14.12.2024 | 13:57
Պետության կողմից փոխհատուցվող արտամարմնային բեղմնավորման ծրագրին այս տարի ավելի քան 6300 շահառու է դիմել
COVID Talks – Հնարավո՞ր է հագուստից, կոշիկից կամ գրքերից կորոնավիրուսով վարակվել. ՈՒՂԻՂ
28.08.2020 | 10:00
2019-ի դեկտեմբերից մինչ օրս աշխարում արդեն շուրջ 29 միլիոն մարդ է COVID-19-ով վարակվել։ Ինչպես հիվանդության սկզբնական շրջանում, այնպես էլ հիմա, հստակ չեն բոլոր այն պատճառները, որոնք կարող են վարակի տարածման աղբյուր դառնալ։ Այսպես, ամիսներ շարունակ քննարկվում էր վարկած, թե կորոնավիրուսով կարելի է վարակվել հագուստի, կոշիկի, լվացքի միջոցով կամ տարբեր մակերեսների հպվելով։
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հայաստանյան գրասենյակում, անդրադառնալով մակերեսներից վարակվելու վարկածին, նշում են, COVID-19 վիրուսը կարող է գոյատևել մինչև 72 ժամ պլաստիկի ու չժանգոտվող պողպատի, 4 ժամից պակաս՝ պղնձի և 24 ժամից պակաս՝ ստվարաթղթի վրա։ ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնի ուսումնասիրություններն էլ ենթադրում են, որ COVID-19-ի հարուցիչները կարող են պահպանվել մակերեսների վրա մի քանի ժամ կամ մինչև մի քանի օր՝ կախված միջավայրից։
ԱՀԿ հայաստանյան գրասենյակից նշում են, որ կորոնավիրուսի հարուցիչը հեշտությամբ կարելի է մաքրել սովորական կենցաղային ախտահանիչներով։ Կառույցից հորդորում են շփման մակերեսները մաքրել հակավիրուսային ախտահանիչ միջոցներով․ օրինակ՝ նատրիումի հիպոքլորիդով (ժավելաջրով) կամ էթանոլի հիմքով պատրաստված արտադրատեսակներով։ Փորձը ցույց է տալիս, որ 70-80 տոկոս խտությամբ ալկոհոլային հիմքով ախտահանիչ միջոցները մեկ րոպեում զգալիորեն նվազեցնում են նոր կորոնավիրուսի հարուցչի ազդեցությունը։
ԱՀԿ-ից հայտնում են, որ մակերեսների դեպքում քլորի հիմքով ախտահանիչները նույնպես արդյունավետ են։ ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնում էլ կարծում են, որ անգամ եթե կորոնավիրուսի հարուցիչը կարող է մակերեսների վրա մնալ ու մարդուն փոխանցվել, այն վարակիչ է միայն այն դեպքում, եթե մարդը մակերեսին դիպելուց հետո ձեռքով հպվի իր աչքերին, քթին կամ բերանին։ Այդ իսկ պատճառով՝ խորհուրդ է տրվում հաճախակի ախտահանել սեղանները, դռան բռնակները, լույսի անջատիչները, հեռախոսները, ստեղնաշարերն ու ծորակի բացիչները: Արդյոք կարելի՞ է COVID-19-ով վարակվել կոշիկների միջոցով։ ԱՀԿ-ից հորդորում են հիշել, որ վիրուսի հարուցչի՝ կոշիկների միջոցով տարածվելու և մարդկանց վարակելու հավանականությունը շատ ցածր է: Ամեն դեպքում, կառույցից խորհուրդ են տալիս կոշիկները տան կամ բնակարանի մուտքի մոտ թողնել՝ հատկապես եթե տանը նորածին կամ փոքր երեխա կա, որը կարող է անմիջական շփում ունենալ գետնի մակերեսի հետ։ Կարելի՞ է հագուստից կորոնավիրուսով վարակվել։ Առողջապահական կառույցներից խորհուրդ են տալիս հագուստը լվանալ առնվազն 60 աստիճան ջրով և, հնարավորության դեպքում, նատրիումի հիպոքլորիդի՝ ժավելի հիմքով պատրաստված նյութերով։
ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնից հորդորում են լվանալուց առաջ չթափահարել հագուստը, քանի որ այդպես վիրուսի հնարավոր հարուցիչները և այլ մանրէներ կարող են այս ու այն կողմ տարածվել։ Նաև խորհուրդ է տրվում չլվացված հագուստի հետ գործ ունենալիս մեկանգամյա օգտագործման ձեռնոց կրել։ Այնուամենայնիվ, առողջապահական կառույցներից նշում են, որ վարակակրի հագուստն առողջ մարդու իրերի հետ լվանալը որևէ կերպ կորոնավիրուս չի տարածի։ Հայաստանի Հիվանդությունների վերասհկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնից էլ հորդորում են հագուստը, անկողնային սպիտակեղենը, բաղնիքի և ձեռքի սրբիչներն օգտագործելուց հետո կանոնավոր լվանալ օճառով և ջրով կամ լվացքի մեքենայով՝ 60-90 ° C ջերմաստիճանում` սովորական լվացքի փոշիով և մանրակրկիտ չորացնելով:
Նելլի Մելքոնյան
