Վերընտրվելուց հետո Էրդողանն ակտիվացնում է դիվանագիտությունը՝ կենտրոնանալով Պարսից ծոցի երկրներից ներդրումների և Սիրիայի ուղղությամբ

Լուրեր

02.11.2024 | 20:53
Բացվեց «Լույսեր» բնակելի համալիրը՝ կանաչապատ բակերով և նորարար լուծումներով. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
02.11.2024 | 19:46
Ծանրորդ Ջուլիետա Ավանեսյանը՝ Եվրոպայի չեմպիոն
02.11.2024 | 19:41
Մարտունի քաղաքի մոտակա սարալանջին այրվել է մոտ 60 հա խոտածածկույթ
02.11.2024 | 19:00
Ժողովրդին տալիս են հաց և հանդես ու քանդում են Երևանը, ուղեղները թամաշաներից մթագնել է. Տեր-Գաբրիելյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
02.11.2024 | 18:52
Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում հրդեհ է բռնկվել
02.11.2024 | 18:40
Հրդեհ Մեծ Մանթաշ գյուղի մոտ. այրվել է մոտ 10 հա խոտածածկույթ
02.11.2024 | 18:27
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին Հայաստանում կմասնակցի համաժողովի
02.11.2024 | 17:34
ՀՀ առողջապահության և էկոնոմիկայի նախարարները քննարկել են Հայաստանում առողջապահական զբոսաշրջության զարգացման միտումները
02.11.2024 | 16:34
Երևանի 2 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
02.11.2024 | 15:55
Չինաստանում մեկնարկել է Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթի եզրափակիչ փուլը
02.11.2024 | 15:41
ՃՏՊ Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
02.11.2024 | 15:28
ԱԺ հանձնաժողովի անդամները մասնակցել են ԵՄ խորհրդարանների ԵՄ հարցերով հանձնաժողովների համաժողովին
02.11.2024 | 15:05
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի իր բնականոն աշխատանքը
02.11.2024 | 14:49
ՀՀ ԱԳՆ-ն ցավակցություն է հայտնել Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման կապակցությամբ
02.11.2024 | 14:34
Իրանի գերագույն առաջնորդը սպառնացել է ԱՄՆ-ին և Իսրայելին կործանարար պատասխանով
Բոլորը

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, որը դիմակայեց ընտրությունների ամենաբարդ փորձությանը, հիմա ակտիվացնում է դիվանագիտությունը Մերձավոր Արևելքում։ Նա կենտրոնացել է Պարսից ծոցի երկրներից ներդրումների ներգրավման և Եգիպտոսի, Սիրիայի հետ հարաբերությունների կառուցման ուղղությամբ։ Այս մասին ասվում է Ֆեհիմ Թաշթեքինի՝ Al Monitor-ում հրապարակված անդրադարձում։

Նա նշում է, որ սիրիական թղթապանակը կարևոր տեղ էր գրավում երկկողմ բանակցությունների օրակարգում, երբ երեքշաբթի Հորդանանի արտգործնախարար Այման Սաֆադին այցելել էր Անկարա՝ Դամասկոսում Սիրիայի նախագահ Բաշար ալ-Ասադի և արտգործնախարար Ֆեյսալ Մեքդադի հետ հանդիպումից մեկ օր անց:

Մոսկվայի միջնորդությամբ Դամասկոսի հետ հարաբերությունների կարգավորման՝ Անկարայի հայտը համահունչ է Հորդանանի՝ փախստականների սեփական բեռը թոթափելու, Սիրիայից թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարելու և սահմանային անվտանգության բարելավման ջանքերին:

Մայիսին էլ Հորդանանում տեղի էր ունեցել Արաբական պետությունների լիգայի կոնտակտային խմբի հանդիպումը, որը ճանապարհ հարթեց Սիրիայի՝ Արաբական լիգա վերադարձի համար:

Ռուսաստանի և Իրանի մասնակցությամբ քառակողմ բանակցություններում Սիրիայի հետ երկխոսության ժամանակ Թուրքիան պնդում է, որ փախստականների վերադարձի դյուրացումը պետք է լինի առաջնահերթություն, մինչդեռ Դամասկոսը կոչ է անում Անկարային դուրս բերել իր զորքերը Սիրիայից և դադարեցնել «ահաբեկչական» խմբավորումներին աջակցելը՝ որպես հարաբերությունների կարգավորման պայման։

Լրատվամիջոցը գրում է, որ փախստականներին վերաբնակեցնելու համար Էրդողանն առաջարկել է միջազգային ֆինանսական աջակցությամբ նոր բնակավայրեր կառուցել Սիրիայի ներսում՝ թուրքական սահմանի երկայնքով անվտանգ գոտում։ Բայց քանի որ այս գաղափարը լայն աջակցություն չի ստացել, Թուրքիան բավարարվել է թուրքական զինուժի կողմից վերահսկվող տարածքներում նոր տների կառուցմամբ՝ Կատարի և Քուվեյթի միջոցներով։ Սիրիայի հետ հարաբերություննեի կարգավորումը կարող է նպաստել նման ջանքերին Պարսից ծոցի երկրների ֆինանսավորմամբ։

Սակայն ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի պատժամիջոցները շարունակում են մնալ Սիրիայում վերակառուցման գլխավոր խոչընդոտը: Թուրքիան և Հորդանանը կարող են միավորել ուժերը հումանիտար օգնության շրջանակում՝ փորձելով լուծել փախստականների խնդիրը, որն ազդում է նաև Եվրոպայի վրա:

Արաբական երկրների, առաջին հերթին՝ Սաուդյան Արաբիայի հետ տնտեսական կապերի հետագա զարգացմանն ուղղված Սիրիայի ջանքերն աճում են Արաբական պետությունների լիգա վերադառնալուց հետո: Առայժմ այդ ջանքերի մեծ մասը չեն կարողացել վերածվել կոնկրետ նախագծերի և արժանացել են Արևմուտքի համեմատաբար մեղմ առարկություններին:

Թաշթեքինը, մեջբերելով ընդդիմադիր Syria TV-ին, նշում է, որ Սաֆադին թուրք պաշտոնյաներին ասել է, որ Հորդանանը պատրաստ է ընդունել Աստանայի գործընթացի նման բանակցություններ՝ ուղղված սիրիական ճգնաժամի կարգավորմանը։  Բացի այդ, նա նաև առաջարկել է քննարկել Սիրիայի միջազգային մայրուղիները՝ առանցքային M4 և M5 ճանապարհները վերաբացելու մեխանիզմները: Հորդանանը փորձում է միջնորդի դեր ստանձնել Անկարայի և Դամասկոսի միջև՝ փոխարինելով ՌԴ-ին։

Հոդվածագիրը նշում է՝ սպասվում է, որ Էրդողանը, բախվելով ներքին տնտեսական ցնցումներին, առաջիկա օրերին կայցելի Արաբական Միացյալ Էմիրություններ, Սաուդյան Արաբիա և Կատար․ Անկարան հուսով է ծոցի երկրներից մինչև 25 միլիարդ դոլարի ներդրումներ ներգրավել՝ ներառյալ սեփականաշնորհման և ձեռքբերումների միջոցով։ Էրդողանը նաև հույս ունի Սիրիայում բնակարանների կառուցման համար արաբական միջոցներ ներգրավել։

Թուրքիայի արտաքին հարաբերություններում արաբական աշխարհի աճող դիրքի ևս մեկ նշան է այն, որ ԱԳ նախարար Հաքան Ֆիդանը երկկողմ բանակցություններ է վարել իր իրաքցի, քուվեյթցի և ալժիրցի գործընկերների հետ օրերս Բաքվում Չմիավորման շարժման հավաքի շրջանակում։

Միաժամանակ, Եգիպտոսի հետ Թուրքիայի հարաբերությունների կարգավորումը գագաթնակետին հասավ հայտարարությամբ, որ երկու երկրները դեսպաններ են նշանակել՝ լիովին վերականգնելու դիվանագիտական հարաբերությունները Եգիպտոսում «Մուսուլման եղբայրների» իշխանությունից հեռացնելու հետ կապված տասնամյա խզումից հետո: Թուրք պաշտոնյաները հայտնում են, որ Էրդողանի և Եգիպտոսի նախագահ Աբդել Ֆաթահ ալ -Սիսիի հանդիպման պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել։ Հաշտվելով Սիսիի հետ, որին նա անվանել էր «պուտչիստ» և «մարդասպան», Էրդողանը հույս ունի թուլացնել Թուրքիայի մեկուսացումը Արևելյան Միջերկրական ծովում էներգետիկ հետախուզման իրավունքների շուրջ վեճերում:

Ամեն դեպքում, Կահիրեն շարունակում է զգուշավոր մնալ, ինչպես եղել է մերձեցման սկզբից: Չնայած դեսպանների նշանակմանը՝ նա դեռ պետք է կանաչ լույս վառի թուրքական մի շարք կառավարական կառույցների՝ Եգիպտոս վերադարձի համար։

«Արաբական կառավարությունների հետ նոր էջեր բացելով՝ Էրդողանը սովորաբար հետևում է «հաղթանակ» կարգախոսին, սակայն նրա գործողությունները, ըստ էության, շրջադարձեր են՝ Թուրքիայի տնտեսական անցքերն արաբական միջոցներով փակելու հույսով։ Նոր էջերը հակամարտության գոտիներում, ինչպիսքի են Սիրիան ու Լիբիան, նույնպես շրջադարձեր են  պահանջում»,- եզրափակում է Թաշթեքինը։

Էմմա Չոբանյան