Մշակույթ
29.09.2017 | 18:56
Սեպտեմբերի 30-ին, ժամը 19:00-ին Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտում կկայանա Երիտասարդ հայ կոմպոզիտորների կամերային երաժշտության երրորդ փառատոնի եզրափակիչ՝ չորրորդ համերգը։
Մինչ համերգային մասի մեկնարկը, Հայաստանի կոմպոզիտորների միության նախաձեռնությամբ՝ Կոմիտաս թանգարան-ինստիտուտին կնվիրաբերվի Վարդապետի՝ Կ. Պոլսի բնակարանի (1911-1915 թթ.) աշխատասենյակի մանրատիպաժը (մակետը), որը մոտ կես դար առաջ պատրաստել է Կոմիտասի «Գուսան» երգչախմբի սան Արամ Աստվածատրյանը։ Արարողությանը կմասնակցեն Հայաստանի կոմպոզիտորների միության նախագահ Արամ Սաթյանն ու Կոմիտաս թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Նիկոլայ Կոնստանդյանը։
Մանրատիպաժի պատմությունը. Կոստանդնուպոլսում իր պատանեկությունն անցկացրած Արամ Աստվածատրյանը մի օր խնդրել է Վարդապետին թույլ տալ նրան լուսանկարելու: Կոմիտասը չի մերժել և մոտեցել է ռոյալին՝ արմունկով հենվելով դրան: Այդ լուսանկարը մնացել է Արամ Աստվածատրյանի մոտ՝ որպես թանկագին մասունք:
Հաճախ հյուր լինելով Վարդապետի տանը՝ Արամը մի օր նկարում է նաև Կոմիտասի տունը: Պոլսի այդ բնակարանը Կոմիտասի և նրա աշակերտների համար դարձավ վերջին հանգրվանը:
Արամ Աստվածատրյանն առաջին հոսքով իբրև հայրենադարձ եկել է Հայաստան և արդեն լինելով Բյուրականի աստղադիտարանի գլխավոր մեխանիկը՝ 1969-1970 թթ. իրագործել է իր երազանքը՝ պատրաստելով Կոմիտասի աշխատասենյակի մակետը:
Մանրակերտվածքը Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտին նվիրաբերելու է Արամ Աստվածատրյանի աշակերտ և երկար տարիների գործընկեր, Բյուրականի աստղադիտարանի գլխավոր մեխանիկ Հենրիկ Սարգսյանը:
Մանրատիպաժը կատարված է 1/10-ի մասշտաբով: Բոլոր իրերը տեղավորված են այնպես, ինչպես կահավորված էր աշխատասենյակը Կոմիտասի օրոք: Պատի վրայի կտավները նկարիչ Փանոս Թերլեմեզյանի ստեղծագործություններն են: Երկու շրջանակների նկարները հայտնաբերված չեն: Փոքրում պատկերված էր Կոմիտասը գեղջուկի հետ, մեծում`Հայաստանի մի վանք: Չվերհիշելով աշխատասենյակի ձախակողմյան պատի նկարի բնույթը՝ դռան կողքին զետեղված փոքր շրջանակը զարդարելու նպատակով տեղափոխվել է ձախ պատ:
Կոմիտասի սրճագույն լուսանկարը կատարվել է հեղինակի կողմից, ընդամենը երկու օրինակից, մեկը Կոմիտասի մոտն է եղել, մյուսը` մակետի հեղինակի:
Լուսանկարը առաջին անգամ լույս է տեսել Թեօդիկի օրացույցում (Կ. Պոլսում):
Փանոս Թերլեմեզյանի երկու նկարների փոքրացված ընդօրինակությունները կատարել է Հովհաննես Զարդարյանը:
