Հասարակություն
25.08.2022 | 12:30Հայաստանի Պաշտպանության նախարարության առաջարկած օրենքի նոր նախագիծը քաղհասարակության կազմակերպությունների և իրավապաշտպանների շրջանում քննադատության ալիք է բարձրացրել։
«Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու վերաբերյալ նախագծով նորակոչիկները հնարավորություն կունենան վաղաժամկետ ազատվել պարտադիր զինվորական ծառայությունից։ Դրա համար ծառայողը պետք է պետբյուջե վճարի 24 մլն դրամ։ Այդ դեպքում նրա ծառայության ընդհանուր տևողությունը կկազմի միջինը չորսուկես ամիս՝ պարտադիր զինվորական ծառայության ուսումնական փուլը լրանալուց հետո նա կզորացրվի։
Ըստ հիմնավորման՝ նշված գումարի չափը նախատեսվել է այն տրամաբանությամբ, որ մեկ պարտադիր զինծառայողի փոխարեն հինգ տարվա ընթացքում հնարավոր լինի վճարել պայմանագրային մեկ զինծառայողի՝ ամսական շուրջ 400․000 դրամ կազմող աշխատավարձը:
ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի նախագահ, իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցի կարծիքով՝ առաջարկվող մեխանիզմը հակասում է սոցիալական արդարության սկզբունքին։
«Առաջարկվող նախագիծն արդեն իսկ ձախողված նախագծի տրամաբանական շարունակությունն է՝ գումարային փոփոխությամբ. 4,5 ամիս ծառայությունից ազատվելու դիմաց պահանջվում է գումար՝ 24 միլիոն դրամ, և այդ գումարով փորձում են լուծել պայմանագրային զինծառայողների համալրման խնդիրը:
Ինչքանո՞վ է այս մեխանիզմնը համապատասխանում սոցիալական արդարության սկզբունքին:
Ժամանակին մենք քննադատել ենք արդեն գործող և ձախողված նախագիծը՝ այն համարելով խտրական: Ժամանակը ցույց տվեց, որ նույնիսկ ֆինանսական գայթակղությունը չլուծեց պայմանագրային զինծառայողների թվաքանակի խնդիրը: Արդյո՞ք 400 հազար դրամ աշխատավարձ առաջարկելու դեպքում այդ խնդիրը կլուծվի, խոր կասկած ունեմ:
Ավելին՝ ժամկետից շուտ զինվորական ծառայությունը դադարեցնողների հաշվին փորձում են լուծել պայմանագրային զինվորական ծառայության հարցը: Իսկ ո՞վ է կարողանալու այդքան գումար վճարել: Հասկանալի է, որ սոցիալապես ապահով խավի ներկայացուցիչները: Մոտ 60 հազար դոլար վճարելու ունակ մարդկանց թիվը Հայաստանում խիստ սահմանափակ է, և նման ճոխություն իրենց կարող են թույլ տալ շատ քիչ ընտանիքներ: Նրանց հաշվին փորձում են ապահովել ժամկետային զինծառայողների աշխատավարձը, բայց քանի՞ հոգի կարող է 24 միլիոն վճարել: Չգիտեմ՝ ինչ հաշվարկներ են արել, բայց միանշանակ է, որ խտրական, տարբերակված մոտեցման տրամաբանությունը շարունակվում է պահպանվել:
Եվ ամենակարևոր հարցը՝ հատկապես անվտանգության սպառնալիքների առկայության պայմաներում ինչո՞ւ չպետք է ջանքեր գործադրվեն, որպեսզի պետության պաշտպանության գործը դառնա բոլորի համար պարտադիր պայման: Իսրայելում մեծահարուստներն ավելի շատ մեծ թիվ են կազմում, բայց այնտեղ նման մեխանիզմի ներդրումը կդառնար խիստ քննադատության առարկա…
Պետությունը չպետք է պաշտպանվի սոցիալապես անապահովների հաշվին. սա արատավոր և նույնիսկ վտանգավոր մոտեցում է: Այս նախագիծը չի կիրառվելու»,- նշեց Սաքունցը:
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
Արփի Հակոբյան
