Երբ Էրդողանն ընտրում է մեկին, որն ամբողջությամբ ժխտում է ցեղասպանությունը, հիմար պետք է լինենք, որ չհասկանանք ուղերձը․ Արամ Համբարյանը՝ Սերդար Քըլըչի նշանակման մասին

Լուրեր

01.11.2024 | 18:26
Թուրքիան ՌԴ-ից ներկրվող բնական գազի համար հատուկ գին է ցանկանում ստանալ
01.11.2024 | 18:19
Էդգար Զաքարյանը նշանակվել է Էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ
01.11.2024 | 18:15
Գրիգորյանն ու Մուստաֆաևը հանդիպել են ՀՀ-Ադրբեջան սահմանին․ քննարկվել են սահմանազատմանը և տրանսպորտային ուղիներին վերաբերող հարցեր
01.11.2024 | 18:09
«Վրացական երազանք»-ը մտադիր է ընդդիմության դեմ բողոք ներկայացնել դատախազություն
01.11.2024 | 18:00
Արմեն Գևորգյանին թույլատրել են հատել ՀՀ սահմանը, ԱՄՆ-ը նոր օգնություն կտրամադրի Կիևին․ ԼՈՒՐԵՐ
01.11.2024 | 17:53
Ղեկին հեռախոսով խաղացող վարորդն ազատվել է աշխատանքից․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 17:50
Հյուսիսային Կորեայի ԱԳ նախարարը հայտարարել է, որ կկանգնեն ՌԴ-ի կողքին՝ «մինչև հաղթական ավարտը»
01.11.2024 | 17:38
Փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանն ընդունել է Ֆրանսիայի Օվերնյ-Ռոն-Ալպեր շրջանի պատվիրակությանը
01.11.2024 | 17:27
Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել է 2024-2026 թթ. Ոստիկանության ոլորտի բարեփոխումների ռազմավարական ծրագրի նախագիծը
01.11.2024 | 17:22
Թրամփն իրեն ՌԴ-ի բարեկամ համարողներին «հիվանդ» է անվանել՝ հայտարարելով, թե հենց ինքն է կանգնեցրել «Հյուսիսային հոսք 2»-ը
01.11.2024 | 17:13
Կանգնեցրել է իրեն վազանցող քաղաքացու ավտոմեքենան ու դանակահարել
01.11.2024 | 17:04
Պեսկովը՝ ՌԴ-ում Հյուսիսային Կորեայի զինվորականների մասին Բլինքենի հայտարարության մասին
01.11.2024 | 16:52
Վիզաների ազատականացման համար առողջապահության ապահովագրության ներդրումը կարևոր է. Ավանեսյան
01.11.2024 | 16:41
Իրանը պատրաստվում է Իսրայելին հարվածել Իրաքի տարածքից
01.11.2024 | 16:29
Բրնձի առանձին տեսակների նկատմամբ սահմանվել է սակագնային քվոտա
Բոլորը

Մենք պատմությունից շատ լավ գիտենք Թուրքիայի՝ հայերի նկատմամբ մտադրությունները, և դրանք ամիսների, տարիների չեն, այլ հարյուրամյակների և դրանք ցեղասպանական են։ Այս մասին Factor.am-ին ասաց Հայ դատի Ամերիկայի հանձնախմբի տնօրեն Արամ Համբարյանը՝ անդրադառնալով հայ-թուրքական հարաբերությունների հնարավոր կարգավորմանը և դրա համար Թուրքիայի կողմից հատուկ պատվիրակի ընտրությանը՝ Վաշինգտոնում Թուրքիայի նախկին դեսպան Սերդար Քըլըչին։

«Դարերի պատմությունը մեզ ապացույց է․ Թուրքիան վերցրեց Արևմտյան Հայաստանը, Ադրբեջանը՝ Նախիջանը, հիմա էլ Ադրբեջանը վերցրել է Արցախի մի մասը։ Սրանք հանգամանքներ են, որոնց պետք է ուշադրություն դարձնենք։ Թուրքիան խաբում է, երբ հայտնում է Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման վերաբերյալ ցանկության մասին։ Թուրքիան մի բան ասում է, մեկ այլ բան անում։ Ադրբեջանը հարձակվում է Հայաստանի վրա, որից հետո Թուրքիան խոսում է հարաբերությունների կարգավորման մասին․ սա միջոց է քննադատությունն իրենց վրայից գցելու։ Այդպես մենք պետք է իրավիճակն ընկալենք։ Միայն երեխան կհավատա Թուրքիային»,- ասաց նա՝ նշելով, որ չպետք է տուրք տալ նաև միջազգային հանրության քննադատությանը, որը կարող է լինել, եթե մենք հրաժարվենք Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացից։ Ըստ նրա՝ չպետք է թույլ տանք նախորդ սերունդների սխալները, պետք է ճիշտ, այլ ոչ թե պոպուլյար քայլեր անենք։

Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Մևլեթ Չավուշօղլուն հայտարարել էր, որ պաշտոնական Երևանը և Անկարան հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված հստակ քայլեր ձեռնարկելու պատրաստակամություն են հայտնում և երկուստեք հատուկ ներկայացուցիչներ կնշանակեն: Երևանը նույնպես հաստատել էր լուրը՝ նշելով, որ պատրաստ ենք հարաբերությունների կարգավորման՝ առանց նախապայմանների։ Օրեր անց Թուրքիան հայտնել էր, որ Հայաստանի հետ բանակցություններում որպես իր հատուկ ներկայացուցիչ կնշանակի ԱՄՆ-ում Թուրքիայի նախկին դեսպան Սերդար Քըլըչին։

Նշենք, որ Քըլըչը կադրային դիվանագետ է, ծառայության մեջ է 1984 թվականից։  Նա 2008-2010 թվականներին եղել է Լիբանանում Թուրքիայի դեսպանը, 2012-2014 թվականներին՝ Ճապոնիայում Թուրքիայի դեսպանը, իսկ 2014-2021 թվականներին՝ ԱՄՆ-ում Թուրքիայի դեսպանը։ Բացի այդ, 2012-2014 թվականներին Քըլըչը զբաղեցրել է նաև Թուրքիայի ազգային անվտանգության խորհրդի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը։

Արամ Համբարյանի խոսքով՝ ինքը շատ լավ գիտի Սերդեր Քըլըչին․ նա ամեն ինչ արել է, որ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատը չճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը, համարել է այն անհիմն մեղադրանք։

«Երբ Էրդողանի թիկնապահները ծեծեցին հայ և քուրդ խաղաղ ցուցարարներին Վաշինգտոնում, ես տեսա այնտեղ նրան, և տեսա հարձակումը։ Նա մեկն է, որին նշանակելով Էրդողանը ցանկանում է հասնել իր պայմանների կատարմանը։ Երբ Էրդողանը իր դիվանագետներից այդ գործի համար ընտրում է մեկին, որն ամբողջությամբ ժխտում է ցեղասպանությունը, հիմար պետք է լինենք, որ չհասկանանք ուղերձը։ Նա շատ անկեղծ է մեզ հետ»,- ասաց նա։

Այս իրավիճակում, ըստ Արամ Համբարյանի, Հայաստանը պետք է թույլ չտա Թուրքիային, որ իր պայմանները պարտադրի։ Իսկ Անկարան, նրա խոսքով, ցանկանալու է որպես քաղաքական, իրավական խնդիր դուրս մղել Ցեղասպանության հարցը, հայերը պետք է նաև մոռանան Արցախի, Արևմտյան Հայաստանի մասին։

«Նրանք պարզապես իրենց խուլիգան խաղն են խաղում․ խոսում են խաղաղությունից, բայց իրենց նախապայմաններն են պարտադրում։ Նրանք մի բանի տիրանալով՝ ավելին են ցանկանում։ Նորից պետք է պատմությանը նայենք դա հասկանալու համար։ Միամտություն է կարծելը, որ մի բան տալով՝ նրանց երջանկացնելու ենք։ Կան մարդիկ, որ հավատում են, որ մի ճանապարհ, մի «միջանցք» տալով՝ նրանք կբավարարվեն, և հայերը խաղաղ կապրեն։ Դա մանկամտություն է»,- ասաց նա։

Անդադառնալով հայկական կողմի դիրքորոշմանը, թե հարաբերությունների կարգավորման է գնում՝ առանց նախապայմաններ ընդունելու, Արամ Համբարյանը նորից շեշտեց, որ եթե երեկ ծնված լինեինք, գուցե հավատայինք, բայց եթե հետ ենք նայում արդեն 10 տարի առաջվա իրադարձություններին՝ հայ-թուրքական արձանագրություններին, երբ թուրքական կողմն առաջ քաշեց իր նախապայմանները Ղարաբաղի վերաբերյալ, հասկանում ենք, թե ինչ կարող է հիմա լինել։

«Պետք է ընդունել, որ Թուրքիան ազնիվ զրուցակից չէ, խաղաղության գործընկեր չէ»,- ասաց նա։

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման նախորդ փորձի ընթացքում սփյուռքում բողոքի ակցիաներ էին անցկացվում։ Պատասխանելով դիտարկմանը՝ հնարավո՞ր է նման իրավիճակի ականտեսը լինենք նաև հիմա, եթե սկսվի գործընթացը, Արամ Համբարյանը պատասխանեց․ «Մենք մեր քայլերի մասին ապագայում տեղյակ կպահենք»։

Հռիփսիմե Հովհաննիսյան