Հաջորդ տարվա հունվարի 1-ից Հայաստանում կբարձրանա նվազագույն կենսաթոշակը` կազմելով 25.500 դրամ: Կառավարությունը վստահեցնում է, որ Հայաստանում այլևս չի լինելու ծայրահեղ աղքատ թոշակառու: Factor.am-ի հետ զրույցում տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանն ասաց, որ սա մեկ քայլ առաջ է: «Նվազագույն կենսաթոշակը շատ ցածր է: Այն չի համապատասխանում պարենային զամբյուղին: Այս որոշումը նպատակ ունի ապահովել այդ զամբյուղի ծածկույթը: Սա կանդրադառնա 60-70.000 թոշակառուի վրա, ինչը ողջունելի է: Ամբողջ խնդիրն այն է, որ միջին կենսաթոշակը մոտ 42.000 դրամ է: Ցածր է նաև նվազագույն աշխատավարձը: Այդ ցուցանիշներն արհեստական պահվում են ցածր մակարդակի վրա: Բյուջեն հավասարակշռելու և հետագայում բարեփոխումներ անելու համար է արվում դա: Բայց ցածր աշխատավարձն ու կենսաթոշակը երբեք մրցունակություն չեն ապահովում: Պետք է վերանայել նվազագույն աշխատավարձը, որն այսօր 55.000 դրամ է: Իհարկե, վերանայել նվազագույն կենսաթոշակը` այն մոտեցնելով միջին կենսաթոշակի թվին: Շատ կարևոր է վարել աշխատավաձի հետ կապված քաղաքականություն, որը հնարավորություն կտա թիրախավորել բարձր արտադրողականություն ունեցող ոլորտները»,- նշեց պարոն Մագարյանը:
Ամեն անգամ, երբ արժեզրկվում է ռուբլին, մեզ սկսում է անհանգստացնել ՀՀ տնտեսության վրա դրա ազդեցությունը: Հիշենք 2014-ի դեկտեմբերի խուճապը: Տնտեսագետի խոսքով` պետք է կրճատել տրանսֆերտներից կախվածությունը: Ըստ նրա` այն, որ 1 դոլարը համարյա 70 ռուբլի է, այնքան էլ շոկային չէ Ռուսաստանի տնտեսության համար, քանի որ նավթի գները կայուն են, ինչը հնարավորություն է տալիս չեզոքացնել ազդեցությունները: Ատոմ Մարգարյանը փաստեց, որ ՌԴ իշխանությունները, իհարկե, ունեն մտահոգություններ, վերջերս նրանք վերանայեցին վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքները` ցանկանալով զսպել գնաճի միտումները:
«Տրանսֆերտների և դրսում աշխատող մեր հայրենակիցների եկամուտների պակասելու վտանգներ կան: Հայաստանի քաղաքականությունը պետք է նպաստի, որ Ռուսաստանի մեր հայրենակիցները ցանկանան իրենց գումարներն այստեղ ներդնել, որովհետև այնտեղ վիճակը վատթարանալու է»,- ընդգծեց Մագարյանը:
Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը վերջերս նշել է, որ ցանկացած տնտեսական միություն, կազմակերպություն կամ միավորում, որպես կանոն, շատ ավելի արդյունավետ է, երբ գործում է միասնական արժույթի դաշտում։ Նախկինում էլ ԵՏՄ տարածքում միասնական արժույթի մասին խոսել է Հովիկ Արբահամյանը: «Երբ Հայաստանը միացավ ԵՏՄ-ին, պայմանագրերի մեջ կային կետեր, որ մինչև 2025 թվականը պետք է միասնական վալյուտային միություն ստեղծվի: Բայց դա ենթադրվում էր անել անցնցում ժամանակահատվածում: Ռուսական ռուբլին այսօր այնպիսի ճնշումների տակ է, որ միասնական արժույթի մասին խոսելն անգամ ժամանակավրեպ է: Խոսքն այլ բանի մասին է: Խոսքը վերաբերում է փոխադարձ առևտրում ազգային արժույթի օգտագործմանը: Օրինակ` եթե գործարքի կողմերը համաձայն են, հայկական դրամը կարող է օգտագործվել հայ-ռուսական առևտրային հարաբերություններում: Նույնը կարող է լինել նաև այլ երկրների դեպքում: Հովիկ Աբրահամյանի առաջակը ենթադրում էր ներկրվող գազի համար վճարել ռուսական ռուբլիով`շրջանցելով երրորդ երկրի արժույթը: Դա թույլ կտար նաև խնայել: Եվրամիության միասնական արժույթը` եվրոն, ստեղծվել է 50 տարվա քննակումների արդյունքում, 4 փուլ է անցել: Երկրի ղեկավաները չեն նստել և միանգամից անցել միասնական արժույթի: Գոյություն ունեն նվազագույն շեմեր, որոնք թույլ են տալիս անցնել վալյուտային միությանը` բյուջեների դեֆիցիտներ, փոխարժեքի տատանումներ, գնաճ, վճարային հաշվեկշռի ցուցիչներ, աշխատաշուկայի համապատասխանության ցուցիչներ: Մարդիկ այսօր քննարկում են ոչ այնքան իրական խնդիրներ: Այս ամենը ռեալ փորձագիտական քննարկումների կարիք ունի, որ քաղաքացիները ճիշտ պատկերացում ունենան: Այսօրվա իրավիճակը չի նպաստում նաև միասնական էներգետիկ շուկայի ձևավորմանը: Այդ մասին էլ էր շատ խոսվում: Ո՞ ւր է գազի միասնական սակագինը: Իսկ ընդհանուր արժույթի մասին դեռ շատ վաղ է խոսել»,- նկատեց մեր զուցակիցը:
Վրաստանի կառավարության որոշումը`արգելել ցամաքային ճանապարհով բեռնատարներով դեպի Հայաստան ցորենի ներկրումը, խնդիրներ է առաջացնել բեռնափոխադրողների համար: Տնտեսագետը,անդրադառնալով այդ հարցին, նշեց. «Այդ որոշումը ես կանվանեի թշնամական ակտ: Ցորենը ոչ միայն սննդամթերք է, այլ նաև ռազմավարական նշանակություն ունեցող ապրանք: Ինչ մաքսային, հարկային և այլ պատճառներով էլ այն քողարկված լինի, դա բարեկամ երկրի քայլ չէ` հաշվի առնելով մեր սահմանափակ ռեսուրսները: Սա կարող է հետագայում էլ հետևանքներ ունենալ, քանի որ Հայաստանը տարանցիկ երկիր է Վրաստանի համար: Տարբեր ապրանքների վրա կարող են սահմանափակումներ դրվել: Եթե սա վրացական գործարար էլիտայի որոշ ներկայացուցիչների նեղ շահերի համար է արվում, շատ վատ է: Կրկնակի վատ է, եթե երրորդ երկրի դրդմամբ է արվում: Չասենք, որ դա լուրջ ազդեցություն կունենա մեր շուկայի վրա, միշտ էլ կա այլընտրանք, բայց իրավիճակը, որը ստեղծվել է, խիստ բացասական է»:
Լևոն Փանոսյան
