Հայաստանը կվերադարձնի իր տարածքները՝ ի պատասխան Ադրբեջանի նախաձեռնած հերթական պատերազմի

Լուրեր

25.11.2024 | 17:11
ՀՀ ԱԳՆ-ի արձագանքը «ադրբեջանական Երևան» միջոցառում անցկացնելու վերաբերյալ հրապարակումներին
25.11.2024 | 17:10
«Սև երկուշաբթի Վրաստանում»․ Սալոմե Զուրաբիշվիլին՝ խորհրդարանի անդրանիկ նիստի մասին
25.11.2024 | 16:57
Ուկրաինայի զինված ուժերը ATACMS հրթիռներով հարվածել է Կուրսկի մերձակայքում գտնվող ռազմական օդանավակայանին
25.11.2024 | 16:50
Ճամբարակում, Սպիտակի ոլորաններում ձյուն է տեղում
25.11.2024 | 16:42
ՀՀ-ն չի մասնակցի նոյեմբերի 28-ին Աստանայում կայանալիք ՀԱՊԿ միջոցառումներին
25.11.2024 | 16:34
«Այդպես ավելի լավ է բոլորի համար». Պապուաշվիլին՝ Վրաստանի խորհրդարանի առաջին նիստին ԱՄՆ-ի ու ԵՄ երկրների դեսպանների բացակայության մասին
25.11.2024 | 16:23
Երևանում տեղի է ունենալու «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության» 5-րդ գլոբալ ֆորումը
25.11.2024 | 16:10
Ադրբեջանի Մեջլիսի պատգամավորը Հայաստանի բյուջեն «ռազմականացված» է որակել
25.11.2024 | 15:59
Գրանցվել է 439 դեպք, որից 146-ը՝ արտակարգ․ ՓԾ-ն ամփոփել է շաբաթը
25.11.2024 | 15:47
Կիպրոսը ծրագրում է անդամակցել ՆԱՏՕ-ին
25.11.2024 | 15:36
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին. կան տուժածներ
25.11.2024 | 15:28
ՀՀ-ից մեկնած կանադացի լրագրողի մուտքը Թուրքիա արգելափակվել է՝ ԼՂ-ում Բաքվի էթնիկ զտումները քննադատելու համար
25.11.2024 | 15:17
Խախտումներ շինհրապարակում. ԲԸՏՄ
25.11.2024 | 15:09
ՌԴ-ն սկսել է նախապատրաստվել Զապորոժիեն գրավելուն. The Economist
25.11.2024 | 15:00
Կենտրոնի թաղապետարանի պաշտոնյա է կալանավորվել, փոփոխություններ Վրաստանի կառավարության կազմում․ ԼՈՒՐԵՐ
Բոլորը

Պատերազմը ղարաբաղյան ճակատում, ըստ էության, անխուսափելի է: Այս իրավիճակում միայն Հայաստանի ու Արցախի զինված ուժերի ադեկվատ ռազմական պատասխանը, իսկ ավելի կոնկրետ՝ հարձակողական գործողությունները կարող են վերջ դնել Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականությանը: 
Factor.am-ի հետ հարցազրույցում նման միտք է հայտնել Ռուսաստանի ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի փոխտնօրեն, ռազմական փորձագետ Վլադիմիր Եվսեևը՝ մեկնաբանելով «Միջազգային ճգնաժամային խումբ» (ICG)  հետազոտական կազմակերպության փորձագետների՝ արցախյան հիմնախնդրի մասին գրված վերջին զեկույցը՝ «Լեռնային Ղարաբաղը կուտակում է պատերազմի ամպեր» վերնագրով:

Զեկույցում մասնավորապես նշվում է, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը 2016 թ. ապրիլյան ռազմական բախումներից հետո ավելի քան երբևէ մոտ են նոր պատերազմին:

 – Պարոն Եվսեև, Միջազգային ճգնաժամային խմբի փորձագետները կարծում են, որ հայ-ադրբեջանական պատերազմի վերսկսման հավանականությունը այսօր բավական մեծ է: Նման զեկույցները պե՞տք է լուրջ անհանգստության առիթ լինեն Ձեր կարծիքով:

 – Ըստ էության, իմ կարծիքը շատ չի տարբերվում ճգնաժամային խմբի նման եզրակացությունից: Կարծում եմ, որ փաստացի պատերազմը Ղարաբաղում անխուսափելի է: Չնայած Հայաստանի և Ռուսաստանի ձեռնարկած միջոցառումներին (զենքի մատակարարում, միացյալ զորախմբի ստեղծում)՝ այնուամենայնիվ պատերազմը Ղարաբաղում անխուսափելի է, քանի որ հայկական կողմից տարածքներ պոկելու Ադրբեջանի քաղաքականությունը, մասնավորապես նախորդ տարվա ապրիլին, չստացավ ադեկվատ պատասխան: Ադրբեջանը զգացել է, որ այդ «պոկելու» կամ «կծելու քաղաքականությունը» օգուտներ է տալիս, ուստի կասկած չկա, որ ադրբեջանական կողմը շարունակելու է նույն գործելաոճը, եթե չստանա համարժեք ռազմական պատասխան հայկական կողմից:

Այսօր շատ բան կախված է նաև Մինսկի խմբի համանախագահների համաձայնեցված աշխատանքից: Համանախագահները ջանքեր են գործադրում բռնության մակարդակը հակամարտության գոտում  նվազեցնելու համար, բայց Ադրբեջանը արգելափակում է Մինսկի խմբի որոշումները, խոչընդոտում է շփման գծի երկայնքով մշտադիտարկման և հետաքննության մեխանիզմների ներդրմանը: Մյուս կողմերը շատ լավ հասկանում են այս հանգամանքը, և դա պահանջում է ադեկվատ պատասխան ոչ միայն բոլոր համանախագահների, այլև Հայաստանի կողմից: Իմ համոզմամբ՝ Մինսկի խմբի համանախագահների ջանքերը բավարար չեն: Ենթադրում եմ, որ Ադրբեջանը շարունակելու է «պոկելու քաղաքականությունը», ինչպես եղավ Թալիշում, քանի դեռ չի ստացել ադեկվատ պատասխան Հայաստանի կողմից:

Միակ խելամիտ ելքը այս իրավիճակից ոչ միայն պաշտպանական, այլև հարձակողական ռազմական գործողությունների իրականացումն է երկու հայկական պետությունների զինված ուժերի կողմից:

– Կարծում եք, որ հայկական կողմը անցում կկատարի՞ նման ռազմավարության:

 – Ես կարծում եմ, որ հայկական կողմը պարզապես այլ ելք չունի, որովհետև միայն հարձակողական ռազմական գործողությունները կարող են վերջ դնել Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականությանը: Հարձակողական գործողությունների դեպքում կարող է հնարավորություն ստեղծվել Ադրբեջանի հետ տարածքներ փոխանակելու համար, և այդ դեպքում կարելի է հետ վերադարձնել այն տարածքները, որոնք բռնազավթել է Ադրբեջանը 2016 թ. ապրիլին: Սա իմ՝ որպես ռազմական փորձագետի, անձնական կարծիքն է: Ես պարզապես չեմ տեսնում տարածքները վերադրաձնելու այլ սցենար: Ընդ որում, Հայաստանը ինքը չի նախաձեռնելու հարձակումը. դա կլինի պատասխան Ադրբեջանի նախաձեռնած հերթական պատերազմին:

– Այսօրվա դրությամբ տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական գործոնները որքանո՞վ են նպաստում լայնածավալ պատերազմի վերսկսմանը:

– Գիտեք, միջազգային իրադրությունը շատ քիչ է ազդում Ադրբեջանի վրա: Ավելի շատ ազդում է Թուրքիայի միջամտությունը այս գործընթացին: Թուրքիայի միջամտությունը հրահրում է Ադրբեջանին պատերազմի, քանի որ վերջինս զգում է իր թիկունքում Թուրքիայի աջակցությունը: Այս իմաստով ավելի կարևոր է ոչ թե այն իրադրությունը, որը կա Ադրբեջանի շուրջ, այլ Թուրքիայի աջակցության հանգամանքը: Եթե Ռուսաստանը համոզի Թուրքիային չաջակցել Ադրբեջանին, այդ դեպքում պատերազմ կարող է չլինել, որովհետև Ադրբեջանը կվախենա հարձակվել, եթե Թուրքիան կանգնած չէ իր թիկունքում: Բայց ես չգիտեմ՝ կկարողանա՞ Ռուսաստանը դա անել: Համոզված չեմ:

– Բայց չէ՞ որ Ռուսաստանի և Թուրքիայի հարաբերություններն այսօր ավելի լավ վիճակում են, քան 2016-ի ապրիլին էր:

– Հարաբերությունները լավ վիճակում են, բայց դա չի նշանակում, թե Թուրքիան կդադարեցնի աջակցությունը Ադրբեջանին ղարաբաղյան հարցում: Հարաբերությունները որոշ հարցերում բարելավվել են, իսկ որոշ հարցերում փոփոխություն չկա:

– Իսկ Ադրբեջանի ներքին իրավիճակը ի՞նչ դեր կարող է խաղալ այս հարցում:

– Ադրբեջանում սոցիալ-տնտեսական վիճակի վատթարացումը ստիպում է իշխանություններին փնտրել արտաքին թշնամի: Այդպիսի արտաքին թշնամի կարող են լինել միայն Լեռնային Ղարաբաղը և Հայաստանը, ուստի ներքին պատճառները դրդում են Ադրբեջանի ղեկավարությանը սկսելու նոր պատերազմ:

– Հայկական բանակը որքանո՞վ է այսօր պատրաստ պաշտպանական գործողությունների:

– Կարծում եմ, որ հայկական կողմն այժմ պատրաստ է թե՛ պաշտպանական և թե՛ հարձակողական ռազմական գործողությունների լոկալ մասշտաբով:

Արամ Սարգսյան