկ Մինասյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 20:22
Բաքուն արձագանքել է Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը Ադրբեջանի Սահմանադրության մեջ ՀՀ-ի նկատմամբ տարածքային պահանջների մասին
14.11.2024 | 20:15
Արուսյակ Ջուլհակյանը՝ ՀՅԴ-ի հետ համաձայնության մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 20:09
Թուրքիան և Մեծ Բրիտանիան ռազմական համագործակցության հարցեր են քննարկել
14.11.2024 | 20:00
Վտանգված է ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բրյուսելյան օրակարգը․ վստահ չեմ՝ Թրամփը ռեսուրսներ կծախսի մեր ռեգիոնում․ Տիգրան Գրիգորյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 19:45
ՔՊ-ն առաջարկում է 10 մլն դարձնել կուսակցություններին նվիրաբերվող գումարի չափը․ ՀՅԴ-ն աջակցում է. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 19:29
Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Դամասկոսի կենտրոնին
Բոլորը

Միջազգային իրավապաշտպան Human Rights Watch և Freedom Now կազմակերպությունները 74 էջանոց համատեղ զեկույց են հրապարակել, որում COP29 համաժողովից առաջ անդրադարձել են Ադրբեջանում կառավարության քննադատների նկատմամբ բռնաճնշումներին և կոչ արել ազատ արձակել քաղբանտարկյալներին:

Նշվում է, որ Ադրբեջանը դաժան հարձակում է իրականացնում կառավարության քննադատների, անկախ խմբերի և լրատվամիջոցների  նկատմամբ։

«Մենք փորձում ենք անտեսանելի մնալ, Ադրբեջանը մեծացնում է քննադատների ու քաղհասարակության բռնաճնշումները» վերտառությամբ 74 էջանոց զեկույցը ներկայացնում է քաղաքացիական հասարակությունը ոչնչացնելու և նրա քննադատներին լռեցնելու՝ կառավարության համաձայնեցված ջանքերը: Իշխանությունները տասնյակ մարդկանց են ձերբակալել քաղաքական դրդապատճառներով, կեղծ քրեական մեղադրանքներով։

Նշվում է, որ իշխանությունները նաև կամայականորեն կիրառում են ռեպրեսիվ օրենքներ, որոնք անկախ խմբերին և լրատվամիջոցներին մղում են օրենքի լուսանցք՝ բարձրացնելով նրանց խոցելիությունը պատասխան քրեական հետապնդման նկատմամբ: Խմբերը փաստագրել են քրեական հետապնդման, կալանավորման և ոտնձգությունների 33 նշանավոր դեպք:

Նրանք պարզել են, որ Ադրբեջանի իշխանությունները միտումնավոր չարաշահել են ոչ կառավարական կազմակերպություններին (ՀԿ-ներին) կարգավորող օրենքները՝ մերժելու որոշ խմբերի գրանցումը և ֆինանսավորումը, քրեական պատասխանատվության ենթարկելով նրանց հետ կապված մարդկանց:

«Քաղաքացիական ազատությունների նկատմամբ Ադրբեջանի կառավարության արհամարհանքը վերացման ճանապարհի վրա է դնում անկախ խմբերին և քննադատական ​​լրատվամիջոցներին։ Սա այն պատկերը չէ, որը կառավարությունը պետք է ցուցադրի COP29-ի նախօրեին: Կառավարության համար դեռ ուշ չէ բարելավել իր հեղինակությունը՝ ազատելով բանտարկված քննադատներին և անհապաղ վերջ դնելով քաղաքացիական հասարակության դեմ կեղծ մեղադրանքների կիրառմանը, սակայն նա պետք է գործի հիմա»,- ասել է Human Rights Watch-ի Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի  տնօրենի տեղակալ  Գիորգի Գոգիան:

Նշվում է, որ Human Rights Watch-ը և Freedom Now-ն հարցազրույց են անցկացրել ավելի քան 40 ադրբեջանցի փաստաբանների, ձերբակալվածների հարազատների, ինչպես նաև ոչ կառավարական կազմակերպությունների անձնակազմի ու ղեկավարների հետ: Նրանք վերանայել են Ադրբեջանում հասարակական կազմակերպություններին վերաբերող կանոններն ու կանոնակարգերը, կոնկրետ քրեական գործերին առնչվող իրավական փաստաթղթերը, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի վճիռները և այլ փաստաթղթեր:

Զեկույցում ասվում է, որ Ադրբեջանի իշխանություններն ագրեսիվ կերպով թիրախավորել են Ադրբեջանում մնացած անկախ առցանց լրատվական հարթակներից երեքը, այդ թվում՝ Abzas Media-ն և Toplum TV-ն։ Նրանք ձերբակալել և քրեական պատասխանատվության են ենթարկել այս 3 հարթակների մեդիա մասնագետներից առնվազն 12-ին և մի քանի այլ փոխկապակցված անձանց: Ձերբակալվածների թվում է վետերան իրավապաշտպան Անար Մամեդլին։ 2023 թվականի հուլիսին էլ իշխանությունները ձերբակալել են հայտնի տնտեսագետ և հակակոռուպցիոն ակտիվիստ Գուբադ Իբադօղլուին, որը, ի թիվս այլ բաների, մասնագիտացած է նավթի և գազի ոլորտում եկամուտների թափանցիկության ոլորտում:

Խմբերը պարզել են, որ Արդարադատության նախարարությունն ընտրողաբար է կիրառում օրենքները կամ ընդհանրապես անտեսում է դրանք՝ որոշ խմբերի գրանցումից զրկելու համար՝ սահմանափակելով ֆինանսավորում ստանալու կամ օրինական գործելու նրանց հնարավորությունը: Թեև որոշ խմբեր և լրատվամիջոցներ ստիպված են եղել փակվել, մյուսները կարող են շարունակել իրենց օրինական աշխատանքը միայն օրենքի սահմաններում գործելով՝ անձնական մեծ ռիսկի պայմաններում:

Զեկույցում փաստագրված 33 դեպքերից 20-ում անձանց մեղադրանք է առաջադրվել երկիր մաքսանենգ ճանապարհով գումար տեղափոխելու համար:

Համաձայն միջազգային իրավունքի՝ Ադրբեջանի կառավարությունը պարտավոր է պաշտպանել խոսքի, հավաքների և միավորումների ազատության իրավունքները:

Կազմակերպություններն ընդգծում են, որ Ադրբեջանի կառավարությունը պետք է նաև անհապաղ և անվերապահորեն ազատ արձակի բոլոր նրանց, որոնք գտնվում են ճաղերի հետևում քաղաքական դրդապատճառներով։

«COP29-ին ընդառաջ անդամ պետությունները և ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի քարտուղարությունը պետք է Ադրբեջանի իշխանություններին ընդգծեն ծաղկող և անկախ քաղաքացիական հասարակության կարևորությունը կլիմայական հավակնոտ գործողությունների իրականացման գործում: Նրանք պետք է ընդգծեն, որ բոլոր անհատներն ու խմբերը պետք է ազատ լինեն կլիմայական գործողություններ իրականացնելու կոչ անելու համար՝ համաժողովից առաջ, ընթացքում և հետո դրանք մանրամասն ուսումնասիրելու համար»,- ասվում է զեկույցում։

«Անարդար կալանքը և հասարակական կազմակերպությունների համար սահմանափակող կանոնները համատեղելով՝ Ադրբեջանի կառավարությունը փորձում է վերացնել քաղաքացիական հասարակությունը։ COP29-ին ընդառաջ այս կրիտիկական պահին պետությունները և ՄԱԿ-ի պաշտոնյաները պետք է շտապ կոչ անեն Ադրբեջանին անհապաղ և անվերապահորեն ազատ արձակել կամայականորեն ձերբակալված ակտիվիստներին և պարտավորվել պաշտպանել մարդու իրավունքները COP29-ի ընթացքում և դրանից հետո»,- հայտարարել է Freedom Now-ի գործադիր տնօրեն Անդրեա Պրասովը։

Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի