Մոսկվան ավելի շատ լծակներ ունի, քան ԵՄ-ն. Բրյուսելը հրադադար է պահանջում, բայց այդ հարցով բանակցում են ռուսները․ Ամանդա Փոլը՝ Ալիև-Փաշինյան առաջիկա հանդիպման մասին

Լուրեր

22.11.2024 | 22:10
Նիկոլ Փաշինյանի հարցազրույցը հանրայինին․ ՈՒՂԻՂ
22.11.2024 | 22:04
Ինքնահռչակ Աբխազիայի նախկին նախագահ Ասլան Բժանիան Մոսկվա է մեկնել
22.11.2024 | 21:50
Թուրքիայի ԶՈՒ-ի գնդապետը դատապարտվել է 44 տարվա ազատազրկման զինվորների նկատմամբ սեռական ոտնձգությունների համար
22.11.2024 | 21:37
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ըմբշամարտի զինվորականների ԱԱ
22.11.2024 | 21:28
Պուտինի հետ «ուղիղ կապի» ժամանակ հարցերի տոտալ գրաքննություն կկիրառվի
22.11.2024 | 21:14
Ժաննա Անդրեասյանը հայ պարարվեստի մեծ երախտավոր Նորայր Մեհրաբյանին պարգևատրել է ԿԳՄՍՆ մեդալով
22.11.2024 | 21:00
Բայրամովը Գերմանիայի ԱԳ նախարարի հետ քննարկել է ՀՀ-ի հետ խաղաղության գործընթացը
22.11.2024 | 20:48
Իսրայելի նախագահի Բաքու այցի չեղարկումից հետո Ալիևն ընդունել է այդ երկրի տրանսպորտի նախարարին
22.11.2024 | 20:33
3 ոսկե, 3 արծաթե և 8 բրոնզե մեդալ՝ Երևանում անցկացված Զինվորականների ըմբշամարտի աշխարհի 37-րդ առաջնությունից
22.11.2024 | 20:16
Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարությունն ի գիտություն է ընդունել Նեթանյահուի նկատմամբ ՄՔԴ-ի կալանավորման օրդերը
22.11.2024 | 20:00
Վեթինգ՝ ըստ ճաշակի․ ԲԴԽ-ում «թունավոր» պաշտոնավարման հետքերով. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
22.11.2024 | 19:45
16-ամյա աղջկա սպանության մեղադրանքով արդարացվածները կրկին կանգնեցին դատարանի առաջ. ՄԻԵԴ վճիռն անտեսվեց. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
22.11.2024 | 19:31
Լուկաշենկոն սպառնացել է «ամբողջությամբ ինտերնետը անջատել» բողոքի ակցիաների դեպքում
22.11.2024 | 19:18
Կարեն Սարուխանյանը հրապարակել է օրգանիզմում թմրանյութի առկայությունը ստուգող թեստի արդյունքները
22.11.2024 | 19:00
Ալիևը նոր խնդիրներ ստացավ COP29-ով՝ բարձրաձայնվեց ԼՂ-ում հայերի էթնիկ զտման, Ադրբեջանում մարդու իրավունքների վիճակի մասին․ Օլեգ Դուլգարյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Բոլորը

Նախորդ շաբաթ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը հաղորդեց, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի առաջնորդները համաձայնել են հանդիպել դեկտեմբերին Բրյուսելում՝ ԵՄ Արևելյան գործընկերության գագաթնաժողովի շրջանակում։ Նա հեռախոսազրույցներ էր ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի և Արևելյան գործընկերության գագաթնաժողովի կազմակերպման շուրջ, որը տեղի կունենա դեկտեմբերի 15-ին Բրյուսելում:

Եվրոպացի բարձրաստիճան պաշտոնյայի նախաձեռնության, Փաշինյան-Ալիև դեկտեմբերյան հանդիպումից ակնկալիքների, մեր տարածաշրջանում Եվրամիության քաղաքականության մասին Factor.am-ը զրուցել է Եվրոպական քաղաքականության կենտրոնի ավագ վերլուծաբան Ամանդա Փոլի հետ։

– Տիկի՛ն Փոլ, Եվրախորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը հայտարարել է, որ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ընդունել են Բրյուսելում հանդիպելու իր առաջարկը։ Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ նպատակով է Եվրախորհրդի ղեկավարը նախաձեռնում այդ հանդիպումը։

-Շառլ Միշելը սիրում է ներգրավվել արտաքին քաղաքականության հարցերում։ Նա շատ է աջակցում ԵՄ-ի՝ ավելի ակտիվ և արդյունավետ աշխարհաքաղաքական դերակատար լինելու գաղափարի իրականացմանը։ Նա նաև սիրում է իրեն դիտարկել որպես ճգնաժամային կառավարիչ և խնդիրներ լուծող մեկը: Այս տարվա սկզբին նա ներքաշվեց Վրաստանում ներքաղաքական ճգնաժամի մեջ, որն իր գագաթնակետին հասավ, այսպես կոչված, «Միշելի պլանով»: Ուստի զարմանալի չէ, որ օգտվում է Բրյուսելում Արևելյան գործընկերության գագաթնաժողովին նախագահ Ալիևի և վարչապետ Փաշինյանի ներկայությունից՝ մի սենյակում նրանց զրույցը կազմակերպելով: Իհարկե, Միշելը (և ԵՄ-ն ընդհանրապես) անհանգստացած է վերջին ռազմական բախմամբ և լարվածության աճով, ներառյալ՝ կորուստներով: Մինչ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հստակորեն ղեկավարում է բանակցությունները, ԵՄ-ն նույնպես ցանկանում է դեր խաղալ՝ օգնել հիմնախնդրի վերջնական քաղաքական կարգավորմանը և կայուն խաղաղությանը:

– Ձեր կարծիքով՝ ո՞ր հարցերը կարող են առաջնահերթ լինել Եվրամիության համար։

-ԵՄ-ի համար առաջնահերթ խնդիր է տարածաշրջանում կայունության հասնելը և ավելի շատ բախումներից ու մարդկային (ներառյալ՝ քաղաքացիական անձանց) կորուստներից խուսափելը: ԵՄ-ն կցանկանար տեսնել քաղաքական կարգավորումը հնարավորինս արագ։

Խոսակցություններ կային, որ Ռուսաստանը Ալիև-Փաշինյան հանդիպումը նախաձեռնելու է նոյեմբերին, բայց մենք տեսնում ենք, որ հանդիպումը լինելու է ոչ թե Մոսկվայում, այլ Բրյուսելում՝ Եվրոպական խորհրդի նախագահի հովանու ներքո։ Ի՞նչ է դա նշանակում։ Դուք տեսնո՞ւմ եք ԵՄ-ի աճող հետաքրքրությունն այս տարածաշրջանի, մեր խնդիրների նկատմամբ։

-Իրոք, թվում էր, որ նոյեմբերի 9-ին Ռուսաստանի միջնորդությամբ ձեռք բերված հրադադարի առաջին տարելիցի առիթով նախատեսված է հանդիպում Մոսկվայում։ Այն հետագայում հետաձգվեց՝ ԶԼՄ-ներում շահարկվումների պատճառով: Թեև երբեք չենք կարող ասել երբեք, բայց քիչ հավանական է, որ Ալիևն ու Փաշինյանը Բրյուսելում որևէ փաստաթուղթ կստորագրեն՝ սահմանազատման և սահմանագծման կամ որևէ այլ հարցի վերաբերյալ։ Գործընթացն ավելի շատ ռուսների վերահսկողության տակ է։ Մոսկվան ավելի շատ լծակներ ունի, քան ԵՄ-ն. օրինակ, այսպես ասեմ՝ ԵՄ-ն հրադադար է պահանջում, բայց հրադադարի մասին փաստացի բանակցում են ռուսները։ Սա տեղի է ունեցել մի քանի օր առաջ, և դա տեղի է ունեցել նաև 2020 թվականի նոյեմբերին։ Տարածաշրջանը հետաքրքրում է ԵՄ-ին, և ԵՄ-ն երկար տարիներ ակտիվ է և ներգրավված է տարածաշրջանում: Այն ԵՄ-ի Արևելյան գործընկերության նախաձեռնության մի մասն է, ԵՄ-ն Հարավային Կովկասի բոլոր երեք պետությունների ամենամեծ առևտրային գործընկերն է։  Հարավային Կովկասը համարվում է առանցքային տարածաշրջան ԵՄ-ի ռազմավարության մեջ: Ավելին, ԵՄ-ին ձեռնտու է ունենալ կայուն և բարգավաճ Հարավային Կովկաս և օգնել, որ այն ավելի դիմացկուն դառնա տարբեր տեսակի սպառնալիքների նկատմամբ, քանի որ տարածաշրջանում անկայունությունը կարող է ազդել նաև ԵՄ-ի վրա:

-Ձեր տպավորությամբ՝ ընդհանուր առմամբ ինչպիսի՞ն է ԵՄ-ի դիրքորոշումը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության, 44-օրյա պատերազմից հետո Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ։

-44-օրյա պատերազմի ժամանակ ԵՄ-ն կողքից էր հետևում: Այս օրերին նա իր համար ավելի մեծ դերակատարում է փնտրում այստեղ՝ հետկոնֆլիկտային վերակառուցմանը, վերականգնմանը, խաղաղաշինական ծրագրերի և վստահության ամրապնդման համար իմաստալից միջոցների ստեղծմանն աջակցելու միջոցով: Արևմտյան Բալկաններում իր փորձի շնորհիվ ԵՄ-ն լավ դիրք ունի այս ոլորտներում օգնելու հարցում: ԵՄ-ն կցանկանար տեսնել քաղաքական կարգավորման համաձայնեցվածությունն ավելի արագ, և շարունակում է աջակցել Մինսկի խմբի ջանքերին։ Սակայն տեղում իրավիճակի փոփոխությամբ Մինսկի խմբի աշխատանքն է փոխվել։ Այն պետք է հանդես գա նոր գաղափարներով և առաջարկներով, որոնք հաշվի կառնեն նոր ստատուս քվոն, սակայն մինչ այժմ ես նման նոր գաղափարներ չեմ տեսել։

Հռիփսիմե Հովհաննիսյան