16.11.2024 | 22:58
«Մանկական Եվրատեսիլ – 2024»-ում հաղթեց Վրաստանը
ԲԴԽ-ն դատավորներին պահում է «նաժիմի» տակ, և նրանց վրա կախված դամոկլյան սուր է. Պարգև Օհանյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Հասարակություն
28.05.2019 | 19:45
Factor.am-ի հարցազրույցը նախկին դատավոր, «Անկախ դատավոր» փաստաբանական ընկերության ղեկավար Պարգև Օհանյանի հետ
– Պարո՛ն Օհանյան, երկրի կայացման համար որքա՞ն կարևոր է դատական համակարգի կայացած, անկախ լինելը։
– Անկասկած՝ շատ-շատ կարևոր է։ Ինչ երկիր ուզում ես՝ ունեցիր՝ ժողովրդավարական, տնտեսապես ուժեղ, զուգահեռ պետք է ունենաս անկախ դատական համակարգ։
– Այդ առումով ինչպիսի՞ն է Հայաստանի դատական համակարգը։
– Մեղմ ասած՝ ոչ բավարար։ Պատկերացնենք մի այգի, որտեղ ծերացած և հիվանդ ծառեր են, որոնք պտուղ չեն տալիս: Դրանք պետք է հեռացնել, և տեղն ազատել։ Ծերացած և առողջ ծառերը, որոնք պտուղ են տալիս, դեռ պետք է պահպանել՝ գուցե մինչև խորը ծերություն։ Եվ երիտասարդ ծառերին պետք է ճիշտ տեղավորել։ Իսկ առաջնայինը դատաիրավական բարեփոխումներն են, որը մենք անում ենք, անում ենք և դեռ չենք հաջողել։ Անհրաժեշտ է, որ կարգի բերենք օրենսդրությունը։ Յուրաքանչյուր իշխանություն դա, այդ թվում՝ Սահմանադրությունը, հարմարեցրել է իր վրա, նաև այն օրենքները, որոնք պետք է ապահովեն դատական համակարգի անկախությունն ու նորմալ գործունեությունը։ Այդ օրենքները խիստ անկատար են և ունեն բազմաթիվ հակասություններ ու թերություններ։
– Բարձրագույն դատական խորհուրդն այսօր որքանո՞վ է իր առաքելության շրջանակում գործում։
– ԲԴԽ-ն, ըստ էության, դատարանների անկախության երաշխավորն է։ Ի տարբերություն նախկին համակարգի՝ հիմա ՀՀ նախագահը դատարանների նկատմամբ որևէ լծակ չունի։ Բայց ԲԴԽ-ն իրավունք ունի դատավորների նկատմամբ կարգապահական տույժեր կիրառել՝ ընդհուպ մինչև լիազորությունների դադարեցում։ Ընդ որում՝ դա անում է Սահմանադրության և օրենքի կոպիտ խախտմամբ: Դրան նպաստում է Դատական օրենսգրքի անհաջող լինելը։ Կարգապահական խախտում ասելով՝ ԲԴԽ-ն, ըստ էության, ընդունում է կարգապահական խախտումները, ինչն օրենքով և Սահմանադրությամբ արգելվում է։
– Դուք համաձա՞յն եք դատավորների ընդհանուր ժողովի՝ երեկ հրապարակած այն հայտարարության հետ, թե «ԲԴԽ-ն չի արտահայտում դատավորների հավաքական կամքը, Բարձրագույն դատական խորհրդի անգործությունը չի արտահայտում դատավորների հավաքական կամքը, և այդ մարմինը գործնականում չի երաշխավորում դատավորների անկախությունը»։
– Համաձայն եմ, քանի որ դատարանների փաստացի անկախության երաշխավորը ԲԴԽ-ն է։ Բայց այդ մարմինը դատավորներին պահում է «նաժիմի» տակ, որ դու հանկարծ մի բան այսպես չարեցիր, քեզ նկատողություն կտամ, և այս խախտումը միշտ է եղել։ Դատավորը կամ դատարանը չի կարող անկախ լինել, եթե նրա վրա կախված է այս դամոկլյան սուրը։ Նախկինում դա Արդարադատության խորհուրդն էր, հիմա ԲԴԽ-ն է, քանի որ կարող է դատավորին տույժի ենթարկել՝ ընդհուպ մինչև լիազորություն դադարեցումը։
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:
Արմինե Ավետյան
