«Գեղամ Պետրոսյանին ազատ արձակողներն առաջնորդվել են արդարադատության շահով». Արմեն Խաչատրյանը՝ Մարտի 1-ի գործով սպանության մեջ կասկածվող Պետրոսյանի ազատ արձակման մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
05.08.2019 | 16:44Factor.am-ի հարցազրույցը ՀԱԿ իրավական հարցերի հանձնաժողովի համակարգող Արմեն Խաչատրյանի հետ
– Պարո՛ն Խաչատրյան, երեկ կալանքից ազատ է արձակվել Մարտի 1-ի գործով սպանության մեջ մեղադրվող Գեղամ Պետրոսյանը: Սա ի՞նչ է նշանակում:
– Մեր օրենսդրությամբ՝ քրեական վարույթի առանձնահատկություններից մեկը հենց այն է, որ նախաքննական մարմինը կա՛մ պետք է ապացուցի մեղավորությունը, կա՛մ անմեղությունը: Քանի որ նախաքննական գաղտնիք է գործում, որևէ մեկս ծանոթ չենք թե՛ մեղադրանքի հիմքերին, թե՛ մեղադրանքը վերացնելու հիմքերին: Սակայն ես կարծում եմ, որ այս պարագայում վարույթն իրականացնող մարմինն առաջնորդվել է արդարադատության շահով, և եթե այդ մեղադրանքը հիմնավորված չի եղել, կայացրել են մեղադրանքը վերացնելու, խափանման միջոցը փոխելու որոշում: Ես այլ բան չէի փնտրի, այնուամենայնիվ, որովհետև Մարտի 1-ի սպանություններն ամենազգայուն դետալն են, և ես չեմ կարծում, որ փոքր-իսկ հիմքերի դեպքում քննչական խումբը կամ նախաքննական մարմինը, այլ հանգամանքներից ելնելով, մեղադրանքը չվերացներ: Այնպես որ, կարծում եմ, այդ որոշումը կայացնելը պայմանավորված է եղել նախաքննական մարմնի ձեռքի տակ եղած ապացույցների գնահատմամբ:
– Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ, այնուամենայնիվ, նախաքննական մարմինն այս պահի դրությամբ սպանությունների բացահայտման համար կառչելու տեղ չունի:
– Մենք Մարտի 1-ի գործի վերաբացումից հետո ունենք տեղեկություններ այդ քրեական գործով, որ տասը տարիների ընթացքում նախորդ իշխանություններն ամեն ինչ արել են՝ այդ գործը կոծկելու, ապացույցները կեղծելու, վերացնելու համար, և օբյեկտիվորեն կան դժվարություններ: Բայց ես չեմ կարծում, որ քննության ընթացքում այդ դրվագով բացահայտումներ չեն լինելու: Ես կարծում եմ, որ նախաքննական մարմինն ունի այդ կամքը՝ բացահայտելու և այդ՝ օբյեկտիվորեն ստեղծված դժվարությունները քննչական խումբը կհաղթահարի: Այս պահին ունենք այն, ինչ ունենք՝ կեղծված ապացույցներ, փոխված պարկուճներ, և հիմա օբյեկտիվորեն շատ դժվար է կառչել ինչ-որ բանից: Այնուամենայնիվ, ես կարծում եմ, որ բազմաթիվ կլինեն վկաները, այլ ապացույցներ, այլ փաստեր, որոնք, ի վերջո, կբերեն այդ սպանություններն անմիջականորեն կատարողների վրա:
– Պարո՛ն Խաչատրյան, Գեղամ Պետրոսյանը Փաստահավաք խմբի կողմից հարցաքննվողներից մեկն էր, և նա տեսախցիկի առջև շատ անվրդով ներկայացնում էր, թե, իր բառերով, ինչպես պետք է կանգնեցնել ջարդարարներին, խոսում էր ընդհուպ ճակատից կրակելու մասին: Հնարավո՞ր է, որ այնտեղ, որտեղ չեն հաջողում կրիմինալիստները, հաջողեն հոգեբանները: Այսինքն՝ հոգեբաններն աշխատեին Գեղամ Պետրոսյանի հետ և փորձեին հասկանալ՝ նա կապ ունի՞ սպանությունների հետ, թե՞ ոչ:
– Տեսեք, միևնույն է, քրեական վարույթը Քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով է անցկացվում: Շատ դեպքեր են լինում, երբ հաստատ իմանալով՝ անհրաժեշտ ապացուցողական բազան չեն կարողանում նախաքննությունն իրականացնողները ձեռք բերել, որի հիման վրա կարողանանք մեղադրանք առաջադրել, և այդ մեղադրանքը կգնա դատարան: Նախկինում մենք ունեինք արդարացման երկու հասկացություն՝ հանցակազմի բացակայություն և ապացույցների անբավարարություն, երբ դու կասկածելու հիմքեր ունես, բայց բավարար ապացույցներ այլևս չես կարողանում հավաքել: Ես կարծում եմ, որ այս պարագայում երկրորդ տարբերակն է, որովհետև չեմ կարծում, թե ամբողջությամբ հանիրավի նրան կմեղադրեին այդ հանցագործության մեջ: Բայց գործի ծավալն ու բազմաշերտությունը հաշվի առնելով՝ պետք չէ շատ շտապել: Եթե պետք է բացահայտվեն այդ սպանությունները կատարողները, մեղադրանքը պետք է այնպիսին լինի, որ որևէ մեկի մոտ որևէ կասկած չմնա: Այս գործերով հետագայում անգամ միջազգային դատարանների կողմից պետք է կասկած չլինի արդարացի քննության կամ արդեն վերջում՝ դատավճռի հարցում:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:
Մհեր Արշակյան