Ժամանակն է, որ ԵՄ-ն ավելի կոշտ խոսի Ադրբեջանի հետ․ Թոմաս դե Վաալ

Լուրեր

21.11.2024 | 23:30
Թուրքիայում ընդդիմադիր քաղաքապետներին դատապարտել են ազատազրկման «ահաբեկչության» մեղադրանքով
21.11.2024 | 23:14
Երկու օրում 12 մեդալ. հայ ըմբիշների արդյունքները զինվորականների ԱԱ-ում
21.11.2024 | 22:57
«Ե՞րբ կազատվեն բանտարկված լրագրողներն ու ակտիվիստները»․արտասահմանցի լրագրողի հարցը՝ Ադրբեջանի ԱԳ փոխնախարարին
21.11.2024 | 22:42
Պուտինը հայտարարել է՝ Ուկրաինայի հակամարտությունը գլոբալ բնույթ է ստացել
21.11.2024 | 22:27
ԵԽԽՎ անդամների մուտքի արգելքը անընդունելի է.Գերմանիայի ԱԳ նախարարը Բաքվում կոչ է արել ազատ արձակել ձերբակալված ակտիվիստներին ու ընդդիմադիրներին
21.11.2024 | 22:15
Պուտինը բացահայտել է, թե ինչ բալիստիկ հրթիռ է կիրառվել Դնեպրին հարվածելու համար
21.11.2024 | 21:58
Երևանում և 7 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
21.11.2024 | 21:45
Պուտինը մեկնաբանել է հեռահար զենքի օգտագործման հնարավորությունը
21.11.2024 | 21:30
Նիկոլ Փաշինյանը վախեցնելու լեզվով է խոսում․ մեջքի հետևում այլևս հավատացող ժողովուրդը չկա․ Զարուհի Հովհաննիսյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
21.11.2024 | 21:21
ՀՀ-ն պատրաստակամ է իր հնարավորությունների չափով աջակցելու Իսպանիային ջրհեղեղի հետևանքները մեղմացնելու ուղղությամբ. Մհեր Գրիգորյան
21.11.2024 | 21:13
Արարատի մարզի մի շարք հասցեներում վթարային ջրանջատում կլինի
21.11.2024 | 20:59
Թուրքիան հազարավոր հետաքննություններ է սկսել «ապատեղեկատվության մասին օրենքով»՝ 2 տարվա ընթացքում 33 լրագրողների ազատազրկելով
21.11.2024 | 20:44
Գերմանիայի ԱԳ նախարարը այցով Բաքվում է
21.11.2024 | 20:30
Սա 3-րդ համաշխարհային պատերազմն է․ Ուկրաինային ԱՄՆ-ի ուղարկած հրթիռները կարող են սպառնալ Մոսկվային․ Տիգրան Խզմալյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
21.11.2024 | 20:20
Միրզոյանն ու Արաղչին հեռախոսազրույց են ունեցել
Բոլորը

Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական հարձակում սկսելով՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը կորցրել է եվրոպացիների վստահությունը։ Ադրբեջանի՝ որպես տրանսպորտային հանգույցի կարգավիճակը չի կարող պատճառ հանդիսանալ, որ ԵՄ-ն մեղմի վերաբերմունքը Բաքվի նկատմամբ։ Այս մասին գրել է Carnegie Europe-ի ավագ գիտաշխատող Թոմաս դե Վաալը։

Ըստ նրա՝ անցյալ շաբաթվա իրադարձությունները բանավեճ են առաջացնում Ադրբեջանի նկատմամբ Եվրոպայի քաղաքականության խորը վերափոխման անհրաժեշտության մասին:

«Սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը ռազմական ուժ կիրառեց՝ հետ գրավելով Լեռնային Ղարաբաղի հայաբնակ տարածքը՝ հատելով կարմիր գիծը, որը նրա համար գծել էին թե՛ Եվրամիությունը, թե՛ ԱՄՆ-ը։ Հետևանքներն աղետալի են։ Վախենալով իրենց ապագայի համար՝ Ղարաբաղի հազարավոր հայեր այժմ զանգվածային ողբերգական արտագաղթ են կատարում իրենց հայրենիքից դեպի Հայաստան: Բրյուսելում և Վաշինգտոնում շատերը ցնցված և դավաճանված են զգում Ադրբեջանի կողմից ուժի կիրառումից։ Հաղորդվում է, որ մինչև վերջին րոպեն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը բարձր մակարդակի զրուցակիցներին, այդ թվում՝ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելին և ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին վստահեցնում էր, որ ռազմական գործողություն չի սկսելու»,- գրում է դե Վաալը։

Նա նշում է, թե մերժելով տարածաշրջան միջազգային դիտորդական առաքելություն ուղարկելու ջանքերը՝ Բաքուն մեծ պատասխանատվություն է կրում։ Թվային դարաշրջանում պատերազմական հանցագործությունները թաքցնելն այնքան էլ հեշտ չէ, և մեղավորները պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն։ Բացի այդ, ըստ դե Վաալի, աշխարհաքաղաքական հետևանքները նույնպես նշանակալի են:

«Այն փաստը, որ արևմտյան խաղացողներն ապշած էին, ամրապնդում է ենթադրությունը, որ Ալիևը նախապես համակարգել է իր ռազմական հարձակումը Մոսկվայի հետ, որն այնուհետև չկարողացավ դատապարտել Բաքվին, և ավելի սերտ հարաբերությունների մեջ է մտնում Ռուսաստանի հետ: Սա առավել արդիական է, քանի որ հաջորդ մեծ խնդիրը Հայաստանի տարածքով դեպի Նախիջևանի ադրբեջանական էքսկլավ ծրագրվող տրանսպորտային երթուղին է։ Ռուսաստանը, Ադրբեջանը և Թուրքիան ընդհանուր շահ ունեն՝ պարտադրելու իրենց տարբերակը, որը վերջին երկուսն անվանում են «Զանգեզուրի միջանցք»՝ հնարավորինս քիչ հայկական վերահսկողությամբ երթուղու վրա, և, հնարավոր է, բռնի ուժ կիրառեն»,- գրում է դե Վաալը։

Նա նշում է, որ Ալիևը հավակնություններ ունի ՀՀ ինքնիշխան տարածքի՝ Սյունիքի մարզի նկատմամբ և կարող է դիմել նաև ուժի։

«Ադրբեջանը միշտ կլինի տրանսպորտային հանգույց, բայց կա երկու նախազգուշացում: Նախ՝ փորձագետները եզրակացնում են, որ ԵՄ-ի գազային գործարքը շատ քիչ հավանական է, որ ապահովելու է խոստացված գազի մեծ ծավալները։ Ավելի քան 3 կամ 4 միլիարդ խորանարդ մետր արտահանման մակարդակի հասնելու համար կպահանջվի ենթակառուցվածքների արդիականացում և դիմակայում՝ հաճախ անտեսված փաստին, որ Ռուսաստանը և Իրանը նույնպես շահագրգիռ կողմեր են հարավկովկասյան գազատարում: Երկրորդ՝ հաղորդակցությունն ու հակամարտությունն անքակտելիորեն կապված են: Միջին միջանցքի երթուղին, որն անցնում է Չինաստանից Կենտրոնական Ասիայով դեպի Հարավային Կովկասով Եվրոպա, բազմակողմ երթուղի է, որը ներառում է նաև Հայաստանը: Դրա գործարկման համար տարածաշրջանային համագործակցության կարիք կա, ֆինանսավորվում է արևմտյան կառավարությունների և միջազգային ֆինանսական հաստատությունների կողմից: Մի խոսքով՝ ժամանակն է, որ ԵՄ-ն շատ ավելի կոշտ խոսի Ադրբեջանի հետ»,- եզրափակում է հեղինակը։

Էմմա Չոբանյան