23.11.2024 | 11:23
Արտարժույթների փոխարժեքները՝ նոյեմբերի 23-ի դրությամբ
Գործ կա, իսկ աշխատո՞ղ․ Հայաստանում ամեն 7-րդը գործազուրկ է, աշխատանքը՝ անարդյունավետ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
18.04.2022 | 18:02
Հայաստանի ամբողջ բնակչությունից աշխատանք կամ զբաղվածություն ունի ամեն երրորդը։ Մյուս երկուսը դուրս են աշխատաշուկայից՝ տարեցներ են, երեխաներ, աշխատելու հնարավորություն կամ ցանկություն չունեցողներ։ Եթե վերցնենք միայն աշխատուժը, ապա գործազուրկ է համարվում ամեն յոթերորդը՝ աշխատուժի 14,5 տոկոսը:
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության մարտ ամսվա հաշվարկով՝ Երևանում և մարզերում կա ավելի քան 2600 թափուր աշխատատեղ։ 300-ից ավելի մասնագետի կարիք էլ կա Արցախում, հատկապես՝ Ստեփանակերտում։ Պահանջվում են էլեկտրիկներ, խառատներ, շինարարներ, բանվորներ, վաճառողներ, վարսավիրներ, բժիշկներ:
Ինչո՞ւ այս տեղերը չեն լրացվում։ Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը բացատրում է, որ անհամապատասխանություն կա աշխատանք փնտրողների և ազատ աշխատատեղերի միջև, և պատճառներից առաջինը կրթական համակարգի կտրվածությունն է աշխատաշուկայից։
«Մենք անցյալ տարի 1000 գործատուի շրջանում կատարեցինք վերլուծություն։ Բացահայտվեց, որ հմտությունների տեսանկյունից, որ բուհի կամ քոլեջի շրջանավարտը կամ երիտասարդը պետք է տիրապետի, այդ հմտությունները բացարձակապես չեն բավարարում գործատուի պահանջներին։ Այսինքն՝ առաջին մեծ պրոբլեմն այն է, որ կրթական համակարգում բացակայում է գործնական գիտելիք և հմտություններ հաղորդելը»,- նշում է Մակարյանը։
Հայաստանը հետ է մնում նաև աշխատանքի արդյունավետության առումով․ ՄԱԿ-ի կառույցներից Աշխատանքի միջազգային կազմակերպությունը հաշվարկել է հետևյալը․ Հայաստանում ամեն աշխատող տարվա մեջ ստեղծում է շուրջ 14 հազար դոլար արդյունք։ Արևելյան Եվրոպայի երկրներում միջին արդյունքը 25 հազար դոլարն է, Ռուսաստանում՝ 26 հազար դոլարը, Գերմանիայում և Ճապոնիայում՝ 90 հազար դոլարը, ԱՄՆ-ում՝ 120 հազար դոլարը։ Ամենաբարձրը Լյուքսեմբուրգում է՝ ավելի քան 227 հազար դոլար՝ ամեն աշխատողի հաշվով։
ԵՊՀ Կառավարման և գործարարության ամբիոնի վարիչ, տնտեսագետ Կառլեն Խաչատրյանի խոսքով՝ առաջատարներին հասնելու համար անհրաժեշտ է պետական միջամտություն։ Ներդրումներ ու արտոնություններ են հարկավոր ավելի արդյունավետ աշխատողներ և ավելի արդյունավետ արտադրություններ ունենալու համար։
«Այս առումով իրականում հսկայական անելիք կա, և ճանապարհը մեկն է՝ կրթվածության մակարդակը բարձրացնել, պետական մակարդակով կրթությանը ավելի ու ավելի մեծ տեղ հատկացնել, և երկրորդ՝ տեխնոլոգիաներ ներդնել, խթանել, որ բիզնեսն ավելի ու ավելի առաջադեմ տեխնոլոգիաներ օգտագործի»,- բացատրում է Խաչատրյանը։
Մասնագետը սխալ է համարում կարծիքը, թե պետությունը պետք է աշխատատեղ ստեղծի։ Նրա գործառույթը խրախուսելն է, որ գործատուներն իրենք ստեղծեն աշխատատեղեր։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Գարիկ Հարությունյան
