Հինգ տոկոս տնտեսական աճով դժվար է լուծել հավակնոտ խնդիրներ, և դա մտահոգիչ է․ Արտակ Քյուրումյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Լուրեր

26.11.2024 | 11:23
Ավելի քան 10 «Շահեդ»-ներ են խոցվել Կիևում
26.11.2024 | 11:15
ՊԵԿ-ը բացահայտել է սննդամթերքի առևտրի ոլորտում շրջանառության թերհայտարարագրման դեպք
26.11.2024 | 11:04
Էդուարդ Հակոբյանը կնշանակվի ՊԵԿ նախագահ
26.11.2024 | 10:57
Լեհաստանի նախագահն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
26.11.2024 | 10:53
Լարսը փակ է բեռնատարների համար
26.11.2024 | 10:46
Ադրբեջանում Մինգեչաուրի ջրամբարի տարածքում երկրաշարժ է տեղի ունեցել
26.11.2024 | 10:37
Հզոր ցիկլոնի ներթափանցմամբ պայմանավորված՝ հանրապետության ողջ տարածքում սպասվում են տեղումներ
26.11.2024 | 10:25
Ալիևը զանգահարել է Դոնալդ Թրամփին  
26.11.2024 | 10:16
Պլանային ջրանջատում Շիրակի մարզում
26.11.2024 | 10:02
Դոլարն ու եվրոն արժևորվել են, ռուբլին՝ արժեզրկվել․ արտարժույթների փոխարժեքները՝ նոյեմբերի 26-ի դրությամբ
26.11.2024 | 09:46
Հրդեհ Գառնի գյուղում․ այրվել են ավտոտնակը, թոնրատունը և անասնագոմը՝ մասամբ
26.11.2024 | 09:31
Դիլիջանի ոլորաններում ձյուն է տեղում
25.11.2024 | 23:30
Էրդողանը ծրագրում է հաջորդ ժամկետով գրավել իշխանությունը․ TIME-ի անդրադարձը
25.11.2024 | 23:15
Միրզոյանը շնորհավորել է Վրաստանի ԱԳ նորանշանակ նախարարին
25.11.2024 | 23:08
Ադրբեջանի ՌՕՈՒ կործանիչներն ուսումնական թռիչքներ են իրականացրել
Բոլորը

Factor.am-ի հարցազրույցը պետական ֆինանսական կառավարման փորձագետ Արտակ Քյուրումյանի հետ

– Պարո՛ն Քյուրումյան, ընդդիմությունը քննադատում է Կառավարության ծրագիրը՝ այն անվանելով ցանկությունների ժողովածու: Իշխանությունները պնդում են, որ առաջիկա 5 տարիներին կկատարեն այդ ծրագիրը, և մեր քաղաքացիները լավ կապրեն։ Որտե՞ղ է ճշմարտությունը:

– Սահմանադրության 151-րդ հոդվածի համաձայն՝ ձևավորվելուց 20 օր հետո Կառավարությունը պետք է ներկայացնի իր գործունեության ծրագիրը։ Գործնականում անհնար է 20 օրում ռազմավարական ծրագիր մշակել: Սահմանադրության այդ հոդվածը նախատեսված է բոլոր այն դեպքերի համար, որ գալիս է նոր Կառավարություն, որը պետք է ներկայացնի առաջիկա 5 տարիների զարգացման վերաբերյալ իր տեսլականը: Այս Կառավարության դեպքում առանձնահատկությունն այն է, որ նախորդի շարունակողն էր և կարող էր անհրաժեշտ վերլուծությունները կատարել անցած ժամանակահատվածում: Ցավոք՝ դա չի արվել, խնդիրները լավ ներկայացված չեն, հավանաբար՝ նաև այդ առումով փաստաթուղթը հռչակագրային բնույթ է կրում:

– Կառավարության ծրագիրը կբերի՞ տնտեսական հեղափոխության:

– Ծրագրի տարբեր բաժինների լեզուն զգալիորեն տարբերվում է։ Առանձին մասերում ասում է՝ «պետք է անել», օրինակ՝ «հարկային մարմինների կողմից պետք է մատուցվեն որակյալ ծառայություններ»: Այդ «պետք է»-ն որևէ կոնկրետ պարտավորություն չի սահմանում։ Իսկ «ներդրումային գրավչության բարձրացման նպատակով հնարավորինս պարզեցվելու է մաքսային սահմանի անցման գործընթացը» ձևակերպումը հստակ է սահմանում: Հաշվի առնելով հանգամանքը, որ միջին օղակի պաշտոնյաների մի զգալի մասը դեռևս իրենց աթոռներին է, ու դժվար է այդ մարդկանց փոխարինել, չեմ բացառում, որ նման ձևակերպումներ օգտագործելով՝ հետագայում նույնպես փորձեն տարբեր բացատրություններ տալ:

– Այսինքն՝ նման ձևակերպումների տակ կարող է պատասխանատվությունից խուսափո՞ւմ թաքնված լինել:

– Չի կարելի բացառել:

– Յուրաքանչյուր տարի 5 տարվա տնտեսական աճը կհանգեցնի՞ տնտեսական հեղափոխության:

– 5 տոկոս տնտեսական աճի նպատակն արդեն մի քանի կառավարությունների ծրագրերում է եղել, և այդպիսի տնտեսական աճով դժվար է դնել ու լուծել հավակնոտ խնդիրներ: Եթե հարկային եկամուտներն առաջանցիկ տեմպերով չաճեն, ապա դժվար է ակնկալել, որ պետությունը բավարար ֆինանսական միջոցներ կունենա երկրի առջև ծառացած խնդիրները լուծելու համար: Այդ առումով, իհարկե, 5 տոկոսը մտահոգիչ է:

– Կառավարությունը Հարկային օրենսգրքում առաջարկած փոփոխություններով նախատեսում է եկամտային հարկի համահարթեցում՝ 28 և 36 տոկոսադրույքները 23 տոկոսի իջեցնելով: Դա ճի՞շտ փոփոխություն եք համարում:

– Կառավարության ծրագրում սա այն կետերից է, որը շատ հստակ է ձևակերպված, և միանշանակ է, որ Կառավարությունը գնալու է այդ ուղղությամբ։ Ես չէի ուզի պետական քաղաքականության դեպքում օգտագործել խաղադրույք բառը, բայց այս դեպքում Կառավարությունը շատ մեծ խաղադրույք է կատարում եկամտային հարկի փոփոխության վրա: Մեխանիզմ է փոխվում՝ պրոգրեսիվ եկամտային հարկից անցում է կատարվում համահարթ եկամտային հարկի։ Իմ հարցմանն ի պատասխան՝ Ֆինանսների նախարարությունը մեկնաբանել է, որ այս փոփոխությամբ պետական բյուջեի եկամուտները կկրճատվեն 27.5 մլրդ դրամով, 2018թ. սեպտեմբերի 6-ին ֆեյսբուքյան իր եթերում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը 37 մլրդ թվի մասին խոսեց: Այսինքն՝ պետական բյուջեն հօգուտ բարձր աշխատավարձ ստացողների հրաժարվում է այդքան գումարից:

– Իշխանությունները բացատրում են, որ այդ հարկերը մնալով աշխատողների գրպանում՝ կվերածվեն առևտրի կամ ներդրումների և կզարգացնեն տնտեսությունը:

– Նման պնդում անելու համար հարկավոր է ուսումնասիրել հակվածությունները։ Այսինքն՝ մեր տնտեսական քաղաքականությունը վարող մարմինները պետք է ունենան այդ հակվածության գործակիցները. եթե մարդու գրպանում 1000 դրամ է ավելանում, դրա ո՞ր մասն է հակված սպառել, ո՞ր մասն է հակված խնայել կամ այլ նպատակներով օգտագործել: Ես այդ հարցը գրել եմ e-draft կայքում և պատասխանը չեմ ստացել:

– Դուք ի՞նչ եք կարծում:

– Եթե հաշվի առնենք, որ այդ եկամուտը մնալու է բարձր աշխատավարձ ստացող քաղաքացիներին, չեմ բացառում, որ եթե նախորդ տարի այդ մարդիկ Դուբայում կամ այլ տեղ էին հանգստանում, եկող տարի կգնան Բալի կամ Տեներիֆե։

 

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում

Արմինե Ավետյան