Ռուսաստան-Իրան․ գործընկերնե՞ր, թե՞ մրցակիցներ. DW-ի անդրադարձը

Լուրեր

06.11.2024 | 16:23
Եվրոպական խորհրդարանում անցկացվել է «COP 29-ը Բաքվում. քողարկելով էթնիկ զտումը» խորագրով խորհրդաժողովը
06.11.2024 | 16:15
Պեսկովը հայտարարել է, որ Պուտինի՝ Բաքվում կայանալիք COP29-ին մասնակցության հարցը բաց է մնում
06.11.2024 | 16:07
Այս կառավարությունը պատրաստ չէ մեր ինքնիշխանությունը զիջել լոլիկով կամ ծիրանով․ Գևորգ Պապոյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
06.11.2024 | 15:55
Նշվել է «Սասունցի Դավիթ» արձանի տեղադրման 65 ամյակը
06.11.2024 | 15:47
Թբիլիսին կարծում է, որ Թրամփի ղեկավարությունը կօգնի վերականգնել հարաբերությունները ԱՄՆ-ի հետ․ Իրակլի Կոբախիձեի շնորհավորանքը
06.11.2024 | 15:38
Պուտինը չի պատրաստվում շնորհավորել Թրամփին ընտրություններում հաղթանակի կապակցությամբ
06.11.2024 | 15:34
Բիթքոյնը գերազանցել է նախորդ ռեկորդը՝ հասնելով պատմական առավելագույնին
06.11.2024 | 15:29
ՀՀ մշտական բնակչությունը կազմում է 3 մլն 67 հազար 400 մարդ. Վիճակագրական կոմիտե
06.11.2024 | 15:21
«Խաղաղության խաչմերուկը» հաստատվի, Հայաստանն ու Ադրբեջանը, հարևան երկրները փող են աշխատելու․ Պապոյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
06.11.2024 | 15:18
Թրամփի հաղթանակը ԱՄՆ-ում․ ի՞նչ է սա նշանակում Հայաստանի, տարածաշրջանի, աշխարհի համար․ ՈւՂԻՂ
06.11.2024 | 15:17
Լևոն Տեր-Պետրոսյանը թեթև վիրահատական միջամտությունից հետո դուրս է գրվել կլինիկայից
06.11.2024 | 15:12
Դոնալդ Թրամփն ընտրվեց ԱՄՆ 47-րդ նախագահ
06.11.2024 | 15:10
Դատարկ աթոռներ, դես ու դեն նետված շշեր և ԱՄՆ դրոշներ․ Հարիսն այսօր ելույթ չի ունենա իր կողմնակիցների առջև
06.11.2024 | 15:04
Փաշինյանը շնորհավորել է Թրամփին, ՌԴ-ն հայտնել է Ուկրաինայում կռված ՀՀ քաղաքացու ձերբակալելու մասին․ ԼՈՒՐԵՐ
06.11.2024 | 15:04
Ադրբեջանը կշարունակի քայլերը Հարավային Կովկասում խաղաղության և անվտանգության ուղղությամբ․ Ալիևը շնորհավորել է Թրամփին
Բոլորը

Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հուլիսի 19-ին Թեհրանում կհանդիպի Իսլամական Հանրապետության ղեկավար Իբրահիմ Ռաիսիի հետ։ Պուտինի՝ հունիսի վերջին Տաջիկստան և Թուրքմենստան կատարած այցից հետո սա Ռուսաստանի ղեկավարի երկրորդ արտասահմանյան այցն է ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց ի վեր, գրում է DW-ի ռուսական ծառայությունը։

Ակնկալվում է, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նույնպես կմիանա Պուտինի և Ռաիսիի բանակցություններին՝ քննարկելու Սիրիայում տիրող իրավիճակը, որտեղ բոլոր երեք երկրները ներգրավված են քաղաքացիական հակամարտության մեջ։

Փորձագետների կարծիքով՝ Պուտինի և Ռաիսիի հանդիպումը մեծ խորհրդանշական նշանակություն ունի. այն թույլ կտա Ռուսաստանին և Իրանին, որոնք գտնվում են Արևմուտքի խիստ պատժամիջոցների տակ, ընդգծել իրենց ռազմական և տնտեսական համագործակցությունը և աշխարհին ցույց տալ, որ իրենք մեկուսացված չեն։ Վերջին շրջանում Մոսկվան և Թեհրանը ավելի ու ավելի են ընդհանուր եզրեր գտնում, իսկ երկու կողմերի պաշտոնյաները բազմիցս հայտարարել են  քաղաքական-առրտրային համագործակցության ընդլայնման պատրաստակամության մասին:

Պուտինի այցը Թեհրան հատուկ ուշադրություն է գրավում նաև անցած շաբաթ  Սպիտակ տան կողմից արված հայտարարության առնչությամբ, որ Իրանը պատրաստվում է Մոսկվային վաճառել մարտական անօդաչու թռչող սարքեր՝ Ուկրաինայում օգտագործելու համար։ Մեկնաբանելով այս հայտարարությունը՝ Թեհրանը միայն նշել է, որ տեխնոլոգիական ոլորտում Իրանի համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ եղել է դեռևս ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց առաջ։

Իրանի աճող դիվանագիտական մեկուսացման ֆոնին Ռուսաստանի հետ առևտրի ընդլայնումը կարող է ԱՄՆ-ի նավթային և բանկային պատժամիջոցների տակ գտնվող Իսլամական Հանրապետության տնտեսությունում որոշակի ակտիվություն կարող է նկատվել։ Ռուսաստանն, իր հերթին, Իրանը դիտարկում է որպես զենքի պոտենցիալ մատակարար, որը կարող է նաև կիսվել պատժամիջոցները շրջանցելու և սահմանափակումների ներքո նավթ արտահանելու հարցում իր փորձով:

Ըստ իրանական լրատվամիջոցների՝ Իրանիև Ռուսաստանի միջև առևտուրը զգալիորեն աճել է վերջին մի քանի ամիսների ընթացքում։ Հունիսի վերջին Աշխաբադում Կասպից ծովի գագաթնաժողովի շրջանակում Ռաիսիի հետ հանդիպման ժամանակ Պուտինը հայտարարեց, որ Իրանի հետ Ռուսաստանի առևտուրն անցյալ տարվա համեմատ աճել է 81 տոկոսով:

Չնայած դրան, երկու երկրների հարաբերությունները բարդանում են էներգետիկ խնդիրների պատճառով, քանի որ Ռուսաստանը գնալով կրճատում է Իրանի շուկայական մասնաբաժինը` փորձելով նոր գնորդներ գտնել սեփական նավթի համար:

«Փաստացիորեն Ռուսաստանն ու Իրանը առևտրային մրցակիցներ են, հատկապես էներգետիկ շուկայում»,- DW-ին տված հարցազրույցում ասել է Գիտության և քաղաքականության Բեռլինի հիմնադրամի (SWP) փորձագետ Համիդռեզա Ազիզին։

Այս պահին Իրանը, կարծես թե, զիջում է Ռուսաստանին էներգակիրների շուկայում իր առանց այն էլ համեստ մասնաբաժինը: Օրինակ, վերջին երեք ամիսների ընթացքում Իրանի նավթամթերքի վերամշակված արտադրանքի ամսական արտահանումը նվազել է 430,000-ից մինչև 330,000 տոննա։ Այս մասին հունիսի վերջին ԻԼՆԱ գործակալությանը հայտնել է Իրանի նավթ, գազ և նավթամթերք արտահանողների միության գլխավոր քարտուղար Համիդ Հոսեյնին:

Միևնույն ժամանակ, Ռուսաստանը սկսել է շուկայից դուրս մղել նաև իրանական պողպատ արտադրողներին. նրանց ամենամեծ գնորդները, ներառյալ Չինաստանը և Հարավային Կորեան, սկսել են գնել ռուսական պողպատը իջեցված գներով:

Քանի որ պատժամիջոցները խիստ սահմանափակում են Իրանի եկամուտը, արտահանումը կենսական նշանակություն ունի երկրի համար, որն այժմ գտնվում է տնտեսական ճգնաժամի մեջ՝ 50 տոկոսից բարձր գնաճով: Այնուամենայնիվ, իրանցիները, ըստ տեղական լրատվամիջոցների, ստիպված են ապրանքները վաճառել իջեցված գներով՝ մեծ զեղչեր առաջարկող ռուս մատակարարներից հետ չմնալու համար:

Տաթև Ֆռանգյան