16.01.2025 | 23:06
Ստամբուլի ընդդիմադիր քաղաքապետը Թուրքիայի իշխանություններին կոչ է արել իրեն դատել և հանգիստ թողնել իր կուսակցությանը
Թաց սավանով փաթաթում, ժամկետանց դեղեր, հարկադիր կերակրում. ՄԻՊ-ը ներկայացրել է խնդիրները հոգեբուժարաններում
Հասարակություն
22.01.2022 | 15:38
Հոգեբուժարաններում ժամկետանց դեղորայքի հայտնաբերում, հարկադիր կերակրում է իրականացվել զոնդի միջոցով, կիրառվել են անթույլատրելի և օրենքով չնախատեսված զսպման միոջոցներ, օրինակ Սևանի հոգեբուժարանում կիրառվել է թաց և չոր փաթաթում, ինչ ենթադրում է սառը ջրով թրջված սավանով փաթաթում: Այս մասին այսօր ասել է ՄԻՊ Արման Թաթոյանը, որը ներկայացրել է նոր զեկույցը: Ըստ զեկույցի՝ վերջին 3 տարիներին հոգեկան առողջության պահպանման ոլորտում գրեթե ոչինչ չի փոխվել, իրավիճակն ու խնդիրները նույնն են, ինչ արձանագրվել էր 2017-18թթ-ին:
«Վիճակը նույնն է, սկսած կառավարության մակարդակով ոչ ճիշտ պետական քաղաքականությունից մինչև անփույթ վերաբերմունք, անուշադրություն հոգեկան առողջություն ունեցող մարդկանց նկատմամբ»,- նշեց Թաթոյանը:
Ըստ ՄԻՊ պատրաստած զեկույցի՝ պացիենտները հիմնականում ստանալով երկարատև ստացիոնար բուժում, գտնվում են հոգեբուժարաններում ու մեկուսանում են ընտանիքից, շրջապատից ու հասարակությունից: Մինչդեռ նրանց օգնությունն ու սպասարկումը չպետք է սահմանափակվի միայն հոգեբուժարաններով, պետք է հասանելի լինեն այլընտրանքային ծառայություններ: Բացի այդ, անգործունակ անձինք կորցրած են լինում իրենց խնամակալների հետ սոցիալական կապերը, ոմանք տեղյակ էլ չեն լինում, թե ովքեր են իրենց խնամակալները և նրանց սոցիալական միջավայրը սահանափակվում է այլ պացիենտներով: Ինչ վերաբերում է հարկադիր բուժման խնդիրներին, ապա չնայած 2020թ-ից ուժի մեջ են մտել փոփոխությունները, բայց խախտումները շարունակվում են: Օրինակ՝ Սևանում պահվել է 402 անձ, նրանցից 8-ի նկատմամբ է կիրառված եղել հարկադրանքի միջոց, մյուսները սեփական կամքով են բուժում ստանում, սակայն պարզ է դառնում, որ նրանք էլ հարկադրվում են, պահվում են իրենց կամքին հակառակ: Ավելին, ուսումնասիրության արդյունքում հայտնաբերվել են կեղծ ստորագրություններ կամ մարդիկ ստորագրել են` առանց իմանալու, թե ինչի տակ են ստորագրում: Արձանագրվել են նաև դեպքեր, երբ բաժանմունքի դռները եղել են կողպված և դրանք բացել են միայն աշխատակիցները, այսինքն ՝ հիվանդները կարողացել են դուրս գալ միայն հատուկ ժամերի, ինչը նշանակում է, որ նրանք այնտեղ պահվել են իրենց կամքին հակառակ:
«Խնդիրներ ունեցող անձանց հոժարակամ բուժումը շարունակում է կրել ձևական բնույթ: Խնդիրներ են ստեղծում նաև օրենսդրական կարգավորումները», – նշել է Արման Թաթոյանը:
Այցեր են իրականացրել Ավանի, Սևանի հոգեբուժարաններ, Լոռու մարզային հոգենյարդաբանական դիսպանսեր և Վարդենիսի հոգենյարդաբանական տուն-ինտերնատ: Զեկույցում նշվում է, որ արձանագրվել են նաև դրական փոփոխություններ, սակայն դրանք դրվագային են և կապված են Առողջապահության նախարարության, մասնավորապես` գործող նախարարի հետ:
«Հոգեկան առողջության ոլորտի համակարգային խնդիրների լուծմանը համակարգային մոտեցում չի ցուցաբերվել, չկան ռազմավարական փաստաթղթեր, որ թույլ կտան խնդիրները կարգավորել միասնական քաղաքական շրջանակներում և պատշաճ հսկողություն իրականցել, հոգեկան առողջապահությունը կենտրոնացած է հիվանդանոցային հաստատություններում և գոյություն չունեն համայնքահեն ծառայություններ: Գլխավոր հարցերում չի վարվում միասնական քաղաքականություն: Վերլուծությունները իրականացրել են մեր մասնագետները և այս զեկույցը հիմնված է մասնագիտական սկզբունքների վրա»,- ընդգծել է օմբուդսմենը:
