Էրդողանի սկանդալային հայտարարությունները․ հայհոյախառն արտահայտություններ՝ ՆԱՏՕ-ի, Եվրոպայի և Իսրայելի հասցեին

Լուրեր

07.11.2024 | 22:35
Փաշինյանը հանդիպում է ունեցել Մակրոնի հետ
07.11.2024 | 22:25
Հրազդանի կիրճում քանդել են 300 հազար տարեկան բնական հուշարձան․ ահազանգ. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 22:14
Կրեմլում սկսել են վախենալ, որ Բայդենը հեռանալուց առաջ թույլ կտա Ուկրաինային հեռահար հարվածներ հասցնել ՌԴ-ին
07.11.2024 | 22:00
Թրամփի վարչակազմը ագրեսիվ կլինի Ադրբեջանի դեմ, եթե տեսնի՝ արհեստական խոչընդոտում է պայմանագրի կնքումը․ Ներսես Կոպալյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 21:46
Երևանում և 8 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
07.11.2024 | 21:31
Շոլցը չեղարկել է Բաքու այցը՝ Գերմանիայում քաղաքական լարվածության պատճառով․ Bloomberg
07.11.2024 | 21:14
Կալիֆորնիայում տարհանում է սկսվել 5,6 հազար հա տարածքում բռնկված հրդեհի պատճառով
07.11.2024 | 21:00
Արդբեջանը ՀՀ-ի գոյությունը կասկածի տակ է դնում․ Արևմտյան Ադրբեջանի թեզն իր ռազմավարական նպատակն է․ Նարեկ Մինասյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 20:48
Երևան-Սևան-Իջևան-ՀՀ սահման ճանապարհի մի հատվածում ժամանակավորապես երթևեկությունը կկազմակերպվի ձախ երթևեկելի գոտիով
07.11.2024 | 20:35
Էստոնիան պատրաստ է շարունակել աջակցությունը. Էստոնիայի վարչապետը՝ Փաշինյանին
07.11.2024 | 20:22
ՀՀ ՔՏՀԱՏՄ պաշտոնյաներին մեղադրանք է ներկայացվել ծանրաքաշ տրանսպորտային միջոցների վարորդներից կաշառք ստանալու համար
07.11.2024 | 20:07
Փաշինյանն ու Ռումեն Ռադևը քննարկել են Հայաստան-Բուլղարիա փոխգործակցությանը վերաբերող հարցեր
07.11.2024 | 20:00
Թրամփի շրջապատի մարդիկ Իրանի ոչնչացումից են խոսում․ ՀՀ-ի համար մեծ խնդիր է դա․ Դանիել Իոաննիսյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
07.11.2024 | 19:49
Փաշինյանն ու Սլովակիայի վարչապետը մտքեր են փոխանակել Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունների շուրջ
07.11.2024 | 19:37
Փաշինյանը Բուդապեշտում մասնակցել է «Տնտեսական անվտանգություն» թեմայով կլոր-սեղան քննարկմանը
Բոլորը

Վերջին տարիներին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ջանասիրաբար փորձում է կատարել տասնամյակներ առաջ իր շրջապատին տված գաղտնի խոստումը, որի նպատակը ՆԱՏՕ-ի դաշինքը խափանելն է, երբ հնարավորություն ունենար ու համախմբեր իր իշխանությունը։ Այս մասին գրում է Nordic Monitor-ը։

Հրապարակման համաձայն՝ հունիսի 14-ին Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի ղեկավարների գագաթնաժողովին ընդառաջ՝ պատմությունը ցույց է տալիս, որ նախագահ Էրդողանը որոշ չափով իր խոստումը կատարել է՝ մի շարք հարցերում սեպ խրելով ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցների ու Թուրքիայի միջև։

Լրատվամիջոցի հաղորդմամբ՝ այդ խոստումը բացահայտվել է թուրք քննիչների կողմից, որոնք հետաքննություն են իրականացրել Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների «Քուդս» խմբի ցանցի ներսում Թուրքիայում։

«Երբ ես հնարավորություն ունենամ, ես գիտեմ՝ ինչ անել ՆԱՏՕ-ի, Եվրոպայի, Իսրայելի հետ։ ՆԱՏՕ-ն և ԱՄՆ-ն Իսրայելի պես ահաբեկիչներ են»,- ասել է դեռևս որպես վարչապետ պաշտոնավարող էրդողանը իր մերձավոր պատգամավորներին մասնավոր հանդիպման ժամանակ՝ հայտարարությունը համեմելով հայհոյախառն արտահայտություններով։

Այս արտահայտությունը Էրդողանն արել է Մալաթիայի Քյուրեջիկ շրջանում ՆԱՏՕ-ի հակաօդային պաշտպանության համակարգի շրջանակում նոր ռադիոտեղորոշման ռադարների բազայի ստեղծման մասին զրույցի ընթացքում։

Էրդողանն ակնհայտ գոհ չի եղել 2010 թվականի Լիսաբոնի գագաթնաժողովում ՆԱՏՕ-ի պլաններից, բայց, միաժամանակ, հասկանում էր, որ նրանց հետ պիտի գնա՝ հակառակ ռազմական ու կառավարության այլ կառույցների ճնշումներին, որոնք Իրանը համարում էր սպառնալիք Թուրքիայի ազգային անվտանգությանը։  Թուրքական կառավարությունը երկար բանակցություններ է վարել ԱՄՆ-ի հետ՝ Իրանին անվանելով սպառնալիք դաշինքի համար, և Իսրայելի հետ՝ հնարավոր հետախուզական տվյալների փոխանակման շուրջ։

Էրդողանը զգացել է, որ Զինված ուժերում կա թեժացում, որը սատարել է ՆԱՏՕ-ի ծրագիրը, և նա չի կարողացել համախմբել նրանց՝ բավարար կերպով իշխանությունն իր ձեռքում պահելու, դիմադրությունը հաղթահարելու համար։ 2011 թվականի սեպտեմբերին էլ թուրք պաշտոնյաները հուշագիր են ստորագրել ԱՄՆ-ի հետ՝ Քյուրեջիկում ամերիկյան ռադարների տեղակայման մասին, որպես ՆԱՏՕ-ի  հակահրթիռային պաշտպանության համակարգի մաս։

Լրատվամիջոցը գրում է, որ Հայրեդդին Չալմաքը՝ Բուրսայից իսլամիստ պատգամավոր, նույնպես մասնակցել է Էրդողանի հետ այդ հանդիպմանը, մյուս պատգամավորն էլ եղել է Մուշից մեկ այլ իսլամիստ՝ Սերաջեդդին Քարայայըզը։

2010 թվականի հոկտեմբերի 19-ին էլ երկու պատգամավորները հաղորդել են, թե ինչ է ասել Էրդողանը ռադիոտեղորոշիչ կայանի մասին «Քուդսի» բարձրաստիճան ներկայացուցիչ Հուսեյն Ավնի Յազըջըօղլուին, որը ժամանակին ահաբեկչության մեղադրանքով դատապարտվել է։ Հանդիպումը կայացել է Ստամբուլի Չամլըջա բլուրի տարածքում: Յազըջըօղլուն հետագայում կազմել է զեկույց զրույցի մանրամասների մասին և այն փոխանցել իր կառավարիչ Նասեր Ղաֆարիին:

Հենց այս զեկույցն էլ այս ու այլ տասնյակ տվյալներով Յազըջըօղլուի կողմից հավաքված, ոստիկանությունը ստացել է նրա կնոջ Կամիլի կողմից, որը որոշել է այն հանձնել, երբ ամուսնու հետ խնդիրներ են սկսվել։ Սկզբում ոստիկանությունը ուշադրություն է չի դարձրել՝ համարելով ընտանեկան խնդիր, սակայն երբ կինը տարբեր փաստաթղթեր, ձեռագիր գրառումներ, թվային նյութեր է հանձնել, ոստիկանությունը հասկացել է գործի լրջությունն ու այն փոխանցել Ստամբուլի ոստիկանությանը։

Էրդողանի մտքերն էլ ՆԱՏՕ-ի ռադարների բազայի մասին հայտնաբերվել են կնոջ կողմից տրված կրիչի վրա 2011թ․-ին։

2014-ին Էրդողանը կարողացել է արագացնել «Քուդսի» դեմ հետաքննությունը և աշխատանքից ազատել ոստիկանության պետերին ու դատախազներին, որոնք մասնակցել են հետաքննությանը։ 2016-ին էլ նա ծանր հարված է հասցրել ՆԱՏՕ-ին՝ սկսելով զանգվածային զտումներ ՆԱՏՕ-ին կողմնակից շտաբի գրեթե բոլոր սպաների շրջանում՝ ներառյալ դաշինքի երկրորդ ամենամեծ բանակի բոլոր գեներալների և ծովակալների երկու երրորդին՝ որպես պատրվակ օգտագործելով կեղծ հեղաշրջումը։

Էմմա Չոբանյան