Բաքուն հայկական մոտեցումները ջնջած է վերադարձնում․ բանակցային հարթակում առաջընթացի մասին խոսել հնարավոր չէ․ Արման Մելիքյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
16.03.2023 | 20:32Factor TV-ի հարցազրույցը արտակարգ և լիազոր դեսպան, Արցախի նախկին ԱԳ նախարար Արման Մելիքյանի հետ
-Պարո՛ն Մելիքյան, իրավիճակը կրկին է՛լ ավելի է սրվում՝ ինչպես հայ-ադրբեջանական սահմանին, այնպես էլ Արցախում Բաքվի սադրանքների տեսքով։ Նիկոլ Փաշինյանը խոսում է էսկալացիայի մեծ հավանականության մասին։ Ձեր գնահատմամբ՝ ի՞նչ մասշտաբի կարող է հասնել էսկալացիան։
-Կարծում եմ՝ այս անգամ արդեն այդ էսկալացիան կարող է վերածվել տարածաշրջանային լուրջ հակամարտության՝ երրորդ պետությունների ներգրավմամբ։ Բոլոր դեպքերում, այս էսկալացիան նախապատրաստվում էր վաղուց, եթե ոչ Հայաստան-Ադրբեջան-Արցախ եռանկյունու շրջանակում, ապա առնվազն Իրանի ներգրավմամբ, բայց Իրանում իրավիճակի ապակայունացումը կանդրադառնա նաև մեր սահմանամերձ գոտիներում իրավիճակի վրա, և մենք սրան պետք է պատրաստ լինենք։
-Իսկ ի՞նչ ժամկետների մասին է խոսքը՝ Ձեր կարծիքով։
-Դժվար է այդ հարցին միանշանակ պատասխան տալ, որովհետև այժմ մի քանի գործընթացներ են զուգահեռաբար զարգանում, և այդ զարգացման շրջանակում էլ կարող են տեղի ունենալ փոփոխությունները մեր տարածաշրջանում։ Մենք պետք է աչքի առաջ ունենանք նախ՝ ընտրությունները Թուրքիայում, Ուկրաինայում գործընթացները և, անշուշտ, Իրանի հետ կապված զարգացումների ծրագրերը դրանք նախաձեռնողների կողմից։ Այսինքն՝ որոշակի սինխրոնացում պետք է տեղի ունենա, որը կարող է հանգեցնել կտրուկ փոփոխությունների։ Օրինակ՝ եթե Թուրքիայում նախագահ Էրդողանը դադարի պաշտոնավարումը, ապա դա կազդարարի նաև Անկարայի՝ Ռուսաստանի հանդեպ քաղաքականության կտրուկ փոփոխություն, շրջադարձ, ինչը, բնականաբար, կարող է նպաստել էսկալացիային թե՛ Հարավային Կովկասում, թե՛ Կենտրոնական Ասիայում։ Դա նաև որոշակի հակազդեցության առիթ կդառնա Ռուսաստանի և, անկասկած, Իրանի կողմից։ Ամբողջ հարցն այն է, թե որ կողմն առաջինը կսկսի ակտիվ գործողությունները։ Եթե դա լինի զուտ Իրանի դեմ ուղղված գործողություն, ապա Ռուսաստանն այստեղ կարող է հապաղել։ Եթե դա լինի թե՛ Ռուսաստանի, թե՛ Իրանի դեմ գործողություն, ապա Մոսկվան ու Թեհրանը կարող են հանդես գալ դաշինքով։
-Փաշինյանն ասուլիսում տեղեկացրեց, որ օրեր առաջ Ադրբեջանից ստացել են պայմանագրի շուրջ առաջարկների խմբագրված տարբերակ, նշեց, որ որոշակի առաջընթաց կա, բայց նաև հիմնարար խնդիրներ կան։ Դուք առաջընթաց տեսնո՞ւմ եք այս պրոցեսում։
-Ես չեմ կարող դատողություններ անել՝ անուղղակի ակնարկների վրա հիմնվելով։ Մարդիկ ասում են, որ անընդհատ մոտեցումներ են փոխանակում, ընդ որում՝ ադրբեջանական կողմը սովորաբար հայկական մոտեցումները ջնջած է վերադարձնում, ուստի ասել, թե մենք ունենք առաջընթաց բանակցային հարթակում, դիվանագիտական և քաղաքական մակարդակներում այսօր հնարավոր չէ։
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։
Թամարա Հակոբյան