Քոչարյանի տնտեսական աճից ազգաբնակչությունը չէր օգտվում, օգտվում էր մի փոքր խավ՝ 10 տոկոսը․ Վահագն Խաչատրյան

Լուրեր

26.11.2024 | 19:22
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է
26.11.2024 | 19:08
Մոսկվան բրիտանացի դիվանագետին զրկել է հավատարմագրումից և արտաքսում է երկրից
26.11.2024 | 18:57
Քննությունը նորմալ գնում է, չի կարելի եղածը ուրիշ հողի վրա ներկայացնել․ Հակոբ Ասլանյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 18:42
Երեք ընդդիմադիր կուսակցություններ դիմել են Վրաստանի ԿԸՀ՝ իրենց պատգամավորական ցուցակները չեղարկելու համար
26.11.2024 | 18:30
Եթե ՌԴ-ն միջուկային ռումբ գցի Ուկրաինայի վրա, ՀՀ-ն չի՞ հրաժարվելու ՀԱՊԿ-ից, հայ-ռուսական պայմանագրից․ Էդգար Վարդանյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 18:27
ԳՐԵԿՈ-ն դրական է գնահատել դատավորների, պատգամավորների և դատախազների շրջանում կոռուպցիայի կանխարգելման ոլորտում Հայաստանի վերջին մեկ տարվա ձեռքբերումները․ ՀՀ ԱՆ
26.11.2024 | 18:24
Հայաստանի խնդրանքով ԵՏՄ գագաթնաժողովը կանցկացվի Սանկտ Պետերբուրգում․ Ուշակով
26.11.2024 | 18:21
ՀՀ ԱԺ նախագահն ընդունել է պաշտոնական այցով Հայաստանում գտնվող Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդային
26.11.2024 | 18:15
Հարկերից խուսափե՞լ․ չէ, չենք լսել․ ինչու են դատավորներն ապրում կիսակառույց առանձնատներում
26.11.2024 | 18:08
Հայաստանը չի մասնակցի նոյեմբերի 28-ի ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին․ Պուտինի օգնական
26.11.2024 | 18:00
Փաշինյանն ընդունել է Լեհաստանի նախագահին, Երևանում COP17-ի անցկացման հանձնաժողով է ստեղծվել․ ԼՈՒՐԵՐ
26.11.2024 | 17:53
Շոլցը հայտարարել է Պուտինի հետ երկխոսությունը շարունակելու մտադրության մասին
26.11.2024 | 17:45
Տաք քննարկում է եղել, մեկ հարված Հակոբ Ասլանյանի կողմից է եղել. Ռուբեն Մելիքյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
26.11.2024 | 17:38
Բրյուսելը պնդում է, թե Ադրբեջանը ռուսական գազը չի վերարտահանում ԵՄ․ POLITICO
26.11.2024 | 17:26
Թուրքիայի ամբողջ տարածքում PKK/YPG-ի, ԻԼԻՊ-ի և FETO-ի դեմ գործողություններ են իրականացվել․ ձերբակալվածներ կան
Բոլորը

Հայաստանի նոր կառավարության ամենակարևոր խնդիրը տնտեսական դաշտում չէ, քաղաքական դաշտում է: Այդպես է կարծում ՀԱԿ վարչության անդամ, տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը: Նրա խոսքերով վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության հաջողությունը պայմանավորված է քաղաքական դաշտում տեղի ունեցող գործողություններով, հատկապես Ազգային ժողովում մեծամասնություն ունենալու հանգամանքով:

«Որպեսզի երկարաժամկետ կտրվածքում լավ աշխատի, անհրաժեշտ է խորհրդարանում ունենալ քաղաքական աջակցություն, քաղաքական մեծամասնություն»,- ասում է տնտեսագետը:

Այդ տեսանկյունից Վ.Խաչատրյանը խիստ կարևոր է համարում արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները, որի արդյունքում էլ նոր իշխանությունները կարող են ունենալ մեծամասնություն: Մինչ այդ տնտեսական կամ դատական համակարգի որևէ լուրջ բարեփոխում հնարավոր չէ ակնկալել: Իսկ Ն.Փաշինյանի կառավարությունն անցած չորս-հինգ ամիսների ընթացքում բարեփոխումների շեշտը դրել է հիմնականում կոռուպցիայի դեմ պայքարի վրա: Արդյո՞ք դա բավարար է կառավարման լավ համակարգ և տնտեսական զարգացում ապահովելու համար:

«Կոռուպցիայի դեմ պայքար չպե՞տք է լիներ կամ կոռուպցիայի մեջ թաթախված նախկին պաշտոնյաների ունեցվածքի կամ գործողությունների բացահայտում չպե՞տք է լիներ: Ցանկացած տնտեսական բարեփոխման 70-80 տոկոսը կոռուպցիայի դեմ պայքարն է»,- նկատում է Վ.Խաչատրյանը:

Վերջինս նաև հավելում է, որ հաջողություն ունենալու համար առաջնային է դատական համակարգի բարեփոխումը: Իսկ գործող խորհրդարանն իր ուժերի դասավորությամբ այդ հարցում նոր կառավարությանը չի աջակցելու: Տնտեսագետի ներկայացմամբ՝ այսօրվա դատական համակարգը դեռևս նախկինն է, և ի վիճակի չէ ապահովել ժողովրդավարության նորմերը: Հիշատակում է Խորվաթիայի օրինակը, որտեղ տարիներ առաջ երկրի ղեկավարությունը հասկացավ, որ այդ համակարգն ուղղակի խոչընդոտում է զարգացումներին և բոլոր դատավորներին հեռացրեց աշխատանքից:

«Ես ավելի խիստ միջոցների կողմնակից եմ, որովհետև այս համակարգն ընդունակ չէ անկախ դիրք ընդունելու և ինքնուրույն որոշում կայացնելու: Անգամ անկախության տոնի առիթով Ն.Փաշինյանին շնորհավորելով՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփն է կարևորել մեր երկրում կոռուպցիան արմատախիլ անելու և անկախ դատական համակարգ ունենալու հանգամանքը»,- մեջբերում է տնտեսագետը:

Վ.Խաչատրյանն անդրադարձ կատարեց նաև նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի իշխանության տարիներին ու վերջինիս այն հայտարարությանը, թե իր կառավարման 10 տարիներին Հայաստանի տնտեսությունն աճել է 5 անգամ և յուրաքանչյուր տարի մոտ 30 հազար աշխատատեղ է բացվել: Վ.Խաչատրյանը գտնում է, որ հենց Ռ.Քոչարյանի տարիներին ներկայացված տնտեսական աճը կամ այդ աճի կառուցվածքում շինարարության մեծ ծավալն էին պատճառը, որ արդեն 2009թ. մեր տնտեսությունը երկնիշ անկում ունեցավ: «Տնտեսագիտության մեջ հայտնի թեզ է, որ չի կարելի մեկ ճյուղի վրա հիմնված տնտեսություն զարգացնել: Միգուցե մեկ-երկու կամ հինգ տարի հնարավոր է դա անել, բայց ոչ ավելի երկար»,- ասում է նա:

Մեր զրուցակիցը հիշեց նաև 2003թ. հետո դոլարի կտրուկ արժեզրկումը, որ 580-590 դրամից հասավ մինչև 300 դրամը: Այդ հանգամանը խոչընդոտեց տնտեսական որոշ ճյուղերի զարգացմանը: Նրա խոսքերով՝ մինչ այդ Հայաստանն ուներ արժութային այլ քաղաքականություն՝ բավականին արժեզրկված դրամ, որը նպաստում էր տնտեսության զարգացմանը՝ արտադրության և արտահանման խթանմանը, զարգանում էին անգամ ճշգրիտ մեքենաշինության, սարքաշինության, ադամանդի վերամշակման ոլորտները: Վ.Խաչատրյանը պնդում է, որ Ռ.Քոչարյանի իշխանությունը միտումնավոր է արժեզրկել դոլարը՝ այդպիսով հարստացնելով միայն մի խումբ մարդկանց:

«Տպավորություն է ստեղծվում, որ տեսեք ինչ լավ կյանքով էինք ապրում, այն ժամանակ աշխուժ էր, բայց երբ այդ աշխուժության արդյունքներն ենք վերլուծում, պարզվում է, որ դրա արդյունքից օգտվել է ընդամենը շատ փոքր խավ՝ 10 տոկոսը: Ազգաբնակչության հիմնական խավը չէր օգտվում: Եվ հենց այդ ժամանակ էր, որ տնտեսության մեջ ստվերայնությունը հասավ ահռելի չափերի: Եվ երբ համեմատություն ենք կատարում տնտեսական աճի և բյուջեի հարկերի միջեւ, տեսնում ենք, որ այդ աճը չի ապահովել բյուջեի եկամուտների համարժեք աճ: Միգուցե մտածում էին, որ մարդիկ կմոռանան, բայց ոչ, բոլորն էլ շատ լավ հիշում են, թե ինչ էր կատարվում»,- հավելում է տնտեսագետը:

Արմինե Ավետյան