Մաղթում եմ մեր դպրոցներին՝ նախ և առաջ դնել հայերենի հիմքը. ապաքաղաքական զրույց Դիանա Համբարձումյանի հետ. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Հաղորդաշարեր
10.09.2023 | 21:02Factor TV-ի A-politic հաղորդաշարի հյուրն է գրող, թարգմանիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Դիանա Համբարձումյանը: Իր ստեղծագործությունների կերպարների մասին նա ասում է, որ փորձում է մտնել այդ հերոսների կաշվի մեջ և երբեք նրանց չի դատափետում, եթե նույնիսկ նրանք մեղքեր են գործում: Մասնավորապես, կանացի կերպարների մեջ նա ներդնում է իր մասնիկը, սակայն ընթերցողը կսխալվի, եթե նույնականացնի իրեն և իր հերոսին:
Դիանա Համբարձումյանը չի ընդունում, որ գոյություն ունի «կանացի գրականություն». սեռը կապ չունի, երբ խոսքը պրոֆեսիոնալների մասին է:
Արդյո՞ք թարգմանչի իր գործունեությունը, օրինակ՝ Ֆոլքների արվեստին մոտիկից ծանոթ լինելն ազդում է սեփական ստեղծագործությունների վրա: Պատասխանելով այդ հարցին՝ գրողը նշում է, որ մեծ վարպետների գործերն իրեն ոգեշնչում են, սակայն եթե փորձենք ընդօրինակել նրանց, ապա դրանից հետաքրքիր արդյունք չի ստացվի:
Խոսելով թարգմանությունների մասին՝ հաղորդման հյուրը կտրուկ դեմ է արտահայտվում մեղմասացություններին, երբ, օրինակ, հեղինակի գռեհկաբանությունը կամ ոչ նորմատիվ բառապաշարը փորձում են փոխարինել ավելի «ընդունելի» բառերով: Ըստ գրողի՝ թարգմանության իմաստն է՝ փոխանցել, թե ինչպես է հեղինակը մտածում, ինչպես է կառուցում խոսքը, և եթե թարգմանիչը փորձում է մտցնել իր սեփական էթիկական կամ գեղագիտական պատկերացումները, ապա նրա գործն անիմաստ է դառնում:
Երիտասարդ սերնդի համար ռուսերենը որպես երկրորդ օտար լեզու կփոխարինվի՞ անգլերենով: Գրողի կարծիքով՝ դպրոցներում առավել ամուր հիմքերի վրա պետք է դրվի մայրենի լեզուն, իսկ մնացած լեզուները նույնպես շատ կարևոր են, բայց դրանց նկատմամբ հակվածությունը չպիտի վերածվի ձևամոլության:
Մանրամասները տեսանյութում:
Արամ Աբրահամյան