Բրյուսելը պնդում է, թե Ադրբեջանը ռուսական գազը չի վերարտահանում ԵՄ․ POLITICO
Քաղաքականություն
26.11.2024 | 17:38Եվրամիությունը շարունակում է վստահ լինել, որ COP29-ը հյուրընկալած Ադրբեջանի հետ մի շարք էներգետիկ համաձայնագրերը սողանցք չեն ստեղծում դեպի մայրցամաք ավելի շատ ռուսական գազի հոսքի համար։ Այս մասին հայտարարել են Եվրահանձնաժողովից, գրում է POLITICO-ն։
«Հարավային գազային միջանցքը, որը վառելիք է մատակարարում ԵՄ շուկաներին, կապված է միայն ադրբեջանական գազի հանքավայրերի հետ, այլ ոչ թե ավելի լայն ադրբեջանական բնական գազի համակարգի։ Այսպիսով, Հարավային գազային միջանցքը ռուսական գազը չի տեղափոխում ԵՄ»,- ասել է Եվրահանձնաժողովի էներգետիկ հարցերով խոսնակ Թիմ Մաքֆին՝ պատասխանելով POLITICO-ի հարցին։
Որպես ԵՄ-ի՝ Ռուսաստանից կախվածությունը դադարեցնելու ջանքերի մաս, Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը 2022 թվականին ստորագրել էր շրջադարձային համաձայնագիր Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ, որը նախատեսում է կրկնապատկել գազի ներմուծումը հարավկովկասյան երկրից մինչև 2027 թվականը:
Դրանից ի վեր ռուսական «Գազպրոմը» և Ադրբեջանի պետական էներգետիկ հսկան՝ SOCAR-ը, մի շարք համաձայնագրեր են կնքել «բազմակողմ ռազմավարական գործընկերության ընդլայնման» և հարևան երկրների միջև տրանսպորտային միջանցքի ամրապնդման մասին: Լրատվամիջոցը նշում է, որ Chatham House-ի հունիսյան վերլուծությունը պնդում է, որ «ռուսական գազը լվացվում է Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջոցով՝ բավարարելու շարունակական բարձր եվրոպական պահանջարկը»: Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն էլ ավելի վաղ քննադատել էր այն պնդումները, թե Ադրբեջանը ռուսական գազ է վերարտահանում ԵՄ՝ դրանք անվանելով «կեղծ լուրեր»։
Հանձնաժողովը չի բացառում, որ Ադրբեջանը փոխհատուցում է իր գազի արտահանումը ԵՄ՝ ներքին պահաջարկը բավարարալո համար ավելի շատ ռուսական գազ ներմուծելով, ինչը, հնարավոր է, դեռևս օգուտ է բերում Մոսկվային։
Ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում ԵՄ գազի շուրջ 7 տոկոսը ներկրվել է Ադրբեջանից, իսկ այս տարի երկիրը Եվրոպային մինչ այժմ վաճառել է շուրջ 10 միլիարդ խորանարդ մետր: Ըստ Մաքֆիի՝ «Բրյուսելի ունեցած տեղեկություններն այն են, որ Ադրբեջանը վերջին երկու տարում իր ներքին սպառման համար տարեկան մեկ միլիարդ խորանարդ մետր գազ է ներմուծել Ռուսաստանից»:
Պատասխանելով այդ թվերի ծագման մասին հարցին՝ Մաքֆին նշել է, որ ինքը «պետք է կրկնակի ստուգի, թե որտեղից է այդ տեղեկատվությունը», սակայն ԵՄ-ն ունի «շատ աղբյուրներ, որոնցից տեղեկատվություն է ստանում»: Նա հավելել է, որ պատկերը «բավականին պարզ է», բայց «միշտ կարևոր է հիշել, որ չես կարող հետևել գազի առանձին մոլեկուլներին»:
Թեև պաշտոնական թվերը մանրամասներ չեն տալիս, 2022 թվականի վերջին կնքված սկզբնական պայմանագիրը նախատեսում է, որ մինչև 2023 թվականի առաջին եռամսյակը Ռուսաստանից Ադրբեջան կհասցվի միլիարդ խորանարդ մետր գազ:
Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևն անցյալ շաբաթ գրել էր, թե «2024 թվականին Ադրբեջանը գազ չի ներկրել Ռուսաստանից, որ Ադրբեջանում գազի արդյունահանումն իրականացվում է միջազգային գործընկերների հետ համագործակցությամբ, և որ արտադրության ու արտահանման ծավալները հստակ տեսանելի են բոլորի համար»։
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները, սակայն, վկայակոչում են պաշտոնական տվյալներ, որոնք ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանն այս տարի Ռուսաստանից ներկրել է 141,6 մլն խմ գազ։
Հրապարակման հեղինակը հիշեցնում է, որ Եվրախորհրդարանի կողմից հոկտեմբերին ընդունված բանաձևը Եվրահանձնաժողովին կոչ է անում վերանայել իր էներգետիկ կապերը Բաքվի հետ՝ կապված «մարդու իրավունքների շարունակական ոտնահարման և այն մտավախության հետ, որ Ադրբեջանից դեպի ԵՄ գազի ներմուծման ավելացումը կարող է փոխհատուցվել Բաքվի կողմից ռուսական գազի ներկրմամբ»:
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի