Ալիևը վախ ունի՝ Էրդողանը հեռանա, Թուրքիայի նոր նախագահն Ադրբեջանին չաջակցի անվերապահ․ Նելլի Մինասյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Լուրեր

01.11.2024 | 23:19
Հրդեհ Գյումրու տներից մեկում
01.11.2024 | 23:00
Թուրքիան 2021թ․ ի վեր մերժել է պայմանական վաղաժամկետ ազատ արձակել ավելի քան 8521 բանտարկյալների՝ թիրախավորելով քաղբանտարկյալներին
01.11.2024 | 22:44
Տաջիկստանում 1500 մարդ է ձերբակալվել` «կախարդների դեմ ուժեղացված ստուգման» ժամանակ
01.11.2024 | 22:29
Թուրքիայի իշխանությունները ծրագրում են «օտարերկրյա գործակալների» մասին օրենք ընդունել՝ քննադատության դեմ պայքարելու համար․ Bloomberg
01.11.2024 | 22:14
Ժնևի ՄԱԿ-ի գրասենյակում բացվել է Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամության սենյակ
01.11.2024 | 22:00
Զգուշացե՛ք, դռները չեն փակվում. քաոսային իրավիճակ` մետրոյի կայարաններում. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 21:48
Գրիգորյան-Մուստաֆաև հանդիպումը ցույց տվեց՝ Ադրբեջանը կգնա սահմանազատման ուղիով․ Հրայր Մանուկյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 21:32
Հայաստանի մի շարք հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
01.11.2024 | 21:16
Ադրբեջանի Մեջլիսի նախագահն ու Բաքվում ՌԴ դեսպանը Եվրախորհրդարանի «հակաադրբեջանական գործողություններն» են քննարկել
01.11.2024 | 21:00
Բաքվում նավթավերամշակման գործարանի տարածքում գազի արտանետումից մշուշ է առաջացել` սուր հոտի տարածմամբ
01.11.2024 | 20:44
Կրեմլը՝ Ուկրաինայի տարածքով դեպի Եվրոպա ադրբեջանական գազի հնարավոր մատակարարումների մասին
01.11.2024 | 20:30
Ան«վեթինգ» դատավորները․ ԲԴԽ-ն չունի բարեվարքության ստուգում չանցած դատավորների ցուցակը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 20:18
Հրդեհ Ամիրյան փողոցի շենքերից մեկում. դեպքի վայր է մեկնել 3 մարտական հաշվարկ
01.11.2024 | 20:00
Մեծ առճակատում՝ Հարիսի և Թրամփի միջև․ ո՞վ կլինի ԱՄՆ-ի նոր նախագահը․ զրույց Տիգրան Մուղնեցյանի հետ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
01.11.2024 | 19:47
Թեհրանը կպատասխանի Իսրայելին մահացու հարվածով՝ օգտագործելով իր թաքնված հնարավորությունները․ իրանցի գեներալ
Բոլորը

Factor TVի հարցազրույցը թուրքագետ Նելլի Մինասյանի հետ

-Թուրքիայում երկու շաբաթից նախագահական ընտրություններ են, և Էրդողանը կվերընտրվի, թե՝ ոչ, այս հարցը ոչ միայն ներթուրքական նշանակություն ունի, այլ նաև արտաքին․ դա կարող է ազդել նաև ռուս-ուկրաինական պատերազմի ընթացքի, ինչպես նաև Հարավային Կովկասում ընթացող գործընթացների վրա։ Ի՞նչ իրավիճակ է այս առումով Թուրքիայում, ուժերի ի՞նչ հարաբերակցություն կա, և ինչո՞վ է առանձնանում այս քարոզարշավը նախորդներից։

-Սկսենք վիճակագրական տվյալներից․ նախ՝ ընդամենը 2 շաբաթ է մնացել ընտրություններին և, բնականաբար, հարցումներ ավելի շատ են անցկացվում առանձին վայրերում։

-Բայց կա նաև համաթուրքական վիճակագրություն։

-Այո՛։ Երբ վիճակագրական տվյալներն ամփոփում և վերլուծություն ենք կատարում, կարող ենք հստակ ասել, որ իշխող ուժի մոտ միանշանակ վարկանիշի որոշակի անկում է նկատվում, իսկ ընդդիմության վարկանիշը բարձրանում է, ընդդիմության նախագահի թեկնածուին առավելություն է տրվում։

Ինչո՞վ է դա բացատրվում։

-Մի քանի գործոններ կան, առաջին հերթին՝ սոցիալ-տնտեսական խնդիրներով է պայմանավորված, որովհետև հասարակ քաղաքացուն ոչ թե հետաքրքրում են աշխարհաքաղաքական հարցերը, այլ սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը։ Թուրքիայում արդեն իսկ ճգնաժամային իրավիճակ էր, փետրվարի 6-ի երկրաշարժն է՛լ ավելի խորացրեց սոցիալ-տնտեսական խնդիրները։ Սա ընդդիմության գլխավոր հաղթաթղթերից մեկն է։ Երկրորդ հանգամանքը, որի հետևանքով Էրդողանը կորցնում է ձայներ, կապված է նրա հիվանդության հետ։ Թուրք հասարակությունը մտահոգություն ունի, որ եթե Էրդողանն ընտրվի, ինչպե՞ս կարող է նա երկիրը ղեկավարել՝ լինելով վատառողջ։

-Իսկ ի՞նչ կասեք հակաարևմտյան հռետորաբանության մասին։ Օրերս Մեծ եղեռնի տարելիցին Ջո Բայդենը Հայոց ցեղասպանություն եզրույց արտասանեց, ինչի համար Չավուշօղլին նրան «շառլատան» որակեց, ինչը հարիր չէ դիվանագիտական բարձրաստիճան պաշտոնյանին։

-Թուրքիայի ՆԳ նախարար Սուլեյման Սոյլուն էլ հայտարարեց, թե ԱՄՆ-ը մայիսի 14-ին հեղաշրջում է պատրաստում․ սա ամենաինտրիգային հայտարարությունն էր, որը Թուրքիայում քննադատվեց հատկապես ընդդիմության կողմից։

-Այսինքն՝ իրենք գուշակում են, որ պարտվելո՞ւ են, և փորձում են հետընտրական զարգացումնե՞ր նախապատրաստել։

-Այո՛, դա էլ կա։ Ըստ էության՝ նրանք, կարծես, հաշվետվողականություն են հանդես բերում, թե ինչ է կատարվել իրենց գործունեության ընթացքում, ինչ բարդ խնդիրներ են եղել։ Իշխող ուժն օգտագործում է մի շատ կարևոր գործոն․ ճիշտ է՝ Թուրքիայում կա ԱՄՆ-ի ինստիտուցիոնալ ազդեցությունը, բայց հասարակության շրջանում հակաամերիկյան տրամադրությունները միշտ էլ բարձր են եղել։ Եվ քանի որ նախընտրական քարոզչության շրջանում ընդդիմությանը հովանավորում է ԱՄՆ-ը, նրանք այդ հարցին չեն անդրադառնում, իսկ իշխանությունն օգտագործում է այդ հանգամանքը, և հակաամերիկյան արշավ է իրականացնում։ Էրդողանը փորձեց ստանալ Արևմուտքի աջակցությունը, բայց չստացավ, եթե ստանար, այլ հռետորաբանության ականատես կլինեինք։ Այժմ հակաարևմտյան այդ հռետորաբանությունը, որպես տեխնոլոգիա, օգտագործում է ձայներ ստանալու համար։ Թուրքական տնտեսությունը կրախի առջև է կանգնած, բայց Էրդողանը շեշտը դնում է ռազմարդյունաբերական բլոկի, և ոչ թե տնտեսության վրա։

-Ալիևն այդ հարցում օգնեց նրան՝ շեշտելով, որ Էրդողանի պաշտոնավարման ժամանակ շատ լավ բանակ է կառուցվել Թուրքիայում։ Ալիևը և Պուտինը, կարծես, ինչ-որ իմաստով մասնակցեցին Էրդողանի քարոզարշավին․ Պուտինը հեռավար կերպով մասնակցեց «Աքքույու» ատոմակայանի միջուկային վառելիքի ներբեռնման արարողությանը, հաճոյախոսություն հնչեցրեց Էրդողանի հասցեին՝ շեշտելով, թե նա ՏՏ ոլորտը զրոյից ստեղծեց, տնտեսությունը զարգացրեց և իր առջև դրած հավակնոտ նպատակներն իրագործում է։ Պատահակա՞ն էր այս ամենը, ինչո՞ւ Պուտինը որոշեց շռայլել այս հաճոյախոսությունը։

-Նախ՝ սա լիդերային դիվանագիտություն է, երկրորդ՝ ինչքան էլ Էրդողանին քննադատենք, պետք է ընդունենք, որ վերջին երկու տասնամյակում իսկապես Թուրքիան զարգացում արձանագրեց։ Էրդողանը նաև կարողացավ բարձրացնել Թուրքիայի սուբյեկտայնությունը, հարաբերությունները բարելավել ՌԴ-ի հետ, Պուտինի հետ գալ որոշակի համաձայնության և օգտվել․․․ Միամիտ կլինի կարծել, որ եթե Թուրքիայում իշխանության գա ընդդիմությունը, կվարի արևմտամետ, հակառուսական քաղաքականություն և կհրաժարվի Էրդողանի քաղաքական ժառանգությունից, որը վերաբերում է նաև Ռուսաստանի հետ հարաբերություններին։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։

Ռոբերտ Անանյան