14.01.2025 | 14:20
Պետք է բացառել անազատության մեջ գտնվող անձանց դատարան չուղեկցելու պատճառով նիստերի հետաձգումը․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Թուրքիայի ընտրությունները նշանավորվել են բևեռացնող խտրականությամբ և բորբոքող հռետորաբանությամբ․ միջազգային դիտորդներ
Քաղաքականություն
30.05.2023 | 14:48
Թուրքիայում նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլը բնութագրվում է քարոզարշավի ընթացքում օգտագործվող «ավելի բորբոքող և խտրական լեզվով», ԶԼՄ-ների կողմնակալությամբ և խոսքի ազատության սահմանափակումներով, որոնք ստեղծել են «անհավասար դաշտ» և «գործող նախագահի չարդարացված առավելություն»։ Այս մասին ասվում է միջազգային դիտորդների տարածած հայտարարության մեջ։
ԵԱՀԿ Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակի (ԺՀՄԻԳ), ԵԱՀԿ Խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԱՀԿ ԽՎ) և Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) համատեղ առաքելությունն ընդգծել է՝ մինչ թեկնածուները կարողացել են ազատ արշավ իրականացնել, ընդդիմադիր կուսակցությունների աջակիցները շարունակել են բախվել ահաբեկումների։ Նշվում է, որ երկու կողմից կիրառվել է խտրական լեզու՝ ահաբեկչական կազմակերպությունների հետ համագործակցության փոխադարձ մեղադրանքներով։
«Առաջին փուլի ընթացքում բարձրացված մտահոգությունները հավասար մրցակցային պայմանների բացակայության և քարոզարշավի անարդարության վերաբերյալ մնացել են չհասցեգրված, քանի որ գործող նախագահը շարունակում էր օգտվել չարդարացված առավելությունից։ Երկու կողմերի կողմից ավելի կոշտ հռետորաբանության օգտագործումն է՛լ ավելի բևեռացրեց քաղաքական միջավայրը»,- ասել է ԵԱՀԿ կարճաժամկետ առաքելության հատուկ համակարգող ու ղեկավար Ֆարահ Քարիմին։
«Երկրորդ փուլը նույնպես անցավ մի միջավայրում, որը շատ առումներով պայմաններ չի ապահովում ժողովրդավարական ընտրությունների անցկացման համար։ Թուրքիան հիմա պետք է կատարի ՄԻԵԴ-ի որոշումներն ու ազատ արձակի Օսման Քավալային և Սելահաթթին Դեմիրթաշին»,- իր հերթին ասել է ԵԽԽՎ առաքելության ղեկավար Ֆրանկ Շվաբեն։
ԺՀՄԻԳ դիտորդական խմբի ղելավար, դեսպան Յան Պետերսոնը ևս նշել է անհավասար պայմանների մասին։ Նա նաև ասել է, որ ընտրողները շատ հարցերում տեղեկացված չեն եղել ընտրական վարչակազմի կողմից թափանցիկության բացակայության պատճառով, իսկ լրատվամիջոցների հավասարակշռված լուսաբանման բացակայությունը մտահոգության տեղիք է տվել:
Թուրքիայի նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլի համար միջազգային դիտորդական առաքելությունը կազմում եղել է 232 դիտորդ 31 երկրից։
Էմմա Չոբանյան
