Թուրքիան Ուկրաինային կասետային զինամթերք է մատակարարում․ Foreign Policy
Քաղաքականություն
11.01.2023 | 15:05Թուրքիան անցյալ տարվա վերջից սկսել է կասետային հրետանային զինամթերք մատակարարել Ուկրաինային: Այս մասին գրում է Foreign Policy-ն՝ հղում անելով ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի անանուն պաշտոնյաներին։ Աղբյուրի տվյալներով՝ ավելի վաղ Կիևն անհաջող փորձել է նման մատակարարումներ ստանալ ԱՄՆ-ից։
Ըստ հրապարակման՝ Թուրքիան Ուկրաինային է ուղարկում, այսպես կոչված, առաջադեմ երկակի նշանակության զինամթերք (DPICM), որն արտադրվել է այս երկրում Սառը պատերազմի տարիներին՝ ԱՄՆ-ի հետ համաձայնագրով։ Այս արկերը նախատեսված են տանկեր ոչնչացնելու համար, և կրակելիս դրանցից յուրաքանչյուրը վերածվում է 88 ավելի փոքր զինամթերքի։
Կասետային զենքն արգելված է 2010 թվականին ընդունված միջազգային կոնվենցիայով, սակայն դրան չեն միացել Ուկրաինան, Թուրքիան, ԱՄՆ-ը և Ռուսաստանը։
Կասետային զինամթերքի հիմնական վտանգն այն է, որ նման արկերը կամ հրթիռները կրում են բազմաթիվ անկախ փոքր պայթուցիկ սարքեր, որոնք ազդում են մեծ տարածքների վրա: Ընդ որում, դրանց որոշակի մասը չի պայթում, և դեռ երկար տարիներ դրանք կարող են վտանգ ներկայացնել խաղաղ բնակչության համար։
Ամերիկյան օրենքներն արգելում են DPICM-ի արտահանումը հենց չպայթող զինամթերքի մեծ համամասնության պատճառով, պարզաբանում է Foreign Policy-ն։
Ըստ հրապարակման հեղինակների՝ Թուրքիայի իշխանությունները մի քանի ամիս շարունակ փորձում էին թաքցնել Ուկրաինային նման արկերի մատակարարումը։ Լրագրողները հայտնում են, որ զինամթերքի մատակարարումը սկսվել է նոյեմբերին, սակայն դեռ պարզ չէ՝ արդյո՞ք դրանք արդեն օգտագործվում են մարտի դաշտում։
«Այն բանից հետո, երբ ԱՄՆ-ը մերժեց [Ուկրաինային] կասետային զինամթերքի մատակարարումը, Թուրքիան դարձավ միակ վայրը, որտեղ նրանք կարող էին ձեռք բերել դրանք։ Սա ցույց է տալիս, որ թեև Թուրքիան փորձում է որոշ առումներով հաճոյանալ Ռուսաստանին, սակայն Ուկրաինային տրամադրում է շատ կարևոր ռազմական աջակցություն»,- մեջբերում է պարբերականը իր աղբյուրներից մեկին:
Վաշինգտոնում Թուրքիայի դեսպանատունը և Ուկրաինայի Պաշտպանության նախարարությունը չեն պատասխանել Foreign Policy-ի խնդրանքին՝ մեկնաբանել կասետային զինամթերքի մատակարարումների վերաբերյալ տեղեկությունը։
Ըստ ամսագրի՝ Թուրքիան արտադրել է և՛ 155 միլիմետրանոց կասետային զինամթերք (դրանք օգտագործվում են ՆԱՏՕ-ի երկրների բազմաթիվ համակարգերում), և՛ 122 միլիմետրանոց, որոնք ավելի հարմար են խորհրդային, ռուսական և ուկրաինական զինատեսակներին։
Հրապարակման հեղինակները գրում են, որ Ուկրաինային կասետային զինամթերք է պետք, մասնավորապես, Դոնբասի բաց տարածքներում ռուսական պատնեշները ճեղքելու համար։ Բացի այդ, նման արկերը կարող են որոշակիորեն փոխհատուցել մարտական լարված պայմաններում սովորական զինամթերքի պակասը։
Foreign Policy-ն մեջբերել է ուկրաինացի զինվորականների խորհրդական և Thayer Leadership-ի ղեկավար Դեն Ռայսի խոսքերը, ըստ որի՝ «յուրաքանչյուր 4-րդ հրթիռային արկից ինչ-որ մեկը զոհվում է»։
«Կարծում եմ, որ DPICM-ը, հավանաբար, կարող է բարելավել այս ցուցանիշը 20 անգամ: Այսպիսով, յուրաքանչյուր կրակոցին բաժին կընկնի 10 մահացած ռուս»,- կարծում է Ռայսը:
Տաթև Ֆռանգյան