Թուրքիայում մտահոգված են, որ պետական ծախսերի նոր կրճատումները կարող են ազդել առողջապահական և կրթական ծառայությունների վրա
Քաղաքականություն
15.05.2024 | 23:30Թուրքիայի տնտեսական մարտահրավերները լուծելու համար երկրի ֆինանսների նախարար Մեհմեդ Շիմշեքը հայտարարել է մի փաթեթի մասին, որն ուղղված է պետական ծախսերը 100 միլիարդ լիրայով (մոտ 3,1 միլիարդ ԱՄՆ դոլար) կրճատելուն: Ծրագիրը, որը ներառում է մի շարք խնայողական միջոցառումներ, բանավեճ է առաջացրել ինչպես տնտեսագետների, այնպես էլ հասարակության շրջանում, գրում է Bianet-ը։
Միջոցառումները ներառում են նոր աշխատակիցների պետական համակարգում աշխատանքի ընդունման սահմանափակում, հանրային բնակարանների վարձավճարների բարձրացում և պետական աշխատողներին առաջարկվող որոշ տրանսպորտային ծառայությունների վերացում: Ակնկալվում է, որ այս փոփոխությունները զգալի ազդեցություն կունենան հանրային աշխատողների և հասարակության լայն շերտերի կյանքի վրա:
Գրինվիչի համալսարանի տնտեսագետ, դոկտոր Ջեմ Օյվաթը փաթեթը քննադատող վերլուծություն է ներկայացրել՝ ընդգծելով դրա հնարավոր ազդեցությունը պետական հատվածի աշխատակիցների և կրթական ու առողջապահական ծառայությունների որակի վրա: Ըստ նրա՝ փաթեթը կարող է բացասաբար ազդել քաղաքացիական ծառայողների, ուսուցիչների և բժիշկների կենսապայմանների վրա՝ դրանով իսկ անուղղակիորեն ազդելով քաղաքացիների վրա, որոնք ապավինում են այս հիմնական ծառայություններին:
«Հետևանքներն ավելի են տարածվում՝ ազդելով նրանց վրա, որոնք ապավինում են կրթական և առողջապահական ծառայություններին։ Թուրքիան արդեն իսկ բախվում է մարտահրավերների ինչպես կրթության, այնպես էլ առողջապահության ոլորտներում, ավելանում է բնակչության ծերացումը և աճը, ինչը մեծացնում է առողջապահական ծառայությունների պահանջարկը: Խնամքի լուրջ ծախսերի հետ կապված խնդիր կա: Եթե կրճատումներ կատարվեն այս կարևոր ոլորտներում, դա կնշանակի կրճատել էական ծախսերը, որոնք կարող են ձևավորել ապագան՝ ըստ էության դատապարտելով քաղաքացիներին ավելի վատ որակի կրթության և առողջապահական ծառայությունների»,- ասել է տնտեսագետը։
Նա դրական է գնահատել մեքենաների վարձույթի ու գնումների սահմանափակումը, հանրային շենքերի հետ կապված որոշումները և էներգաարդյունավետությունը բարձրացնելու նախաձեռնությունները:
«Այնուամենայնիվ, խնայողության փաթեթի արդյունքում կսահմանափակվի տնտեսության աճը: Սա, ամենայն հավանականությամբ, բացասաբար կանդրադառնա զբաղվածության վրա և կբարձրացնի գործազրկությունը»,- ասել է Օյվաթը՝ հարց բարձրացնելով՝ արդյո՞ք միջոցառումները կազդեն բարձրաստիճան պաշտոնյաների վրա։
«Կա նաև թերահավատություն այն հարցում, թե որքանով են իրականացվելու խնայողության միջոցառումները։ Օրինակ՝ փաթեթը կազդի՞ բարձրաստիճան պաշտոնյաների, այդ թվում՝ նախարարների, փոխնախարարների և նախագահի վրա։ Բարձրաստիճան պետական ծառայողների և բյուրոկրատների կողմից ծառայողական մեքենաների օգտագործումը միշտ եղել է բուռն թեմա Թուրքիայում, հատկապես այն պատճառով, որ գրեթե բոլոր մեքենաները ներմուծվում են»,- նշել է տնտեսագետը։
Նա ընդգծել է, որ կցանկանար տեսնել, թեկո՝՝զ խորհրդանշական կերպով, նախագահի 13 ինքնաթիռներից մի քանիսի վաճառքը:
«Այս ինքնաթիռները ոչ միայն հանրության համար ծախս են, այլեւ դրանց վաճառքը մեսիջ է լինելու քաղաքացիներին՝ ցույց տալով, որ բոլորը ձգում են գոտիները։ Բայց նման քայլ, ինչպես սպասվում էր, չի արվել»,- ասել է Օյվաթը։
Էմմա Չոբանյան