Աշխատանք կա, իսկ աշխատավա՞րձ․ Իվետայի՝ ամիսներ տևած պայքարը արդյունք տվեց․ ՏԵՍԱՆՅՈւԹ
Առանց պայմանագրի աշխատանք, կիսատ աշխատավարձ ու հակասական բացատրություններ․ ամիսներ առաջ մեզ դիմած Իվետա Սարկիսյանն աշխատանքային իրավունքները կարողացավ վերականգնել խնդրի մասին բարձրաձայնելուց և Factor TV-ի խորհրդով Առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմին դիմելուց հետո միայն։
«Գործարանի տնօրենը ինձ զանգահարեց, ասաց, որ տեղեկացել է տվյալ խնդրի վերաբերյալ, և խնդրեց հանդիպում։ Գնացի ու մնացած գումարն ինձ վերադարձրեց։ Այն գումարի չափով, որը ինձ ասել էին իմ աշխատած օրերի համար»,- նշում է Իվետան։
Տեսչական մարմնի միջոցով աշխատանքային վեճերի լուծման հնարավորության մասին մինչ այս չէր լսել։ Հույս էլ չուներ, որ մի օր կվճարեն չստացած աշխատավարձը։
Տեսչական մարմինը ներկայացված դիմում-բողոքի հիմքով 2022 թվականի փետրվարի 18-ին հարուցել է վարչական վարույթ, որի ընթացքում նաև զննում է իրականացրել տվյալ կազմակերպությունում։
Ուսումնասիրության ընթացքում տեսչական մարմինն արձանագրել է՝ Իվետայի և գործատուի միջև պայմանագիր չի կնքվել, որը, ըստ տեսչական մարմնի ներկայացուցչի, այս դեպքում ամենաակնհայտ խախտումն է։
«Հետևաբար նաև առկա չեն եղել ընկերություննում որոշակի վճարահաշվարկային տեղեկանքներ, որոնք կփաստեին դիմումատուի ներկայացրած բողոքի առարկան»,- նշում է տեսչական մարմնի ներկայացուցիչը։
Տեսչական մարմինը վերջին 6 ամիսների ընթացքում Պետեկամուտների կոմիտեից ստացել է անօրինական աշխատանքի վերաբերյալ 250-ից ավելի արձանագրություն։
Հարուցված վարչական վարույթներով տարբեր ընկերություններում շուրջ 350 չգրանցված աշխատողներ են հայտնաբերվել, գործատուները ենթարկվել են վարչական պատասխանատվության։
Հայաստանում «սև շուկայում» աշխատողների թվի նվազում վերջին տարիներին նկատվում է՝ նշում է «Արժանապատիվ աշխատանք՝ հիմա՛» ծրագրի իրավաբան-փորձագետ Արմինե Չախալյանը։ Այնուամենայնիվ, նրա կարծիքով, ոլորտում անելիքներ դեռ շատ կան։
«Նվազում կա, բայց այդ նվազումը բարձր մակարդակի վրա չէ։ Մենք պետք է ուղղակի համբերությամբ զինվենք և սպասենք տեսչական մարմնի գործառույթների ամբողջական իրականացմանը և 1 տարվա լրանալուն, որպեսզի տեսչությունն էլ կայանա որպես կառույց և կարողանա իր ազդեցությունն ունենալ նման դեպքերի նվազեցման գործում»,- նշում է Չախալյանը։։
Ինչ վերաբերում է առանց աշխատանքային պայմանագրի աշխատող քաղաքացիների իրավունքների վերականգնմանը, փորձագետը նշում է՝ այս դեպքերում ևս կան կարգավորումներ, որոնց միջոցով հնարավոր է լուծել խնդիրը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Անժելա Պողոսյան