Բազմազան, բայց դեռևս ոչ անկախ․ մամուլի ազատության տարեկան զեկույցում Հայաստանը 61-րդ տեղում է
Քաղաքականություն
22.04.2020 | 20:28Աշխարհի 180 պետությունների շարքում Հայաստանը մամուլի ազատության ցուցանիշով 61-րդ տեղում է։ «Մամուլի ազատությունն աշխարհում 2020 թվականին» տարեկան զեկույցում հայկական մեդիադաշտը բնութագրվում է հետևյալ կերպ․ «Բազմազան, բայց դեռևս ոչ անկախ»:
Այս մասին տեղեկանում ենք Լրագրողներ առանց սահմանների միջազգային կազմակերպության պաշտոնական կայքից։ Որպես հայկական մամուլին տրվող բնութագիր զեկույցի հեղինակները գրում են․ «Լրատվական բազմազանությունը երկրում ծաղկում է, սակայն Հայաստանում 2018-ին տեղի ունեցած Թավշյա հեղափոխությունից հետո ձևավորված կառավարությունը չի կարողացել հաղթահարել լրատվական դաշտում առկա բևեռացումը։ Գործող հիմնական հեռուստաալիքների խմբագրական քաղաքականությունը համընկնում է դրանց սեփականատերերի շահերին: Լրագրողական անկախության և լրատվամիջոցների պատկանելության թափանցիկությանը հասնելու համար դեռ շատ անելիք կա։ Մտահոգություններ են առկա՝ կապված լրագրողների դեմ դատական գործընթացների, ինչպես նաև կեղծ լուրերի դեմ պայքարում որոշակի անհամաչափության հետ: Անվտանգության ուժերի ներգրավումը ապատեղեկատվության դեմ պայքարում, սոցիալական ցանցերի որոշ օգտատերերի ձերբակալությունները, ինչպես նաև առանց քաղաքացիական հասարակության և լրագրողների հետ նախապես քննարկման՝ ոլորտին վերաբերող օրենքներն ընդունելու փորձերը ևս մտահոգիչ են»։
Զեկույցի հեղինակները մատնանշում են, որ հայկական լրատվադաշտում գնալով ավելի նշանակալի դեր է ստանում հետաքննական լրագրությունը՝ լուրջ տեղ զբաղեցնելով կոռուպցիայի դեմ պայքարի համապետական արշավում։
Զեկույցի համաձայն՝ հարևան Վրաստանը մամուլի ազատությամբ Հայաստանից 1 հորիզոնականով է առաջ (60-րդ հորիզոնական)։ Վրացական մամուլը զեկույցի հեղինակների կողմից բնութագրվել է այսպես․ «Բազմակարծիք, սակայն դեռ ոչ անկախ»։ Թուրքական մամուլը զեկույցում 154-րդ հորիզոնականում է, իսկ ադրբեջանականը՝ հայկականին զիջում է ամբողջ 107 կետով՝ զբաղեցնելով 168-րդ հորիզոնականը։ Զեկույցում Ադրբեջանի մամուլի ազատությունը նկարագրվում է հետևյալ ձևակերպմամբ․ «Հույսն արագ խորտակվեց»։
Զեկույցի հեղինակներն ադրբեջանական մամուլի մասն գրում են․ «2014 թվականից ի վեր նախագահ Իլհամ Ալիևը անողոք պատերազմ է մղում իր քննադատների դեմ: Անկախ լրագրողներն ու բլոգերները ազատազրկվում են աբսուրդային բնույթի մեղադրանքների հիման վրա, եթե տեղի չեն տալիս շանտաժին և հալածանքներին, կամ էլ չեն ընդունում իրենց առաջարկվող կաշառքը»։
Մամուլի ազատությամբ 173-րդ տեղում գտնվող Իրանը զեկույցում ներկայացվում է որպես վերջին 40 տարում լրագրողների նկատմամբ ամենամեծ ճնշումներ գործադրող երկրներից մեկը։ 149-րդ հորիզոնականում գտնվող Ռուսաստանի մեդիադաշտն էլ նկարագրվում է որպես «հեղձուցիչ միջավայր» անկախ լրագրողների համար։ Լրագրողներ առանց սահմանների միջազգային կազմակերպության ամենամյա զեկույցի տվյալներով՝ ամենաանազատ մամուլը Հյուսիսային Կորեայինն է։ Նախավերջին՝ 179-րդ հորիզոնականում էլ Թուրքմենստանն է։
Նելլի Մելքոնյան