16.01.2025 | 16:15
ՀԱՄԱՍ-ը հայտարարել է հրադադարին հավատարմության մասին
Վալերի Մուրադյանի գործով ՄԻԵԴ-ն ընդդեմ Հայաստանի վճիռ է կայացրել․ ՀՀ-ն 20 հազար եվրո կփոխհատուցի
Հասարակություն
06.04.2022 | 11:59
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը «Նանա Մուրադյանն ընդդեմ Հայաստանի» գործով վճիռ է կայացրել շեշտելով՝ խախտվել է զինծառայող Վալերի Մուրադյանի կյանքի իրավունքը: Դատարանը, հիմք ընդունելով մի շարք փաստական հանգամանքներ, արձանագրել է, որ Մուրադյանը զինծառայության ընթացքում գտնվել է պետության վերահսկողության տակ, որը չի պաշտպանել զինծառայողի կյանքի իրավունքը։
Այսպիսով, Ստրասբուրգյան դատարանը Հայաստանին պարտավորեցրել է մահացած զինծառայողի մորը՝ Նանա Մուրադյանին, վճարել 20 հազար եվրո փոխհատուցում: Նշենք, որ ներպետական օրենսդրությամբ փոխհատուցման գումարի չափը կազմում է 3 մլն դրամ, որը բացառիկ դեպքերում կարող է ավելանալ: ՄԻԵԴ-ը չի ընդունել Կառավարության փաստարկներն՝ արձանագրելով, որ «դիմումատուն պահպանել է իր զոհի կարգավիճակը»:
Հիշեցնենք՝ զինծառայող Մուրադյանը սպանվել էր ծառայության անցնելուց ամիսներ անց՝ 2010 թ. մարտի 15-ին։ Ժամը 12:35-ի սահմաններում, նրա դին հայտնաբերվել էր Արցախի N զորամասի շինություններից մեկի հետնամասում՝ պտտաձողից կախված վիճակում։ Քրեական գործը հարուցվել էր ինքնասպանության հասցնելու դեպքի առթիվ և որպես ինքնասպանության պաշտոնական պատճառ նշվել էր Վալերի Մուրադյանի 3000 դրամ պարտքը:
Տուժողի իրավահաջորդ ճանաչված Նանա Մուրադյանը, սակայն, մինչ օրս հայտարարում է՝ որդուն սպանել են, քանի որ դեպքից մի քանի օր առաջ որդին իրեն պատմել է, թե ինչպես է զորամասում ականատես եղել վառելիքի գողության։ Փաստել է, որ որդուն սպանել են այն զինծառայողները, որոնց տեսել է վառելիք գողանալիս։ Դիակի դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացության համաձայն՝ զինծառայողի մահը վրա է հասել մեխանիկական շնչահեղձության հետևանքով: Դատաբժշկական փորձաքննության արդյունքում հայտնաբերվել են նաև մի շարք վնասվածքներ՝ ձախ ձեռքի հատվածում կապտուկ, աջ դաստակի քերծվածք, որոնք հասցվել են դեռ կենդանության ժամանակ՝ մահից մոտ 2-4 օր առաջ:
Այդ վնասվածքների մասով նախաքննական մարմինը եզրակացրել է, որ դեպքին նախորդող օրերին Վալերի Մուրադյանը մասնակցել է ավտովերանորոգման աշխատանքներին և այդ ժամանակ կարող էին առաջանալ ձախ ձեռքի հատվածի կապտուկը և աջ դաստակի քերծվածքը։
Նանա Մուրադյանը, դժգոհ լինելով նախաքննության արդյունքներից, տարբեր բողոքներ է ուղարկել իշխանություններին՝ պնդելով, որ չեն հաստատվել իր որդու մահվան իրական հանգամանքները: Դրանից հետո նշանակվել են մի շարք այլ փորձաքննություններ, սակայն նախաքննական մարմինը շարունակել է գործը քննել ինքնասպանության վարկածի շրջանակում:
Ի վերջո, 2011թ. ապրիլի 30-ին զինծառայող Ա.Գ․-ին մեղադրանք է առաջադրվել՝ զինվորական կարգապահության կանոնները խախտելու համար։ Ըստ մեղադրանքի՝ 2010թ. փետրվարի սկզբին Ա.Գ.-ն գումարի պատճառով վիճաբանել է Վ. Մուրադյանի հետ և մի շարք զինծառայողների ներկայությամբ դիտավորյալ ապտակել ու հարձակվել է նրա վրա՝ հրապարակայնորեն նվաստացնելով նրան։ 2011թ. հունիսի 29-ի որոշմամբ՝ դադարեցվել է Ա.Գ.-ի հետապնդումը՝ «Համաներման մասին» օրենքի հիման վրա:
2015թ. դեկտեմբերի 7-ին որոշում է կայացվել կասեցնել քրեական գործի վարույթը. ապացույցներ ձեռք չեն բերվել, որոնք կհիմնավորեն, որ Վ. Մուրադյանը ենթարկվել է նվաստացման կամ վատ վերաբերմունքի: Զինծառայողի մոր բողոքի հիման վրա Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանը 2018թ. հոկտեմբերի 23-ին որոշել է, որ խախտվել է վերջինիս արդյունավետ քննության իրավունքը՝ երկարատև հետաքննության պատճառով: Այդ հիմքով որոշել է պարտավորեցնել նախաքննական մարմնին վերսկսել Վ. Մուրադյանի մահվան փաստով քրեական գործի վարույթը և վերացնել նրա իրավունքների խախտումը: Գործի քննությունը վերսկվել է, այս պահին ընթացքի մեջ է։
Ռոզա Վարդանյան
