Հարավային Աֆրիկայում հայտնաբերել են մոլորակի ամենահին սառցաբեկորները
Քաղաքականություն
13.07.2023 | 23:04Հարավային Աֆրիկայում գտնվող աշխարհի ամենամեծ ոսկու հանքավայրերի տակ գիտնականները հայտնաբերել են Երկրի ամենահին սառցադաշտերի մնացորդները: Դրանք վնասված են թթվածնի իզոտոպներով, գրում է Science Alert-ը։
Բացահայտումն արել է Յոհաննեսբուրգի համալսարանի գիտնականների խումբը, որը վերլուծել է ժայռային գոյացությունները, որոնք տեղակայված են Դուրբանի մոտ՝ Հարավային Աֆրիկայի արևելյան ափին:
Հետազոտողները պնդում են, որ սառցադաշտային հանքավայրերի տարիքը հասնում է 2,9 միլիարդ տարվա։
Հնագետ երկրաբան Աքսել Հոֆմանը հայտարարել է, որ ժայռերի շերտերն իրենց ձևավորման պահից չեն խախտվել՝ չնայած տեղանքում իրականացված բազմաթիվ ուսումնասիրություններին։ Նրա խոսքով՝ տարածքը մնացել է «գրեթե անձեռնմխելի և անփոփոխ՝ Երկրի գոյության վաղ տարիներից»:
«Այս հանքավայրերը բրածո սառցադաշտային մորեններ են, որոնք սովորաբար բեկորներ են, որոնք թողնում է սառցադաշտը, երբ այն աստիճանաբար հալվում և կծկվում է: Մենք չափեցինք թթվածնի իզոտոպների մակարդակն ավազաքարերի և թերթաքարերի նմուշներում և գտանք անսովոր բան: Թթվածին-18-ի մակարդակն ամենացածրն էր, որը մենք երբևէ տեսել ենք, իսկ թթվածին-17-ի մակարդակը չափազանց բարձր էր, այսինքն՝ ապարները ձևավորվել են ավելի ցածր ջերմաստիճանի դեպքում»,- նշել են հետազոտողները:
Սառցաբեկորի տվյալները ցույց են տալիս մակերեսային միջավայրի աստիճանական կլիմայական սառեցում: Այնուամենայնիվ, դեռևս անհայտ է՝ արդյո՞ք Snowball Earth-ն այդ ժամանակ ամբողջովին սառած ամայի վայր է եղել:
«Երկրի սառեցումն իրականում կարող էր տեղի ունենալ մի քանի անգամ մոլորակի ոչ վաղ անցյալում: Եթե դա իրականում այդպես է, ապա գիտնականներին հաջողվել է բացահայտել միայն Երկրի գլոբալ սառեցման ամենավաղ գրանցված ժամանակաշրջանների ապացույցները: Մեկ այլ տեսություն հուշում է, որ այդ ժամանակաշրջանում Հարավային Աֆրիկան ծնած մայրցամաքը գտնվում էր բևեռներին ավելի մոտ և ծածկված էր սառույցով: Այսպես թե այնպես, այս գտածոն շատ հետաքրքիր է գիտական տեսանկյունից»,- եզրափակել է Հոֆմանը:
Տաթև Ֆռանգյան