120 տեղահանված կանանց ձայնը՝ վավերագրություն․ ներկայացվեց “They say we have to leave” վավերագրական ինստալյացիան
Մշակույթ
26.09.2025 | 21:13
«Այս ինստալյացիան ձայնն է 120 կանանց, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի իր պատմությունը, որի մեջ արտացոլվում է մյուսների ցավն ու դիմացկունությունը։ Նրանց վկայությունները հիշեցնում են տեղահանված մարդկանց պատմություններն ամբողջ աշխարհում՝ ընդգծելով արժանապատվության, հիշողության և ազգային պատկանելիության համար համամարդկային պայքարը»,-այս տողերն ենք կարդում “They say we have to leave” («Նրանք ասում են՝ պիտի հեռանաք») վավերագրական ինստալյացիայի մասին նկարագրությունում։
Այսօր՝ սեպտեմբերի 26-ին, ներկայացվեց շվեյցարահայ ռեժիսոր Վարսի Բուխմաննի՝ 2023թ. սեպտեմբերին Արցախի բռնի տեղահանմանն ու էթնիկ զտմանը նվիրված “They say we have to leave” վավերագրական ինստալյացիան։
3 մասից բաղկացած ինստալյացիան, որը ստեղծվել է 2 տարում, Point de vue շվեյցարական ընկերության հետ գործակցությամբ, արտացոլում է ավելի քան 120,000 էթնիկ հայերի հարկադրված տեղահանման ողբերգական իրողությունը:

Առաջին մասը ներկայացնում է 120 արցախցի կանանց պատմությունները, տեսողական պատումն ուղեկցվում է հարցազրույցներից հատվածներով, ինչը փոխանցում է կանանց հույզերն ու հիշողությունները, երկրորդ մասում նավթն արտացոլվում է որպես համաշխարհային անտարբերության խորհրդանիշ։ Նավթը համադրվում է այն մշակութային ժառանգությանը, որը թողեցին հայերն Արցախում: Իսկ երրորդ հատվածում արցախցիների անձնական արխիվներից իրական կադրեր են, որոնք դիտողին վերադարձնում են անցյալ, հին ժամանակներ։
Ուշագրավ է նաև ինստալյացիայի երաժշտությունը, որը փոխանցում է ցավի, տագնապի, անորոշության այն զգացումները, որոնք ապրել են տեղահանված արցախցիները։ Կոմպոզիտորն Արսեն Բաբաջանյանն է։
Ինստալյացիան հրավեր է միջազգային հանրությանը՝ ցուցաբերելու աջակցություն Արցախի տուժած ժողովրդին և միասին բարձրաձայնելու չմոռացվելու իրավունքի մասին:
Աննա Բաբաջանյան