06.12.2025 | 14:15
Ժաննա Անդրեասյանը Լեհաստան կգործուղվի
Ուկրաինացի լրագրող Բուտկևիչն արժանացել է Վացլավ Հավելի մրցանակին․ թեկնածուների շարքում էին ադրբեջանցի ու վրացի բանտարկված լրագրողները
Քաղաքականություն
29.09.2025 | 20:50
Ուկրաինացի լրագրող և իրավապաշտպան Մաքսիմ Բուտկևիչը, որը կռվել է Ուկրաինայի զինված ուժերում և եղել ռուսական գերության մեջ, արժանացել է Վացլավ Հավելի մրցանակին։ Այն ամեն տարի շնորհվում է Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) կողմից՝ մարդու իրավունքների պաշտպանությանը մատուցած ծառայությունների համար: Մրցանակաբաշխության արարողությունը տեղի է ունեցել կազմակերպության աշնանային լիագումար նստաշրջանի բացման ժամանակ, գրում է DW-ի ռուսական ծառայությունը։
«Պարոն Բուտկևիչը ZMINA մարդու իրավունքների կենտրոնի և Hromadske Radio-ի համահիմնադիրն է։ Չնայած իր ամբողջ կյանքի խաղաղասիրությանը՝ նա կամավոր միացել է Ուկրաինայի զինված ուժերին 2022 թվականին ռուսական ներխուժման սկզբում և դարձել է դասակի հրամանատար։ Նա գերի է վերցվել ռուսական ուժերի կողմից, դատապարտվել 13 տարվա ազատազրկման և ավելի քան երկու տարի անցկացրել է ծանր պայմաններում՝ նախքան 2024 թվականի հոկտեմբերին գերիների փոխանակման ժամանակ ազատ արձակվելը։ Նա մնում է արդարադատության և ազատության պաշտպանության գործում քաջության և անսասանության փայլուն խորհրդանիշ»,- նշել է ԵԽԽՎ-ն։
Այս տարվա կարճ ցուցակում ընդգրկված էին ևս երկու թեկնածուներ՝ վրացի լրագրող Մզիա Ամագլոբելին և ադրբեջանցի լրագրող Ուլվի Հասանլին: Քանի որ երկուսն էլ ներկայում կալանքի տակ են իրենց երկրներում, Ամագլոբելիի փաստաբանը և Հասանլիի կինն են նրանց անունից ընդունել դիպլոմները: Մրցանակաբաշխության արարողությունը բացելով՝ ԵԽԽՎ նախագահ Թեոդորոս Ռուսոպուլոսը նշել է, որ պատահական չէ, որ այս տարվա մրցանակի երեք թեկնածուներն էլ լրագրողներ են։
«Առանց խոսքի ազատության և ազատ, անկախ ու բազմակարծիք լրատվամիջոցների իրավունքի՝ իրական ժողովրդավարություն չկա»,- ասել է նա։
2008 թվականից ի վեր Մաքսիմ Բուտկևիչն օգնում է Ուկրաինայում փախստականներին և միգրանտներին, աշխատում է նաև Արևելյան Եվրոպայում ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակում: 2012 թվականին Բուտկևիչը հիմնադրել է ZMINA մարդու իրավունքների կենտրոնը, իսկ 2013 թվականին համահիմնադրել «Հրոմադսկե ռադիոն»: Ռուսաստանի կողմից 2014 թվականին Ղրիմ և Դոնբաս ներխուժումից հետո Բուտկևիչը համակարգել է ներքին տեղահանված անձանց օգնության ռեսուրսների կենտրոնը:
Լայնածավալ պատերազմի սկսվելուց հետո նա զորակոչվել է Ուկրաինայի զինված ուժեր, գերի ընկել 2022 թվականի հունիսին և դատապարտվել 13 տարվա ազատազրկման 2023 թվականի մարտին: Ինքնահռչակ Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետության դատարանը լրագրողին մեղավոր էր ճանաչել Սևերոդոնեցկի բնակելի շենքի վրա նռնականետից կրակ արձակելու մեջ, սակայն լրատվամիջոցները հաղորդել են, որ հարձակման պահին Բուտկևիչը գտնվել է Կիևում:
Amnesty International իրավապաշտպան կազմակերպությունը կարծում է, որ Բուտկևիչի դեմ մեղադրանքները հորինված են՝ Ռուսաստանի իշխանությունների կողմից նրա նկատմամբ վրեժ լուծելու փորձով՝ իր քաղաքացիական դիրքորոշման և մարդու իրավունքների պաշտպանության ոլորտում աշխատանքի համար:
Լրագրողն ազատ է արձակվել 2024 թվականի հոկտեմբերին՝ Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև գերիների փոխանակման շրջանակում:
