15.01.2025 | 14:35
Մենք ենք բերել, մենք էլ ցտեսություն կասենք. քաղաքացին` իշխանությունների մասին․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Հայաստանում դուլաների և կրծքով կերակրման մասնագետների գործունեության կարգավորումներ չկան, ինչը ռիսկեր է ստեղծում․ Աստղիկ Կարապետյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
30.01.2023 | 12:42
Ընթանում է «Աջակցող միջավայր հղիության, ծննդաբերության և հետծննդաբերական շրջանում» ծրագրի փակման միջոցառումը։
Ֆրիդրիխ Էբերտ հիմնադրամի հետ համագործակցությամբ Կետ 33 ՀԿ -ն իրականացրել է հետազոտություն, որում ծնելիության անկման խնդիրներից բացի՝ անդրադարձ է կատարվել նաև արժանապատիվ ծննդօգնություն հասկացությանը, կանանց իրավունքներին, մանկաբարձական բռնությանը։
Ուսումնասիրությունը վեր է հանել խնդիրներ, որոնք լրացուցիչ որակական և քանակական հետազոտության կարիք ունեն օրենսդրական լուծումներ գտնելու համար։
Ուսումնասիրության վերհանած հարցերի քննարկման ժամանակ ահազանգ հնչեց կեսարյան հատումների աճի մասին։
«Աջակցող միջավայր հղիության, ծննդաբերության և հետծննդաբերական շրջանում» ծրագրի ղեկավար Աստղիկ Կարապետյանի խոսքով՝ վերջին տվյալներով՝ կեսարյան հատումների աճը հասնում է մոտ 38 տոկոսի, որի բացատրությունը դեռ չկա։ ԱՀԿ-ով սահմանված նորմա է համարվում 10-15 տոկոսը։
«Աջակցող միջավայր հղիության, ծննդաբերության և հետծննդաբերական շրջանում» ծրագրի ղեկավարի դիտարկմամբ՝ կարևոր խնդիրներից է ծննդաբերության նախապատրաստումը։ Նրա խոսքով՝ 2008 թվականից ստեղծվել և գործում են մայրության դպրոցներ, սակայն տվյալներ չկան, թե քանի մայրության դպրոց է ստեղծվել Հայաստանում և քանի կին է այցելել։
Կարապետյանը հավելեց, որ նոր մասնագետներ են դաշտ եկել՝ դուլաներն են և կրծքով կերակրման խորհրդատուները։
«Դուլա նշանակում է աղախին, կնոջն օգնող կին։ Դուլաներին կանայք հիմնականում դիմում են նախածննդյան, ծննդաբերության և հետծննդաբերության շրջանում, երբ կնոջ հոգսը մեծ է լինում։ Դուլաներին ներգրավում են նաև ծննդաբերության ժամանակ, նրանք օգնում են ճիշտ դիրք ընդունել, ճիշտ շնչել և այլն։ Դուլան դիտարկվում է որպես աջակից անձ, իրավունք չունի միջամտել բժշկական հարցերին, հետևաբար նաև այդ առումով պատասխանատվություն չի կրում»։
Ներկայացնելով կրծքով կերակրելու ցոիցանիշները՝ Կարապետյանը նշեց, որ տարեցտարի բարելավում է նկատվում․ «Օրինակ՝ 2016 թ․ տվյալներով՝ կրծքով կերակրվում էր մինչև 6 ամսական նորածինների 45 տոկոսը, իսկ 2021թ․ տվյալներով՝ 72 տոկոսը, մինչև 2 տարեկանը կրծքով կերակրվում է երեխաների 26 տոկոսը»։
Կարապետյանն ընդգծեց, որ Հայաստանում դուլաների և կրծքով կերակրման մասնագետների գործունեության կարգավորումներ չկան, ինչը ռիսկեր է ստեղծում։
Մանրամասները՝ տեսանյութւոմ։
