ԵՄ 4 երկիր դեմ է Ուկրաինային ռուսական ակտիվների հաշվին վարկ տրամադրելու ծրագրին
Քաղաքականություն
13.12.2025 | 11:40
Բելգիայի՝ Ուկրաինային 210 միլիարդ եվրոյի չափով վարկ տրամադրելու սխեմայի այլընտրանք փնտրելու կոչին՝ ռուսական սառեցված ակտիվների հաշվին, միացել են ևս երեք երկիր՝ Իտալիան, Բուլղարիան և Մալթան, գրում է Euractiv-ը՝ հղում անելով հայտարարությանը։
Երկրների համատեղ հայտարարության մեջ նշվում է, որ նրանք աջակցում են ռուսական ակտիվների անժամկետ սառեցմանը (նման որոշում Եվրամիությունն ընդունել է նախորդ օրը), սակայն այդ քայլը չպետք է «կանխորոշի» այդ միջոցների հնարավոր օգտագործումը Կիևի ռազմական ջանքերին աջակցելու համար։
Չորս երկրները կոչ են արել Եվրահանձնաժողովին և ԵՄ խորհրդին «շարունակել ուսումնասիրել և քննարկել այլընտրանքային տարբերակներ՝ ԵՄ իրավունքի և միջազգային իրավունքի շրջանակներում, կանխատեսելի պարամետրերով և էապես ավելի փոքր ռիսկերով, Ուկրաինայի ֆինանսական կարիքները բավարարելու համար՝ ԵՄ վարկային գծի կամ միջանկյալ լուծումների հիման վրա»։
Այն մասին, որ Իտալիան, Բուլղարիան և Մալթան աջակցել են Բելգիայի դիմադրությանը՝ Ուկրաինային ռուսական ակտիվների հաշվին վարկավորելու ծրագրի դեմ, գրում է նաև Politico-ն՝ հղում անելով հայտարարությանը։ Պարբերականը նշում է, որ Իտալիայի՝ ԵՄ-ում բնակչության թվով և ազդեցությամբ երրորդ երկրի աջակցությունը խաթարում է Եվրահանձնաժողովի հույսերը՝ այս հարցով համաձայնության հասնելու դեկտեմբերի 18-19-ին նախատեսված գագաթնաժողովում։
Ռուսաստանի Կենտրոնական բանկի այն ակտիվները, որոնք պահվում են Եվրոպայում, սառեցվել են 2022 թվականին՝ պատերազմի սկսվելուց հետո։ Այդ ժամանակից ի վեր եվրոպական առաջնորդները բազմիցս քննարկել են դրանց օգտագործման հնարավորությունը Ուկրաինայի ֆինանսավորման համար, այդ թվում՝ բռնագրավման տարբերակը, սակայն վերջինից ի վերջո հրաժարվել են։ 2025 թվականի աշնանը Եվրահանձնաժողովն առաջարկել է Ուկրաինային «ռեպարացիոն վարկ» տրամադրելու գաղափարը՝ ռուսական ակտիվների հաշվին, որը Կիևը պետք է մարի պատերազմի ավարտից հետո, երբ Ռուսաստանը փոխհատուցի իր պատճառած վնասը։ Այս գաղափարին դեմ է հանդես գալիս Բելգիան, որի դեպոզիտարիայում պահվում է սառեցված ռուսական ակտիվների հիմնական մասը․ Բրյուսելը մտավախություն ունի դատական հայցերի վերաբերյալ։
Նախորդ օրը Ռուսաստանի բանկը հայտարարել է, որ հայց է ներկայացնում Մոսկվայի արբիտրաժային դատարան՝ բելգիական դեպոզիտարի Euroclear-ի դեմ՝ վերջինիս «անօրինական գործողությունների» կապակցությամբ։ Հայցում Ռուսաստանի բանկը պահանջում է փոխհատուցել իրեն պատճառված վնասները։ Նույն օրը երեկոյան Եվրամիությունը որոշում է ընդունել Եվրոպայում պահվող ռուսական ակտիվները անորոշ ժամկետով սառեցնելու մասին։ Սա թույլ կտա նաև խուսափել միջոցների սառեցումը յուրաքանչյուր վեց ամիսը մեկ երկարացնելու անհրաժեշտությունից՝ միաժամանակ հաղթահարելով Հունգարիայի և Սլովակիայի դիմադրությունը։