Պարացետամոլի գետեր. դեղամիջոցներով գետերի աղտոտումը սպառնում է մարդկանց առողջությանը

Լուրեր

07.11.2024 | 09:30
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են. Լարսը փակ է բեռնատարների համար
06.11.2024 | 23:22
Ժոզեպ Բորելը շնորհավորել է Դոնալդ Թրամփին և հայտարարել ուժեղ Եվրոպա ստեղծելու մասին
06.11.2024 | 23:11
Գնել Սանոսյանն ընդունել է ԵԽ Տեղական և տարածքային իշխանությունների կոնգրեսի գլխավոր քարտուղարին
06.11.2024 | 23:00
Հայաստանի մի շարք հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
06.11.2024 | 22:44
Թուրքերի մեծամասնությունը դեմ է նոր Սահմանադրությանն ու կողմ արտահերթ ընտրություններին
06.11.2024 | 22:35
Նիկոլ Փաշինյանն աշխատանքային այցով ժամանել է Հունգարիա
06.11.2024 | 22:29
Միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունները ԵՄ-ին կոչ են արել հասնել Ադրբեջանում քաղբանտարկյալների ազատ արձակմանը COP29-ի ընթացքում
06.11.2024 | 22:16
Հրդեհ Սվերդլով գյուղում. այրվել է 45 հա խոտածածկույթ
06.11.2024 | 22:00
«Հայաստան» հիմնադրամը սկսում է դրամահավաք․ ի՞նչ ռազմավարական ծրագրեր կիրագործվեն․ զրույց Հայկակ Արշամյանի հետ. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
06.11.2024 | 21:31
Ռուսական էլիտաները գաղտնի շնորհավորանքներ են փոխանցել Թրամփին հաղթանակի կապակցությամբ
06.11.2024 | 21:14
Դպրոցի ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր. հաստատվել է քննության ժամանակացույցը
06.11.2024 | 20:58
ԵՄ-ն պետք է գործի միասնական, այս նպատակի ուղղությամբ աշխատում եմ Մակրոնի հետ. Շոլց
06.11.2024 | 20:45
Թրամփը վերադառնում է Սպիտակ տուն․ շնորհավորանքներ՝ սպասումների ու անորոշության ակնարկներով. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
06.11.2024 | 20:33
Նախագահը դատավորներ է նշանակել
06.11.2024 | 20:18
Ադրբեջանի ռազմածովային ուժերը մարտավարական զորավարժություններ են անցկացրել
Բոլորը

Աշխարհի գետերը խիստ աղտոտված են տարբեր դեղամիջոցներով ու այլ դեղագործական արտադրանքով, և դա վտանգ է ներկայացնում ինչպես շրջակա միջավայրի, այնպես էլ մարդկանց առողջության համար։ Այս մասին են վկայում բրիտանացի գիտնականների կատարած խոշոր հետազոտության արդյունքները, գրում է BBC-ի ռուսական ծառայությունը։

Յորքի համալսարանի կողմից կազմակերպված ծավալուն հետազոտության ընթացքում գիտնականները պարզել են, որ ամենից հաճախ պարացետամոլի, էպիլեպսիայի և շաքարախտի դեմ դեղամիջոցների, ինչպես նաև նիկոտինի և կոֆեինի հետքեր կարելի է գտնել աշխարհի գետերում:

Ամենաաղտոտված գետերը Պակիստանում, Բոլիվիայում և Եթովպիայում են, ամենաքիչ աղտոտվածը Իսլանդիայի, Նորվեգիայի գետերն են և Ամազոնի ավազանը:

Յորքի համալսարանի հետազոտությունը, որը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences ամսագրում, ամենամեծերից մեկն է ոլորտում՝ 258 գետ 100 երկրներում, հազարից ավելի նմուշառման վայրեր:

Գետերի՝ բուսական և կենդանական աշխարհի համար վտանգավոր կոնցենտրացիաներով դեղերի բաղադրություն, այսպես կոչված, «ակտիվ նյութեր» հայտնաբերվել են ընդգրկված գետերի ավելի քան մեկ քառորդում։ Ամենից հաճախ, ինչպես և կանխատեսվում էր, աղտոտվածությունը հայտնաբերվել է ավելի աղքատ երկրներում, այն վայրերում, որտեղ կոյուղու մաքրումը վատ է, և որտեղ գտնվում են դեղագործական գործարանները:

«Մենք տեսնում ենք դեղագործական նյութերի շատ բարձր կոնցենտրացիա Նիգերիայի և Հարավային Աֆրիկայի գետերում՝ բուժման հարմարությունների բացակայության պատճառով»,- նշել է Բիրմինգեմի համալսարանի հետազոտող Մուհամմեդ Աբդալլան:

Արդյունքում, ըստ նրա, մարդիկ, որոնք չունեն որակյալ բժշկական օգնություն ստանալու հնարավորություն, առավել վտանգի տակ են:

«Դեղերի դեպքում սովորաբար տեղի է ունենում այն, որ մենք ընդունում ենք այդ քիմիկատները, դրանք ունենում են ցանկալի ազդեցություն մեր օրգանիզմի վրա, և հետո դրանք դուրս են գալիս օրգանիզմից: Եվ հիմա մենք գիտենք, որ նույնիսկ ամենաժամանակակից կոյուղու մաքրման կայանները չեն կարող ամբողջությամբ քայքայել այդ միացությունները, և դրանք հայտնվում են գետերում և լճերում»,- BBC-ին ասել է Ջոն Ուիլքինսոնը, որը ղեկավարել է հետազոտությունը։

Գետերի ջրերում ամենից հաճախ հայտնաբերված երկու դեղամիջոցներն են կարբամազեպինը, որն օգտագործվում է էպիլեպսիայի բուժման համար, և մետֆորմինը, որն օգտագործվում է շաքարախտի բուժման համար: Բացի այդ, պարացետամոլի, կոֆեինի և նիկոտինի բարձր կոնցենտրացիաներն էին տարածված: Աֆրիկայում «առաջատար խմբին» է միացել նաև արտեմիսինինը, որը մալարիայի դեղամիջոցներ է պարունակվում։

Տաթև Ֆռանգյան