Անհապաղ պատժամիջոցներ՝ ընդդեմ Ադրբեջանի, դիտորդների տեղակայում Թուրքիայի հետ սահմանին․ Եվրախորհրդարանը զեկույցներ է ընդունել՝ դիմելով ԵՄ-ին
Քաղաքականություն
29.02.2024 | 10:53Փետրվարի 28-ին Եվրախորհրդարանը երկու զեկույց է ընդունել արտաքին քաղաքականության ու ԵՄ անվտանգության և պաշտպանական քաղաքականության վերաբերյալ։ ԱԺ ՔՊ խմբակցության քարտուղար Արթուր Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան գրառմամբ տեղեկացնում է, որ Եվրախորհրդարանը ԵՄ-ին կոչ է անում.
«1․ Անհապաղ պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի դեմ և կասեցնել ռազմավարական էներգետիկ գործընկերության մասին փոխըմբռնման հուշագիրը:
2․ Պատրաստ լինել թիրախավորված և անհատական պատժամիջոցներ սահմանելու Ադրբեջանի քաղաքական և ռազմական ղեկավարության դեմ, կասեցնել նավթի և գազի ներմուծումը Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի դեմ ցանկացած ռազմական ագրեսիայի դեպքում:
3․ Ամրապնդել Հայաստանում ԵՄ առաքելության մանդատը, ավելացնել դրա չափը, երկարացնել դրա ժամկետը և դիտորդներ տեղակայել Թուրքիայի հետ սահմանին։
4․ Կասեցնել Ադրբեջանի հետ նոր գործընկերության համաձայնագրի շուրջ բանակցությունները»։
Զեկույցներում, մասնավորապես, ասվում է.
«Ընդգծում է, որ իրավիճակի վերաբերյալ խորհրդարանի բազմաթիվ նախազգուշացումները չեն հանգեցրել Ադրբեջանի նկատմամբ ԵՄ քաղաքականության որևէ փոփոխության։ Պնդում է, որ Ադրբեջանի հետ ԵՄ հարաբերությունների ցանկացած խորացում պետք է պայմանավորվի նրանով, որ երկիրն էական առաջընթաց գրանցի մարդու իրավունքների, օրենքի գերակայության, ժողովրդավարության և հիմնարար ազատությունների, ներառյալ էթնիկ փոքրամասնությունների պաշտպանության հարցում։ Այնուհետև կոչ է անում ԵՄ-ին անհապաղ պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի նկատմամբ և կասեցնել էներգետիկայի ոլորտում ռազմավարական գործընկերության մասին փոխըմբռնման հուշագիրը»։
«Կոչ է անում Հայաստանում ԵՄ քաղաքացիական առաքելությանը (EUMA) ուշադիր հետևել տեղում զարգացող անվտանգության իրավիճակին, թափանցիկ հաշվետվություն տրամադրել խորհրդարանին և ակտիվորեն նպաստել հակամարտությունների կարգավորման ջանքերին։ Կոչ է անում ԵՄ-ին և նրա անդամ պետություններին ուժեղացնել EUMA-ի մանդատը, մեծացնել դրա չափը, երկարացնել դրա տևողությունը և նաև դիտորդներ տեղադրել Թուրքիայի հետ սահմանի երկայնքով։ Կոչ է անում Ադրբեջանին թույլ տալ EUMA-ի ներկայությունը սահմանի իր կողմում և Լեռնային Ղարաբաղում»։
«Խստագույնս դատապարտում է Ադրբեջանի կողմից նախապես ծրագրված և չարդարացված հարձակումը Լեռնային Ղարաբաղի հայերի և տարածաշրջանում մնացած մարդկանց դեմ։ Կոչ է անում Ադրբեջանի իշխանություններին թույլատրել հայ բնակչության անվտանգ վերադարձը Լեռնային Ղարաբաղ և ամուր երաշխիքներ տալ նրանց իրավունքների պաշտպանության հարցում։ Պահանջում է պաշտպանել հայկական մշակութային, պատմական և կրոնական ժառանգությունը Լեռնային Ղարաբաղում՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի չափանիշներին և Ադրբեջանի միջազգային պարտավորություններին համապատասխան։ Ափսոսում է, որ Բաքվի հարձակումը միջազգային իրավունքի և մարդու իրավունքների կոպիտ խախտում էր և ակնհայտ խախտում է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հրադադարի հայտարարությամբ ստանձնած պարտավորությունները, ինչպես նաև այն պարտավորությունները, որոնք Ադրբեջանը ստանձնել էր ԵՄ միջնորդությամբ իրականացվող բանակցություններում։ Կարծում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև իրական երկխոսությունը առաջընթացի միակ կայուն ճանապարհն է և կոչ է անում ԵՄ-ին և նրա անդամ պետություններին աջակցել նման ջանքերին։ Աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղ բանակցություններին, որոնք լրջորեն խոչընդոտվել են Լեռնային Ղարաբաղի դեմ վերջին ռազմական գործողության և, դե ֆակտո, էթնիկ զտումների պատճառով։ Ընդգծում է, որ արժանապատիվ և կայուն տարածաշրջանային խաղաղությունը, որը պահպանում է երկու երկրների ինքնիշխանությունը, անկախությունը և տարածքային ամբողջականությունը, հարևանության կայունության նախապայմանն է»։
«Կոչ է անում Եվրոպական արտաքին գործողությունների ծառայությանը (EEAS) հետագա աջակցություն ցուցաբերել Հայաստանին Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի միջոցով, մասնավորապես՝ հիբրիդային սպառնալիքների դեմ նրա պաշտպանունակությունն ուժեղացնելու նպատակով՝ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունից դուրս նրա անվտանգային տարածքն ընդլայնելու նպատակով։ Ողջունում է ԵՄ-Հայաստան Քաղաքական և անվտանգության երկխոսության հաստատումը և դրա առաջին հանդիպումը 2023 թվականի հունվարի 26-ին»։
«Վերահաստատում է իր աջակցությունը Հայաստանի ժողովրդավարական ճանապարհով ընտրված կառավարությանը և նրա լիակատար հարգանքը երկրի ինքնիշխանության, ժողովրդավարության և տարածքային ամբողջականության նկատմամբ: Բարձր է գնահատում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, որ Հայաստանը չի ներքաշվի Ադրբեջանի հետ նոր պատերազմի մեջ, և նրա վերջին կոչերը՝ վերսկսելու խաղաղ բանակցությունները Ադրբեջանի հետ ամենաբարձր մակարդակով։ Դատապարտում է Ռուսաստանի միջամտությունը Հայաստանում, որն ուղղված է անկարգությունների տարածմանը։ Կոչ է անում ԵՄ-ին ուժեղացնել իր ներգրավվածությունը Հարավային Կովկասում։ Ողջունում է Հայաստանի որոշումը՝ վավերացնել Միջազգային քրեական դատարանի Հռոմի ստատուտը»։