16.11.2024 | 16:41
Հայաստանի ազգային հավաքականը մեկնել է Lատվիա
Բլոկչեյն տեխնոլոգիաներով ընտրություն կազմակերպելու առավելությունն ու ռիսկը․ կարծիքներ մասնագետներից
Քաղաքականություն
16.11.2018 | 12:57
«Ընտրությունների ժամանակ էլեկտրոնային քվեարկության համակարգը պետք է լուծի երեք շատ կարևոր խնդիր՝ ապահովի քվեարկողի անձի գաղտնիությունը, բացառի օնլայն քվեարկողի ձայնի և քվեների կեղծումը։ Այդ նպատակով աշխարհի այն երկրները, որոնք նպատակ են դնում ապահովել այս կարևոր օղակները, փորձում են օնլայն քվեարկությունների ժամանակ կիրառել բլոկչեյն տեխնոլոգիաները»,- այսօր «Բլոկչեյնը՝ որպես ընտրական գործիք․ առավելություններ, ռիսկեր» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց «Սկայքրիփթոր» ընկերության հիմնադիր տնօրեն, Բլոկչեյն և cloud համակարգերում տվյալների անվտանգության մասնագետ Արամ Ջիվանյանը։
«Բլոկչեյնը կարող է լուծել էլեկտրոնային տվյալների բազայում գրանցված մարդկանց ձայները կեղծելու հարցը, սակայն միայն այս օղակը ապահովելով չենք կարող փաստել, որ օնլայն քվեարկությունն անցել է առանց կեղծիքի»,- ասաց նա` նշելով, որ այս տեխնոլոգիաների կիրառմամբ էլեկտրոնային քվեարկություն անցկացնելը բավականին բարդ է և պահանջում է նաև որոշակի կրթական բազա։
«Իմ կարծիքով պետք է նման քվեարկության համակարգ ներդնել ավելի փոքր մասշտաբի ընտրություններ անցկացնելով, սակայն ակնհայտ է, սովորել փոքրի վրա, այնուհետև ներդնել ավելի մեծ մասշտաբի ընտրությունների ժամանակ, որովհետև ընտրության այս եղանակը նաև շատ մատչելի է»,- ասաց նա։
Քննարկման մասնակից Blockchain R&D Hub համահիմնադիր, տնօրենների խորհրդի անդամ Արման Ալեքսանյանն էլ նկատեց, որ բլոկչեյն տեխնոլոգիաները կարող են օգտագործվել խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ, եթե ընտրողն ունենա հնարավորություն ընտրել տանից՝ էլէկտրոնային եղանակով։
«Սակայն չկա այնպիսի երկիր, որը ընտրությունների է գնացել բլոկչեյն տեխնոլոգիաների միջոցով և չկա երկիրը, որի փորձն այս ոլորտում մենք կարողանանք ուսումնասիրել»,- ասաց Արման Ալեքսանյանը՝ նշելով, որ այս հարցում կան լուրջ ռիսկեր։
Վերջինս նշեց, որ մեծ խնդիր է նաև՝ թե որտեղ են պահվելու օնլայն համակարգով ընտրություններին մասնակցած ընտրողների տվյալները։
«Բլոկչեյն տեխնոլոգիաներով ընտրություն անցկացնելու ժամանակ շատ կարևոր է հասկանալ, թե որտեղ է պահվելու այդ ընտրողների բազան․ մեկը ասենք կարող է լինել ԿԸՀ-ն, բայց դա բավարար չէ, պետք է լինեն մի քանի բազաներ, որոնք իրար հետ փոխկապակցված չպետք է կլինեն»,- ասաց նա։
