Ինչպես է «Արևմտյան Նեղոսի» տենդը հասել Հայաստան և ինչպես պաշտպանվել
Հայաստանում տարածված «Արևմտյան Նեղոսի» տենդից մահվան մեկ դեպք է գրանցվել, հոսպիտալացված պացիենտների նոր թիվ Առողջապահության նախարարությունն առայժմ չի հայտնում։ Հայաստանում «Արևմտյան Նեղոսի» տենդի առաջին դեպքն արձանագրվել է «Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոն»-ում՝ անհայտ ծագման մենինգիտ ախտորոշմամբ պացիենտի մոտ։
«Արևմտյան Նեղոսի» տենդը սուր վիրուսային ծագման հիվանդություն է, որը հիմնականում փոխանցվում է Culex ցեղի մոծակների միջոցով: Հիվանդությունը մարդուց մարդուն չի փոխանցվում, բայց կարող է փոխանցվել արյան փոխներարկման, օրգանների փոխպատվաստման միջոցով և մորից պտղին։ Բուժումը նշանակվում է ըստ ախտանշանների, այս վարակի դեմ նաև պատվաստանյութ չկա։
«Կլիման փոխվում է, փոխվում են տարբեր գործոններ, որի հետևանքով էլ հիվանդությունը տարածվել է Հայաստանում։ Կլիմայական փոփոխության հետ մեկտեղ՝ թռչունների, մոծակների միգրացիոն ուղղություններն էլ են փոխվում, վիրուսի կենսակերպն է փոխվում, և այդ գործոնների համադրությունը կարող է բերել հիվանդության աշխարհագրության տարածմանը կամ փոփոխմանը»,- Factor TV-ի հետ զրույցում պարզաբանեց «Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոն»-ի փոխտնօրեն Սերգեյ Չախմախչյանը։
Նա ընդգծեց, որ տենդից մահացած քաղաքացին հենց Հայաստանում է վարակվել։
«Կարելի է փաստել, որ տեղական դեպքեր են, այսինքն՝ Հայաստանում մոծակների մեջ առկա է այդ վիրուսը և փոխանցվում է մարդկանց»,- նշեց Չախմախչյանը։
«Արևմտյան Նեղոսի» տենդի ախտանշաններն են՝ ջերմություն, գլխացավ, մկանացավ, հոգնածություն, մաշկի ցան, աչքերի ցավ կամ անհանգստություն: Իսկ երբ հիվանդության ընթացքը ծանրանում է, կարող են լինել ուժեղ գլխացավեր, բարձր ջերմություն, պարանոցի ցավ, կարկամություն, գիտակցության կորուստ, ցնցումներ, փսխում, մկանների թուլություն կամ կաթված: Սերգեյ Չախմախչյանի խոսքով՝ հիվանդությունը կարող է նաև ախտանշաններ չունենալ, 80 տոկոս դեպքերում հենց այդպես էլ լինում է։
«Մեծ մասն այդ հիվանդությունն առանց ախտանշանների է տանում կամ դրանք այնքան թեթև են լինում, որ նմանվում են սովորական հարբուխի կամ գլխացավի, այդպիսով քաղաքացիները բուժօգնության չեն դիմում»,- նշեց Սերգեյ Չախմախչյանը։
«Արևմտյան Նեղոսի» տենդով չհիվանդանալու համար պետք է պաշտպանվել նույն մեթոդներով, որոնցով ավանդաբար պաշտպանվում են մոծակներից՝ ծածկել մարմինը, պատուհաններին հատուկ պաշտպանիչ ցանցեր անցկացնել, օգտագործել միջատասպան նյութեր կամ ցողիչներ և քնել մոծակներից պաշտպանված տարածքներում։
Արփի Հակոբյան