Ինչու է Թուրքիան շտապում կործանիչներ ձեռք բերել. անդրադարձ

Լուրեր

01.11.2024 | 23:19
Հրդեհ Գյումրու տներից մեկում
01.11.2024 | 23:00
Թուրքիան 2021թ․ ի վեր մերժել է պայմանական վաղաժամկետ ազատ արձակել ավելի քան 8521 բանտարկյալների՝ թիրախավորելով քաղբանտարկյալներին
01.11.2024 | 22:44
Տաջիկստանում 1500 մարդ է ձերբակալվել` «կախարդների դեմ ուժեղացված ստուգման» ժամանակ
01.11.2024 | 22:29
Թուրքիայի իշխանությունները ծրագրում են «օտարերկրյա գործակալների» մասին օրենք ընդունել՝ քննադատության դեմ պայքարելու համար․ Bloomberg
01.11.2024 | 22:14
Ժնևի ՄԱԿ-ի գրասենյակում բացվել է Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամության սենյակ
01.11.2024 | 22:00
Զգուշացե՛ք, դռները չեն փակվում. քաոսային իրավիճակ` մետրոյի կայարաններում. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 21:48
Գրիգորյան-Մուստաֆաև հանդիպումը ցույց տվեց՝ Ադրբեջանը կգնա սահմանազատման ուղիով․ Հրայր Մանուկյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 21:32
Հայաստանի մի շարք հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
01.11.2024 | 21:16
Ադրբեջանի Մեջլիսի նախագահն ու Բաքվում ՌԴ դեսպանը Եվրախորհրդարանի «հակաադրբեջանական գործողություններն» են քննարկել
01.11.2024 | 21:00
Բաքվում նավթավերամշակման գործարանի տարածքում գազի արտանետումից մշուշ է առաջացել` սուր հոտի տարածմամբ
01.11.2024 | 20:44
Կրեմլը՝ Ուկրաինայի տարածքով դեպի Եվրոպա ադրբեջանական գազի հնարավոր մատակարարումների մասին
01.11.2024 | 20:30
Ան«վեթինգ» դատավորները․ ԲԴԽ-ն չունի բարեվարքության ստուգում չանցած դատավորների ցուցակը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 20:18
Հրդեհ Ամիրյան փողոցի շենքերից մեկում. դեպքի վայր է մեկնել 3 մարտական հաշվարկ
01.11.2024 | 20:00
Մեծ առճակատում՝ Հարիսի և Թրամփի միջև․ ո՞վ կլինի ԱՄՆ-ի նոր նախագահը․ զրույց Տիգրան Մուղնեցյանի հետ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 19:47
Թեհրանը կպատասխանի Իսրայելին մահացու հարվածով՝ օգտագործելով իր թաքնված հնարավորությունները․ իրանցի գեներալ
Բոլորը

Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը խորհրդարանում իր ղեկավարած գերատեսչության 2024 թվականի բյուջեի քննարկման ժամանակ հայտարարել է, որ նախատեսում են «40 Eurofighter ինքնաթիռներ ձեռք բերել»։ Գյուլերը Typhoon Eurofighter-ն անվանել էր «շատ ընդունակ ինքնաթիռ», ինչը դրականորեն է ընդունվել Թուրքիային վաճառքի համար համատեղ արտադրողների՝ Մեծ Բրիտանիայի և Իսպանիայի կողմից, և նշել, որ իրենք «աշխատում են վաճառքի հարցում Գերմանիային համոզելու ուղղությամբ»։ Այս մասին ասվում է քրդամետ HDP-ի նախկին պատգամավոր Էրթուղրուլ Քյուրքչուի՝ Medya News-ում հրապարակված անդրադարձում։

«Աշխատում ենք համոզել Գերմանիային» արտահայտությունը, ըստ նրա, ականջ է շոյում՝ ցույց տալով երկու երկրների հարաբերությունները, որոնք ՆԱՏՕ-ի անդամ են:

Ըստ հրապարակման՝ Բոննի Հակամարտությունների ուսումնասիրության միջազգային կենտրոնի անվտանգության քաղաքականության հարցերով փորձագետ Մարկուս Բայերն ասում է, որ խնդիրը բխում է ռազմական տեխնոլոգիաների և սարքավորումների արտահանման վերահսկողության վերաբերյալ ԵՄ-ի միասնական դիրքորոշման փաստաթղթում նշված չափանիշները դիտարկելու պարտավորությունից: Ըստ այդմ, «չպետք է արտահանում իրականացվի այն երկրներ, որտեղ սահմանափակված են մարդու իրավունքները և միջազգային մարդասիրական իրավունքը, որտեղ կան ներքին հակամարտություններ, կամ որտեղ կան խնդիրներ՝ կապված տարածաշրջանում խաղաղության և անվտանգության հետ»։

Բայերը նշել է, որ «Գերմանիան պետք է գնահատի՝ արդյո՞ք մատակարարվող զենքն օգտագործվելու է Սիրիայում, և արդյո՞ք այն կխախտի տարածաշրջանային անկայունությանը չնպաստելու՝ ԵՄ չափանիշը։ Բացի այդ, ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության քաղաքական բնույթը, անկասկած, կարևոր նկատառում է։

Մարկուս Բայերը նաև ասել է, որ Գերմանիայի մտահոգությունների թվում է այն փաստը, որ «ԱՄՆ-ը Թուրքիային հանել է F-35-երի նախագծից՝ Ռուսաստանից C-400 հակահրթիռային պաշտպանության համակարգեր գնելու պատճառով, և որ Թուրքիայի հաջորդ հայտը F-16-ների համար արգելափակվել է Վաշինգտոնի կողմից՝ ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցությունն արգելափակելու և Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների հարցում Անկարայի դիրքորոշման պատճառով»: Ըստ նրա՝ «Գերմանիան ունի կոնկրետ պատճառներ նախագիծը չհաստատելու համար, բայց այդ պատճառները պարտադիր չեն նշանակում, որ հաստատումը մերժվելու է»:

Հոդվածագիրը նշում է, որ Հունաստանի հետ թուրքական ինքնաթիռների մրցամարտն իրականում ծառայում է որպես «բարեկամական զորավարժություն» երկու կողմերի համար։ Անկարան Մոսկվայի հետ փոխհարաբերություններ ունի, ՆԱՏՕ-ի անդամ չհանդիսացող տարածաշրջանային երկրները, ինչպիսիք են Իրանը, Իրաքը և Սիրիան, իրենց օդային ուժերով զգալի ռազմական սպառնալիք չեն ներկայացնում Թուրքիայի օդային հնարավորությունների համար: Այսպիսով, «արտաքին սպառնալիքի ընկալմամբ» կամ, այլ կերպ ասած, «պաշտպանական անհրաժեշտությամբ» ինքնաթիռների հարցում Անկարայի հիմնավորումը զուրկ է ռազմական և քաղաքական տրամաբանությունից։

Անկարան ունի այլ դրդապատճառ, որը հստակորեն և ծավալուն կերպով արտահայտվել է նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կողմից դեսպանների 14-րդ համաժողովում։ Նա ասել է, որ Թուրքիան, որը գտնվում է երեք մայրցամաքների սրտում, չի կարող զուտ դիտել իրադարձությունները տրիբունայից: Խաղադաշտում և սեղանի շուրջ ուժեղ լինելը, ըստ նրա, իրենց համար ընտրություն չէ, այլ անհրաժեշտություն։

«Մենք մտահոգված ենք Թուրքիայի շահերի պաշտպանությամբ՝ օգտագործելով դիվանագիտության բոլոր միջոցները՝ և՛ կոշտ, և՛ փափուկ ուժի տարրերը»,- ասել է նա։

Լրատվամիջոցը նշում է, որ 40 Typhoon Eurofighter ինքնաթիռների գնումը, որը պահանջում է 4 միլիարդ դոլարի ռազմական ծախս, Էրդողանի «իմպերիալիստական պահանջների կատարման համար է»։ Էրդողանի համար Eurofighters-ն անհրաժեշտ է տարածաշրջանում օդային անզուգական գերազանցությունը պահպանելու, Իրանում, Իրաքում, Սիրիայում, Էգեյան և Միջերկրական ծովի դինամիկան ձևավորելու կամ խաթարելու համար։ Անկարան ամենակարևոր սպառնալիքն ընկալում է ոչ թե ազգային պետություններում, այլ Իրանի, Իրաքի, Սիրիայի և Թուրքիայի տարածքում քրդական ուժերի հնարավոր միավորման մեջ: Անկարան շտապում է ուժեղացնել իր օդային նավատորմը՝ ձգտելով քրդերին պահել թուրքական օդուժի թևերի մշտական ստվերի տակ։ Ուղղակի ցամաքային հարձակումների փոխարեն՝ նա ձգտում է խաթարել քրդերի ինքնակառավարման ցանկությունը կամ արմատական քաղաքականության դիմելու նրանց կարողությունը՝ օդային աջակցություն տրամադրելով տեղում գտնվող իր ուժերին: Մեծ տերությունների և տարածաշրջանային պետությունների հետ իր վեճերում էլ Անկարան ձգտում է մնալ խաղի մեջ՝ որպես զգալի ուժ։

«Եթե խոսքը «պաշտպանության» մասին է, ապա Թուրքիային «պաշտպանելու» միակ տրամաբանական և էթիկական ճանապարհը ոչ թե համաշխարհային գերիշխանություն փնտրելն է կամ զենքին ռեսուրսներ տրամադրելը, այլ ինքնիշխանությունն ու բարգավաճումը կիսելը։ Գաղութատիրությունն արդարացում չունի»,- եզրափակել է հոդվածագիրը։

Էմմա Չոբանյան