Հայաստանը կվերադարձնի իր տարածքները՝ ի պատասխան Ադրբեջանի նախաձեռնած հերթական պատերազմի

Լուրեր

25.11.2024 | 19:14
Ինչու է իջեցվել Կառավարության շենքի վրայի դրոշը
25.11.2024 | 19:14
Գոռ Վարդանյանի «Կայսրության թևերը» սերիալի առնչությամբ ԿԳՄՍՆ-ը դիմել է ՀՀ գլխավոր դատախազություն
25.11.2024 | 19:00
Միջուկային պատերազմի կարող է վերածվել ՌԴ-ԱՄՆ հակադրությունը․ ՀՀ-ն վտանգվում է՝ երկուսին էլ ժպտալով․ Արամ Սարգսյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
25.11.2024 | 18:51
Թմրանյութը մաքսանենգ ճանապարհով ներկրել և իրացնում էին. երկու անձ կալանավորվել է
25.11.2024 | 18:43
Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է 2024 թ. 9 ամսվա պետական բյուջեի կատարողականի հաշվետվությունը
25.11.2024 | 18:32
ՆԱՏՕ-ի նորանշանակ գլխավոր քարտուղարն առաջին անգամ Թուրքիայում է․ նրան ընդունել է Էրդողանը
25.11.2024 | 18:25
Խորտակված նավի վրա ՀՀ քաղաքացիներ չեն եղել. ԱԳՆ
25.11.2024 | 18:20
«Նալբանդյաններն ընդդեմ Հայաստանի» գործով Դավիթ Բալայանի, Համլետ Ասատրյանի և Արթուր Պողոսյանի վերաբերյալ կարգապահական վարույթը կարճվել է
25.11.2024 | 18:12
Հովիկ Աղազարյանը հետաձգել է մանդատ դնելու մասին իր որոշման ընդունումը
25.11.2024 | 18:09
«Առնվազն խղճահարություն է առաջացնում»․ «Մայր Հայաստան» խմբակցության ղեկավարը՝ փոխքաղաքապետի հայտարարության մասին
25.11.2024 | 18:00
ՀՀ-ն չի մասնակցի ՀԱՊԿ միջոցառումներին, ԵՄ և ԱՄՆ դեսպանները Վրաստանի խորհրդարանի նիստին չեն հրավիրվել․ ԼՈՒՐԵՐ
25.11.2024 | 17:51
Մեծ Բրիտանիան և Ֆրանսիան կրկին քննարկում են Ուկրաինա զորք ուղարկելու հարցը
25.11.2024 | 17:43
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցությունը մասնակցելու է Գյումրիի ընտրություններին
25.11.2024 | 17:41
Ուժի մեջ են մտել սկուտերներով ու անհատական շարժունակության այլ միջոցներով երթևեկության կանոնները․ ՆԳՆ հիշեցումը
25.11.2024 | 17:33
Հովիկ Աղազարյանը պնդում է, որ Ալեն Սիմոնյանի հետ չի հանդիպել
Բոլորը

Պատերազմը ղարաբաղյան ճակատում, ըստ էության, անխուսափելի է: Այս իրավիճակում միայն Հայաստանի ու Արցախի զինված ուժերի ադեկվատ ռազմական պատասխանը, իսկ ավելի կոնկրետ՝ հարձակողական գործողությունները կարող են վերջ դնել Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականությանը: 
Factor.am-ի հետ հարցազրույցում նման միտք է հայտնել Ռուսաստանի ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի փոխտնօրեն, ռազմական փորձագետ Վլադիմիր Եվսեևը՝ մեկնաբանելով «Միջազգային ճգնաժամային խումբ» (ICG)  հետազոտական կազմակերպության փորձագետների՝ արցախյան հիմնախնդրի մասին գրված վերջին զեկույցը՝ «Լեռնային Ղարաբաղը կուտակում է պատերազմի ամպեր» վերնագրով:

Զեկույցում մասնավորապես նշվում է, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը 2016 թ. ապրիլյան ռազմական բախումներից հետո ավելի քան երբևէ մոտ են նոր պատերազմին:

 – Պարոն Եվսեև, Միջազգային ճգնաժամային խմբի փորձագետները կարծում են, որ հայ-ադրբեջանական պատերազմի վերսկսման հավանականությունը այսօր բավական մեծ է: Նման զեկույցները պե՞տք է լուրջ անհանգստության առիթ լինեն Ձեր կարծիքով:

 – Ըստ էության, իմ կարծիքը շատ չի տարբերվում ճգնաժամային խմբի նման եզրակացությունից: Կարծում եմ, որ փաստացի պատերազմը Ղարաբաղում անխուսափելի է: Չնայած Հայաստանի և Ռուսաստանի ձեռնարկած միջոցառումներին (զենքի մատակարարում, միացյալ զորախմբի ստեղծում)՝ այնուամենայնիվ պատերազմը Ղարաբաղում անխուսափելի է, քանի որ հայկական կողմից տարածքներ պոկելու Ադրբեջանի քաղաքականությունը, մասնավորապես նախորդ տարվա ապրիլին, չստացավ ադեկվատ պատասխան: Ադրբեջանը զգացել է, որ այդ «պոկելու» կամ «կծելու քաղաքականությունը» օգուտներ է տալիս, ուստի կասկած չկա, որ ադրբեջանական կողմը շարունակելու է նույն գործելաոճը, եթե չստանա համարժեք ռազմական պատասխան հայկական կողմից:

Այսօր շատ բան կախված է նաև Մինսկի խմբի համանախագահների համաձայնեցված աշխատանքից: Համանախագահները ջանքեր են գործադրում բռնության մակարդակը հակամարտության գոտում  նվազեցնելու համար, բայց Ադրբեջանը արգելափակում է Մինսկի խմբի որոշումները, խոչընդոտում է շփման գծի երկայնքով մշտադիտարկման և հետաքննության մեխանիզմների ներդրմանը: Մյուս կողմերը շատ լավ հասկանում են այս հանգամանքը, և դա պահանջում է ադեկվատ պատասխան ոչ միայն բոլոր համանախագահների, այլև Հայաստանի կողմից: Իմ համոզմամբ՝ Մինսկի խմբի համանախագահների ջանքերը բավարար չեն: Ենթադրում եմ, որ Ադրբեջանը շարունակելու է «պոկելու քաղաքականությունը», ինչպես եղավ Թալիշում, քանի դեռ չի ստացել ադեկվատ պատասխան Հայաստանի կողմից:

Միակ խելամիտ ելքը այս իրավիճակից ոչ միայն պաշտպանական, այլև հարձակողական ռազմական գործողությունների իրականացումն է երկու հայկական պետությունների զինված ուժերի կողմից:

– Կարծում եք, որ հայկական կողմը անցում կկատարի՞ նման ռազմավարության:

 – Ես կարծում եմ, որ հայկական կողմը պարզապես այլ ելք չունի, որովհետև միայն հարձակողական ռազմական գործողությունները կարող են վերջ դնել Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականությանը: Հարձակողական գործողությունների դեպքում կարող է հնարավորություն ստեղծվել Ադրբեջանի հետ տարածքներ փոխանակելու համար, և այդ դեպքում կարելի է հետ վերադարձնել այն տարածքները, որոնք բռնազավթել է Ադրբեջանը 2016 թ. ապրիլին: Սա իմ՝ որպես ռազմական փորձագետի, անձնական կարծիքն է: Ես պարզապես չեմ տեսնում տարածքները վերադրաձնելու այլ սցենար: Ընդ որում, Հայաստանը ինքը չի նախաձեռնելու հարձակումը. դա կլինի պատասխան Ադրբեջանի նախաձեռնած հերթական պատերազմին:

– Այսօրվա դրությամբ տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական գործոնները որքանո՞վ են նպաստում լայնածավալ պատերազմի վերսկսմանը:

– Գիտեք, միջազգային իրադրությունը շատ քիչ է ազդում Ադրբեջանի վրա: Ավելի շատ ազդում է Թուրքիայի միջամտությունը այս գործընթացին: Թուրքիայի միջամտությունը հրահրում է Ադրբեջանին պատերազմի, քանի որ վերջինս զգում է իր թիկունքում Թուրքիայի աջակցությունը: Այս իմաստով ավելի կարևոր է ոչ թե այն իրադրությունը, որը կա Ադրբեջանի շուրջ, այլ Թուրքիայի աջակցության հանգամանքը: Եթե Ռուսաստանը համոզի Թուրքիային չաջակցել Ադրբեջանին, այդ դեպքում պատերազմ կարող է չլինել, որովհետև Ադրբեջանը կվախենա հարձակվել, եթե Թուրքիան կանգնած չէ իր թիկունքում: Բայց ես չգիտեմ՝ կկարողանա՞ Ռուսաստանը դա անել: Համոզված չեմ:

– Բայց չէ՞ որ Ռուսաստանի և Թուրքիայի հարաբերություններն այսօր ավելի լավ վիճակում են, քան 2016-ի ապրիլին էր:

– Հարաբերությունները լավ վիճակում են, բայց դա չի նշանակում, թե Թուրքիան կդադարեցնի աջակցությունը Ադրբեջանին ղարաբաղյան հարցում: Հարաբերությունները որոշ հարցերում բարելավվել են, իսկ որոշ հարցերում փոփոխություն չկա:

– Իսկ Ադրբեջանի ներքին իրավիճակը ի՞նչ դեր կարող է խաղալ այս հարցում:

– Ադրբեջանում սոցիալ-տնտեսական վիճակի վատթարացումը ստիպում է իշխանություններին փնտրել արտաքին թշնամի: Այդպիսի արտաքին թշնամի կարող են լինել միայն Լեռնային Ղարաբաղը և Հայաստանը, ուստի ներքին պատճառները դրդում են Ադրբեջանի ղեկավարությանը սկսելու նոր պատերազմ:

– Հայկական բանակը որքանո՞վ է այսօր պատրաստ պաշտպանական գործողությունների:

– Կարծում եմ, որ հայկական կողմն այժմ պատրաստ է թե՛ պաշտպանական և թե՛ հարձակողական ռազմական գործողությունների լոկալ մասշտաբով:

Արամ Սարգսյան