Պարացետամոլի գետեր. դեղամիջոցներով գետերի աղտոտումը սպառնում է մարդկանց առողջությանը

Լուրեր

07.11.2024 | 11:30
Պետք է հավաստիանանք՝ քաղաքացին ուներ ստորագրահավաքին միանալու իրավունք, թե՝ ոչ․ԿԸՀ նախագահի տեղակալ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 11:23
ՀՀ-ում առաջին անգամ կկիրառվեն «կանաչ կամուրջները». Գնել Սանոսյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 11:11
«Շահեդների» հարձակման հետևանքով Կիևում գիշերը 3 հրդեհ է գրանցվել
07.11.2024 | 11:00
Կառավարության նիստը՝ ՈՒՂԻՂ
07.11.2024 | 10:52
Հարիսն ընդունել է պարտությունն ու հայտարարել, որ իր թիմը կօգնի Թրամփին՝ ապահովելու «իշխանության խաղաղ փոխանցումը»
07.11.2024 | 10:45
Մեկ օրում բացահայտվել է հանցագործության 97 դեպք
07.11.2024 | 10:30
Նավթի գներն աճել են
07.11.2024 | 10:15
Եվրոն արժեզրկվել է․ արտարժույթների փոխարժեքները՝ նոյեմբերի 7-ի դրությամբ
07.11.2024 | 10:01
Եվրաքվեի 60,000 ստորագրությունները փոխանցվում են ԿԸՀ-ին. ՈՒՂԻՂ
07.11.2024 | 09:46
Այց Շվեդիա՝ ԵԽ «Կանանց նկատմամբ բռնության հաղթահարումը և գենդերային հավասարության ամրապնդումը Հայաստանում» ծրագրի շրջանակներում
07.11.2024 | 09:30
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են. Լարսը փակ է բեռնատարների համար
06.11.2024 | 23:22
Ժոզեպ Բորելը շնորհավորել է Դոնալդ Թրամփին և հայտարարել ուժեղ Եվրոպա ստեղծելու մասին
06.11.2024 | 23:11
Գնել Սանոսյանն ընդունել է ԵԽ Տեղական և տարածքային իշխանությունների կոնգրեսի գլխավոր քարտուղարին
06.11.2024 | 23:00
Հայաստանի մի շարք հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
06.11.2024 | 22:44
Թուրքերի մեծամասնությունը դեմ է նոր Սահմանադրությանն ու կողմ արտահերթ ընտրություններին
Բոլորը

Աշխարհի գետերը խիստ աղտոտված են տարբեր դեղամիջոցներով ու այլ դեղագործական արտադրանքով, և դա վտանգ է ներկայացնում ինչպես շրջակա միջավայրի, այնպես էլ մարդկանց առողջության համար։ Այս մասին են վկայում բրիտանացի գիտնականների կատարած խոշոր հետազոտության արդյունքները, գրում է BBC-ի ռուսական ծառայությունը։

Յորքի համալսարանի կողմից կազմակերպված ծավալուն հետազոտության ընթացքում գիտնականները պարզել են, որ ամենից հաճախ պարացետամոլի, էպիլեպսիայի և շաքարախտի դեմ դեղամիջոցների, ինչպես նաև նիկոտինի և կոֆեինի հետքեր կարելի է գտնել աշխարհի գետերում:

Ամենաաղտոտված գետերը Պակիստանում, Բոլիվիայում և Եթովպիայում են, ամենաքիչ աղտոտվածը Իսլանդիայի, Նորվեգիայի գետերն են և Ամազոնի ավազանը:

Յորքի համալսարանի հետազոտությունը, որը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences ամսագրում, ամենամեծերից մեկն է ոլորտում՝ 258 գետ 100 երկրներում, հազարից ավելի նմուշառման վայրեր:

Գետերի՝ բուսական և կենդանական աշխարհի համար վտանգավոր կոնցենտրացիաներով դեղերի բաղադրություն, այսպես կոչված, «ակտիվ նյութեր» հայտնաբերվել են ընդգրկված գետերի ավելի քան մեկ քառորդում։ Ամենից հաճախ, ինչպես և կանխատեսվում էր, աղտոտվածությունը հայտնաբերվել է ավելի աղքատ երկրներում, այն վայրերում, որտեղ կոյուղու մաքրումը վատ է, և որտեղ գտնվում են դեղագործական գործարանները:

«Մենք տեսնում ենք դեղագործական նյութերի շատ բարձր կոնցենտրացիա Նիգերիայի և Հարավային Աֆրիկայի գետերում՝ բուժման հարմարությունների բացակայության պատճառով»,- նշել է Բիրմինգեմի համալսարանի հետազոտող Մուհամմեդ Աբդալլան:

Արդյունքում, ըստ նրա, մարդիկ, որոնք չունեն որակյալ բժշկական օգնություն ստանալու հնարավորություն, առավել վտանգի տակ են:

«Դեղերի դեպքում սովորաբար տեղի է ունենում այն, որ մենք ընդունում ենք այդ քիմիկատները, դրանք ունենում են ցանկալի ազդեցություն մեր օրգանիզմի վրա, և հետո դրանք դուրս են գալիս օրգանիզմից: Եվ հիմա մենք գիտենք, որ նույնիսկ ամենաժամանակակից կոյուղու մաքրման կայանները չեն կարող ամբողջությամբ քայքայել այդ միացությունները, և դրանք հայտնվում են գետերում և լճերում»,- BBC-ին ասել է Ջոն Ուիլքինսոնը, որը ղեկավարել է հետազոտությունը։

Գետերի ջրերում ամենից հաճախ հայտնաբերված երկու դեղամիջոցներն են կարբամազեպինը, որն օգտագործվում է էպիլեպսիայի բուժման համար, և մետֆորմինը, որն օգտագործվում է շաքարախտի բուժման համար: Բացի այդ, պարացետամոլի, կոֆեինի և նիկոտինի բարձր կոնցենտրացիաներն էին տարածված: Աֆրիկայում «առաջատար խմբին» է միացել նաև արտեմիսինինը, որը մալարիայի դեղամիջոցներ է պարունակվում։

Տաթև Ֆռանգյան