Վտանգավոր գործընթաց ընդդեմ Հայաստանի. ռուսական կողմը կարող է ՀՀ-ի մասին հետախուզական տվյալներ փոխանցել Բաքվին․ ՏԵՍԱՆՅՈւԹ
Քաղաքականություն
21.07.2022 | 21:00Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը խորացնում են համագործակցությունը՝ հետախուզության ոլորտում։ Մոսկվան ու Բաքուն երկու օր առաջ համաձայնագիր են ստորագրել։ Փաստաթուղթը նախատեսում է համատեղ գործողություններ երկու պետությունների ազգային ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության պաշտպանության, միջազգային ահաբեկչության և արմատական ծայրահեղականության դեմ պայքարի, երրորդ երկրներում Ռուսաստանի և Ադրբեջանի քաղաքացիների շահերի պաշտպանության հարցերում։
Ռուս-ադրբեջանական այս նոր համագործակցությունը մի շարք մտահոգություններ է առաջացրել։
ԻՔՄ ծրագրերի համակարգող Դանիել Իոաննիսյանը կարծում է՝ ստորագրվել է մի փաստաթուղթ, որով Հայաստանում ու Արցախում հավաքագրված հետախուզական տվյալները փոխանցելու են Բաքվին, որպեսզի Ադրբեջանն, այսպես ասած, «վերականգնի իր տարածքային ամբողջականությունը»։
Ռուսաստանի ԱԴԾ-ն հասանելիություն ունի սահմանային էլեկտրոնային տեղեկատվական համակարգին, որի միջոցով հայտնի է դառնում, թե ովքեր են մուտք գործում Հայաստան կամ հեռանում Հայաստանից։ Դանիել Իոաննիսյանի խոսքով՝ շատ մեծ վտանգ կա, որ այդ և բազմաթիվ այլ տեղեկություններ ռուս-ադրբեջանական պայմանագրի հիման վրա կփոխանցվեն Ադրբեջանին։
Սա առաջին անգամ չէ, երբ Ռուսաստանի իշխանությունները հաշվի չառնելով հայ-ռուսական, այպես կոչված, ռազմավարական դաշնակցային հարբերությունները, խորը համագործակցություն են սկսում Ադրբեջանի հետ։ Ռուսաստանը տարիներ շարունակ գերժամանակակից սպառազինություն է մատակարարել Ադրբեջանին, որն Արցախում օգտագործվել է նաև խաղաղ բնակիչների դեմ։
Միջազգային խաղաղության ուսումնասիրության ինստիտուտի տվյալների համաձայն` քառօրյա և 44-օրյա պատերազմներից առաջ Ադրբեջանին ամենաշատ սպառազինությունը մատակարարել է Ռուսաստանը։ 2011-20 թթ․ Մոսկվան Բաքվին մատակարարել է Ադրբեջանի ընդհանուր զենքի և զինամթերքի 67 տոկոսը։ Հրապարակախոս Անահիտ Ադամյանը հարց է բարձրաձայնում՝ արդյո՞ք օրեր առաջ ստորագրված համաձայնագիրն ու այս ծավալի զենքի վաճառքը Հայաստանի հակառակորդ երկրին ռազմավարական դաշնակցին բնորոշ գործողություններ են։
Համագործակցության համաձայնագիրը Ադրբեջանի արտաքին հետախուզության ծառայության ղեկավարի հետ ստորագրել է Երևանից Բաքու մեկնած Սերգեյ Նարիշկինը, որն ԱՄՆ ԿՀՎ ղեկավար Ուիլյամ Բըրնսի այցից անմիջապես հետո էր ժամանել Հայաստան։ Նարիշկինը Երևանում հանդիպումներ էր ունեցել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանի և ԱԱԾ տնօրեն Արմեն Աբազյանի հետ։ Սակայն Հայաստանում որևէ փաստաթղթի ստորագրման մասին չի հայտարարվել։ Ինչո՞վ է պայմանավորված ռազմավարական դաշնակից համարվող Ռուսաստանի այս մոտեցումը։ Ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանի խոսքով՝ ՌԴ-Արևմուտք հակամարտության ֆոնին Մոսկվան փորձում է Հարավային Կովկասում պահել իր դիրքերը։
Պաշտոնական Երևանը դեռ որևէ կերպ չի արձագանքել ռուս-ադրբեջանական այս նոր համագործակցությանը։ Թեմայի շուրջ Factor TV-ին գրավոր հարցեր է ուղղել ՀՀ կառավարություն և ԱԱԾ, որոնց պատասխանները դեռ չենք ստացել։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Նարեկ Կիրակոսյան